O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta

Texnik mahoratni shakllantiruchi omillar

Voleybolchining texnik mahoratini oshirishda shunday omillar mavjudki, ularni o`quv-trenirovka jarayonini rejalashtirishda, tahlil qilishda va boshqarishda e’tiborga olish samara zaminidir. Bular jumlasiga quyidagilar kiradi:

1. 
   Maxsus jismoniy sifatlarni va qobiliyatlarni yuqori darajada rivojlangan bo`lishi.
   
2. 
   O`yin malakalarining barcha usullarini texnik jihatdan o`zlashtirilgan bo`lishi.
   
3. 
   Musobaqaning o`zgaruvchan vaziyatlarida, hamda tashqi va ichki ta’sirlar sharoitida harakat (o`yin) texnikasini barqaror va mukammal bajarilishi.
   
4. 
   Voleybolchini o`z o`yin ixtisosini yuqori mahorat bilan bajarilishi.
   
5. 
   O`yin qoidalariga va o`yin intizomiga rioya qilgan holda faollik ko`rsatish, zukkolik, maxoratlilikni, tadbirkorlik sifatlarini namoyish qila bilish.
   
6. 
   Voleybolchi o`z shaxsiy imkoniyatlaridan samarali foydalana olishi.
   
7. 
   Organizmining funksional imkoniyatini yuqori darajada rivojlanganligini ta’minlash, uni nagruzkaga bardosh berish darajasini oshirish.
   

YUqorida qayd etilgan omillar nafaqat texnik mahoratni takomillashuvida e’tiborga olinishi kerak, balki sportchiga qo`yiladigan shart va talablardir. SHuning uchun mazkur omillar sport tayyorgarligini boshqarishda asosiy mo`ljallar bo`lib xizmat qilishi kerak.
harakatni ijro etish texnikasini tarbiyalash (o`zlashtirish) uslubiyati

O`yin malakalari va ko`nikmalarining hosil bo`lish, ularni o`zlashtirish tartibi va texnologiyasi (uslubiyati) harakat malakalarini tarkib topishidagi va takomillashuvidagi bioruhiyat qonuniyatlariga asoslanadi.

Harakat texnikasiga o`rgatish quyidagi tartibda amalga oshiriladi:

1. 
   O`rgatiladigan harakat texnikasi bilan tanishish, uni ijro etish tartibini kuzatish va xotirada harakat izini (nushasini) qoldirish.
   
2. 
   Malakani oddiy sharoitda o`zlashtirish.
   
3. 
   Malakani murakkablashtirilgan sharoitda o`zlashtirish.
   
4. 
   Malakani o`yinda mukammal egallash va takomillashtirish.
   

O`rgatish jarayonini qayd etilgan tartibda amalga oshirishda qo`llaniladigan vositalar (mashqlarni) quyidagi didaktik prinsiplarga asoslanishi shart:

• 
  «oddiydan murakkabga»;
  
• 
  «engildan og`iriga» (nagruzka nuqtai nazaridan);
  
• 
  «o`tilganidan o`tilmaganiga».
  

O`rgatish jarayonida qo`llaniladigan barcha uslub va vositalar aytib o`tilgan prinsplarga asoslanishi kerak.