Radyo telev zyon s nema anab L m dali lat n amer ka
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
22 imparatorluk vatandaşları dâhil olmuştur ( Abadan , 2002: 32-33). Dünyanın diğer sömürge bölgelerinde olanın aksine bu etnik topluluklar birbirine karışmış ve Latin Amerika’ya özgü melez bir etnik yapı ortaya çıkmıştır. Amerikalı yerliler, yeni dünyanın keşfinden önce de bölgede yer aldıklarından, toplumdaki en eski grubu oluştururlar, ama nüfus yoğunluğu bakımından en kalabalık grup değillerdir. Latin Amerika’nın birçok bölgesinden uzaklaşmak zorunda kalmışlar ve And Dağları bölgesi gibi dağlık alanlarda yoğun olarak yaşamayı sürdürmektedirler. kinci grubu, Avrupalı beyazlar oluşturur. Afrika’da, Hindistan’da, hatta Kuzey Amerika’da bile sömürgeciler, sömürge toprağının insanlarıyla karışmaz, ayrı yaşam alanları oluştururken Latin Amerika’da bu durum farklı olmuş ve Avrupalılar da topluma karışmış ve zamanla aynı yaşam koşullarına ortak olmaya başlamışlardır. Avrupalılar diğer etnik grupların aksine kendi dillerini ve dinlerini de yeni kıtaya getirmiş ve bölgedeki egemen inançlar olmasını sağlamışlardır. Avrupa’dan 1500’lü yıllardan itibaren gelmeye başlayan insanlar, Latin Amerika’nın bugünkü yapısını oluşturan en önemli topluluktur. Üçüncü büyük grubu Afrikalılar oluşturur. Afrikalı siyahlar, kölecilik sonrasında Amerika’ya gelmiştir. Başlangıçta özgür olmayan siyahlar, bağımsızlığın kazanılmasından ve köleliğin kaldırılmasından sonra özgürlüklerine kavuşmuşlardır. Haiti gibi, siyahi insanların nüfusun çoğunluğunu oluşturduğu ülkelerin yanı sıra, bölgenin her tarafında siyahi nüfus bulunmaktadır. Afrikalıların, Latin Amerika 23 toplumunun şekillenmesinde önemli konumları vardır. Her ne kadar, dinsel ve dilsel olarak yeni kıtaya uyum sağlamak zorunda bırakılmış olsalar da, Afrika’dan getirdikleri kültürlerini ve dinlerini de uygulamışlardır. Latin Amerika melez kültürünün şekillenmesinde Afrika’nın etkisi önemli bir yer tutmaktadır. Son olarak bu topluluğa, 19. ve 20. yüzyılda, eski imparatorluk topraklarından gelenler eklenmiştir ( Abadan , 2002: 32). Uzak Doğu Asyalılar, genellikle Çin’den gelmiştir. Anavatanlarındaki savaşlardan, rejim değişikliğinden kaçanların yanı sıra, ekonomik sebeplerle gelenler de bulunmaktadır. Ortadoğulular, Osmanlı mparatorluluğunun dağılmasının ardından Latin Amerika’ya gitmiştir. Ermeni ve Yahudilerin yanı sıra, giden Müslümanların hepsi, içlerinde Türkler azınlıkta Araplar çoğunlukta olsalar da ‘el Turco’ adıyla anılmaktadır. Son olarak, Avrupa’dan dünya savaşları sonrasında gelenler, bu gruplara katılmıştır. Ekonomik nedenlerle, Akdeniz ülkelerinden gelenlerin yanı sıra, Nazilerden kaçan Yahudiler de kalabalık bir grubu oluşturmaktadır ( Abadan , 2002: 33). Latin Amerika toplumunun etnik yapısını oluşturan topluluklar bunlarken, melezlik, bu toplulukların birbirine etnik ve kültürel olarak karışmasının sonucu ortaya çıkmıştır. 1500’lerden beri, ilk dönemlerde Avrupalıların uyguladığı cinsel ş iddetin de etkisiyle (Ferro, 2002: 185) bu topluluklar etnik olarak birbirleriyle karışmaya başlamıştır. Aynı zamanda bu topluluklar arasında kültürel iletişim de oluşmuştur. Latin Amerika’ya gelenlerin bu yeni kıtayı benimsemeleri ve kendilerini bu bölgeye ait hissetmeleri de etkileşimi artırmıştır. 20. yüzyılda gelen Avrupalıların haricinde bütün Latin Amerikalılar, toplumsal hayata katılıp, sadece kendi etnik 24 topluluklarına ait gibi davranmadıklarından, bu toplulukların kültürleri birbirlerinden daha fazla etkilenmiştir. 20. yüzyılda Latin Amerika’ya göçen Avrupalılar ise, yeni vatanlarına uyum sağlamakta güçlük çekmekte ya da anavatanlarına bağlılıklarını devam ettirmektedirler. Melezlik temel olarak sömürgeciliğin ürünüdür. spanyol ve Portekizlilerin Latin Amerika’yı sömürgeleştirmelerinin sonunda melezlik ortaya çıkmıştır. Bu bölge beryalı fatihlerden ayrıntılı bir ırksal hiyerarşiyi, ama aynı zamanda erkek fatihlerden muazzam bir geleneksel melezleşmeyi devralmıştır (Hobsbawm, 1996: 417). spanyolların eşlerini de yanlarında getirmelerine izin verilirken, Portekizlilerde bu yasaktır (Ferro, 2002: 185). Brezilya’daki Avrupalı nüfusun azlığını bu durum açıklayabilir. spanyollar, fethettikleri yerlerdeki halkların melezliklerine göre isimler vermiştir 3 . Metis ya da mestizo, spanyol ve yerli melezi, castizo, mestizo ile spanyol kadın, mulatre, spanyol ile siyah, morisco, spanyol ile mulatre kadın, albino, spanyol ile morisco kadın, torno atras, spanyol ile albino kadın, lobo, yerli ile torno atra kadından oluşan melezliklere verilen adlardır (Ferro, 2002: 187). Bu isimler günümüzde de kullanılmaktadır. Latin Amerika’da siyahî, beyaz ve yerli nüfusun yanında mestizo ve mulattolar da yoğunluktadır. 3 Bu tanımladan da anlaşılabileceği üzere, toplum içinde melezliklere göre bir sıralama yapılmaya çalışılmıştır ve spanyollardan sonra mestizolar gelmektedir. spanyol erkekler, bütün etnik yapıdaki kadınlarla evlenebilirken, daha alt sıradaki etnik yapı erkeklerinin, spanyol ve daha üst sıradaki kadınlarla evlenebilme özgürlükleri yoktur. Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|