Səməd Şıxı atilan bir daş

100 
 
zəng  edərək  avtobusa  mindiklərin,  babasınında  onlarla 
olduğun qarĢılamağın ehtiyac olmadığın dedi.  
Anasının  gəlməsini  səbirsizliklə  gözləyən  RövĢən 
qapının  döyülməsi  ilə  qaçaraq  qapını  açdı.  Anasını 
qarĢısında görüb qucaqladı. Anasından ayrılaraq bacısı ilə 
daha sonra da babası ilə görüĢdü. Onları evə dəvət elədi. 
Ana oğul həsrət keçirdikdən sonra söhbət elədilər.  
Orxan  Farizə  zəng  edərək  axĢam  onları  evlərində 
qonaq  dəvət  etdikdən  sonra  hazırlaĢaraq  yola  düĢdülər. 
Gecəyəcən yeyib – içib, köhnə günlərdən söhbət etdikdən 
sonra  gecə  saat  on  ikiyə  yaxın  taksi  ilə  evə  döndülər. 
Səhərisi gün RövĢən tezdən qalxaraq dərsə hazırlaĢıb yola 
düĢdü.  
Yol  boyu  anasını  necə  özlədiyini,  Nərgizdən  ötrü 
darıxdığını  düĢünürdü.  Avtobusda  oturub  pəncərəyə 
baxaraq  düĢünərkən  gözünə  yol  kənarında  əlində  limon 
satan bir qadına sataĢdı. Gözünə iriĢən bu qadını bir anlıq 
onun anası olduğun düĢündü. RövĢənin belə Ģeyə dözməsi 
mümkün  deyildi.  Anası  soyuqda  çöldə  duraraq  yazıq 
halda  limonu satacaq və o buna  göz yumacaq? – yox, bu 
ona  ölümdən  də  betər  idi.  Ona  görə  yox  ki,  o  əməyi  ilə 
pulunu qazanır, ona görə ki, anasını acınacaqlı vəziyyətdə 
görərsə anasının üzünə baxa bilməzdi ki, oğulun ola – ola 
iĢləyəsən.  Atasının  üzünə  baxacaq  üzü  yox  idi,  birdə  bu 
olsa idi heç dözə bilməzdi.  
Babasının  maĢının  pulundan  aldığı  pulu  Gülnaza 
verdiyini  RövĢənə  dedi.  Pulundan  biraz  isə  RövĢənə  cib 
xərcliyi  üçün  verdi.  Özünündə  yığdığı  və  iĢlədiyi  pulları 
toplayaraq  Dənizlə  harasa  çıxmaq  qərarına  gəldi.  Sabaha 
onu  ya  filmə  baxmağa  ya  da  ki,  günorta  dərsdən  sonra 
yemək üçün harasa çıxartmaq qərarına gəldi.  
Avtobusda yanında oturduğu kiĢinin təlaĢlı halda tez – 
tez  saatına  baxıb  ofuldadığın  görüb  onun  nə  üçün 
tələsdiyin 
düĢündü.  Tanımadığı  bu  kiĢinin  səsli 
düĢünməsindən baĢa düĢdüyü qədəri o, oldu ki, iĢə tələsir. 
Yəqin,  müdürü  qəddardı  və  gecikəcəyi  halda  ya 

---

101 
 
maaĢından  kəsəcək,  ya  da  ki  iĢdən  qovacaqdı. 
Geyimindən  onun  haradasa  fəhlə  iĢlədiyini  anlamaq 
olardı.  Universitetlərindən  biraz  aralıda  yeni  tikilən 
binalar var idi, yəqin orada iĢləyir.  
Tələsir  hər  kəs  tələsir.  Bəs  niyə?  IĢdən  qovulmaqdan 
ötrümü idi? – xeyr, iĢdən qovulsada olardı, baĢqa iĢ tapsa 
idi. Təhsilsiz bir insansansa deyilənlərə əməl edib, onların 
dediyinə  boyun  əyməli  idin.  Niyəmi?  –  evində  gözləyən 
insanlar üçün. Onların ac qalmaması üçün.  
Universitetə  çatanda  Arifə  zəng  eləyib  harada 
olduğların  öyrənib  yanlarına  getdi.  Dərsin  baĢlamasına 
hələ  iyirmi  dəqiqə  var  idi  deyə  həyətdə  skamekada 
oturdular.  
-
 
Dərsdən  bu  qədər  tez  bezəcəyimi  xatırlamazdım.  –  Fərid 
kinayəli Ģəkildə dedi.  
Anar – niyə? Gəldiyin heç iki – üç ay deyil bezmisən? 
Fərid  –  bezərəmdə.  Verdikləri  tapĢırıqları  eləməkdən 
canım  çıxıb.  Hamsıda  ingiliscə.  Öz  dilimi  öyrənmiĢdim 
qalmıĢdı ingilis dili.  
RövĢən – asan olsa idi nə vardı.  
Fərid – elə danıĢırsan ki, sanki sən sevərək oxuyursan. 
RövĢən  –  sevərək  oxumasamda  məcburən  oxuyuram. 
Həyatım bu dərslərdən ibarətdi. 
Ceyhun  –  eee,  yaxĢı  daa  görüm.  Dərsdə  -  dərs,  baĢqa 
Ģeylərdən söhbət eləməzsiz? 
RövĢən – nədən edək? 
Ceyhun – məsələ qızlardan.  
RövĢən nəsə demək istəsə də fikrini dəyiĢib gülümsədi. 
Fərid – elə bilirsən  görmürük? Dənizə necə baxdığını, 
onla yaxınlaĢmağını görürük.  
RövĢən – bunu hardan çıxartırsız, sizdə? 
Ceyhun – tək ağıllı elə sən olduğunu düĢünürsən? Qızı 
görəndə nə elədiyini bilməyirsən.  
RövĢən qızararaq – o qədər məlum olur ki? 
Arif  –  həmdə  necə.  Kənardan  tam  bir  axmaqa 
oxĢayırsan.  

---

102 
 
GülüĢürlər.  
RövĢən – görəsən Dənizdə anlayıb? 
Arif – bəlkədə. AnlaĢılmayası kimi deyil yəni.  
Ceyhun  –  anlayıb  sənə  yaxınlıq  edirsə  deməli  onunda 
könlü  var.  Yox  sadəcə  səni  belə  tanıyıb  sənlə  dost 
kimidisə yaxınlaĢıb desən təmizdə itirmiĢ olarsan. 
Fərid  –  Ceyhun  orasın  düz  deyir.  Yəni  niyyətin 
anlamalısan.  
RövĢən – necə öyrənim, bəs? 
Ceyhun – orası artıq sənə qalıb.  
RövĢən – çox kömək olduz həqiqətən. – üzünü büzərək 
dedi.  
Ceyhun saata baxıb zəngə az qalıb, gedək – dedi.  
Ayağa  duraraq  dərsin  olacağı  otağa  getdilər.  Yolda 
Səbinə  və  Günellə  rastlaĢdılar.  Qrupda  RövĢənin 
Dənizdən  sonra  yaxınlıq  elədiyi  qızlar  idi.  Günelin  boyu 
biraz  balaca  idi.  SarıĢın  olduğundan  üzündə  biraz  sarı 
çillər  var  idi.  Saçları tünd  sarı olmasa  da  qəhvəyi  rənglə 
oxĢar bir rəngdə idi. taxdığı eynək isə ona ayrı bir gözəllik 
verirdi.  Səbinə  isə  orta  boylu  birazda  bədəndən  kök  idi. 
buna  baxmayaraq  öz  cazibəliyini  qorumağı  bacarırdı. 
DanıĢığındakı incəlik onunla danıĢan hər kəsdə onun izini 
qoyurdu.  Yanında  gəzdirdiyi  ətirdən  də  tez  –  tez  istifadə 
etməsi onu gözü qapalıda fərq etməyə Ģərait yaradırdı.  
Otağa girəndə Dənizin partada oturub Fəridə ilə söhbət 
etdiyini  gördü.  Yanından  keçərək,  salam  Dəniz,  salam 
Fəridə deyib arxalarındakı partada əyləĢdi.  
Həyətdə  uĢaqların  dediyini  xatırladı.  Dənizin  üzü 
danıĢarkən necə də parlayırdı. Ġmkan tapıb deməli idi. ĠĢi 
nə qədər uzadarsa o qədərdə uzanacaqdı.  
Fəridənin  gülüĢü  onu  xəyaldan  oyatdı.  Fəridə  biraz 
qaradərili  idi.  Geyiminin  və  özünü  aparıĢ  tərzindən 
anlaĢılırdı  ki,  ailəsi  imkanlı  idi  və  ərköyün  böyümüĢdü. 
Dənizi  isə  elə  idimi?  Gülərkən  parıldayan  diĢləri 
görülürdü. Gülərkən onun səsini eĢidən olmamıĢdı.  

---