– Cənab nazir, Azərbaycanın təhsil sis‐
teminin ümumi vəziyyətini necə dəyərlən ‐
dirərdiniz?
– Dünyada və onun bir parçası olan Azər ‐
baycanda müasirləşmənin yolu yeni təhsil
fəlsəfəsinin, elmi nailiyyətlərin və innova siya ‐
ların məhsulu olan qabaqcıl texnologiyaların,
idarəetmə üsullarının tətbiqindən keçir. Bunun
üçün əsas prioritet istiqamətlər ölkə iqtisa ‐
diyyatının dünya iqtisadiyyatına inteqrasi ya ‐
sını sürətləndirməkdən, insan kapitalının
inkişafını, hər bir ölkə vətəndaşının müasir bilik
və bacarıqlara yiyələnməsini təmin etməkdən
ibarətdir. Bütün bunlara isə məhz təhsilin
inkişafı sayəsində nail olmaq mümkündür.
Azərbaycanda həyata keçirilən sosial yö ‐
nümlü islahatlar nəticəsində müasir tələblərə
uyğun infrastruktur layihələri həyata keçiril ‐
miş, yüksək standartlara cavab verən təhsil,
səhiyyə, mədəniyyət və idman obyektləri inşa
edilib istifadəyə verilmişdir. Bu nailiyyətlər
ölkədə sosial sferanın, o cümlədən təhsil sahə ‐
sində əsaslı islahatların aparılmasına təkan
vermiş, onun davamlı inkişafına stimul yarat ‐
mışdır.
Son 10 ildə ölkəmizdə təhsil infrastruktu‐
runun müasirləşdirilməsi istiqamətində böyük
işlər görülmüş, 2700‐dən çox yeni məktəb
tikilmiş, 1 milyondan artıq şagirdin təlim
şəraiti yaxşılaşmışdır. Təhsil Nazirliyi tərəfin ‐
dən ötən il 177 təhsil obyektində cari təmir
işləri aparılmış, 370 fizika, kimya və biologiya
laboratoriyaları müasir avadanlıqla təchiz
olun muş, 104 əmək kabineti üçün tam ava ‐
danlıq dəsti və elementlər alınmışdır.
İki Dövlət Proqramının icrası nəticəsində
2004‐cü ildə hər 1063 şagirdə bir kompüter
düşdüyü halda, hazırda hər 18 şagirdə bir
kom püter nisbəti təmin olunmuş, məktəblərin
39 faizi internet şəbəkəsinə qoşulmuşdur.
Təhsilin infrastrukturu ilə bağlı məsələlərin
əhəmiyyətli hissəsi həll olunduğu halda, bu
gün ölkənin inkişaf tempinin tələblərinə cavab
verən keyfiyyətin artırılması, təhsilin məzmu ‐
nunun yenilənməsi, müəllimlərin peşəkarlı ‐
ğının yüksəlməsi ön plana keçir.
Həyat yerində durmur, dünya hər gün
dəyişir, inkişaf edir. Bu dəyişikliklərlə hər zaman
ayaqlaşmaq, onlardan geri qalmamaq üçün
böyük zəhmət hesabına qazandığımız nailiy ‐
yət lərin qorunub saxlanılmasını və geri dön ‐
məzliyini təmin etməliyik.
Bu baxımdan Azərbaycan Respublikasının
dövlət bayrağındakı rənglərin daşıdığı məna
və onların yuxarıdan aşağı yerləşmə ardıcıllığı
ilə bu gün təhsil sistemimizin qarşısında duran
əsas hədəflərin prioritetliyi arasında müəyyən
bir paralelliyi müşahidə etmək olar: təhsil sis‐
teminin yetişdirdiyi vətəndaş, ilk növbədə, öz
köklərinə bağlı və milli mənsubiyyəti ilə fəxr
edən vətənpərvər, dərin biliyə malik müasir
baxışlı və mütərəqqi insan, öz xalqının adət‐
ənənələrinə və mənəvi dəyərlərinə sadiq bir
şəxs olmalıdır.
Bu bir reallıqdır ki, müasir dövrdə ölkə ‐
lərin inkişafı yalnız təhsil vasitəsilə əldə edilə
bilər. Dünya təcrübəsi göstərir ki, istənilən
dövlətin inkişaf səviyyəsini ölkənin təbii
sərvətlərinin bolluğu deyil, bu sərvətlərin yük ‐
sək potensiala malik insan kapitalına çev
‐
rilməsi təmin edir.
Bu baxımdan Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti cənab İlham Әliyevin böyük uzaq ‐
görənliklə dediyi: «Biz maddi dəyərlərimizi,
iqtisadi potensialımızı insan kapitalına çevir ‐
məliyik. Neft, qaz Tanrıdan verilən böyük
nemətdir, biz bundan uğurla və məharətlə
istifadə edirik. Amma gec‐tez bu təbii sərvət ‐
lər tükənəcək və bilik, zəka, səviyyə isə ölkə ‐
13
ELM DÜNYASI
/ Elmi‐kütləvi jurnal / 2 (06) 2014
mi zin dayanıqlı inkişafını uzun illər bundan
sonra da təmin edəcəkdir. Әn inkişaf etmiş
ölkələrin təcrübəsinə baxsaq, görərik ki, o
ölkələrin inkişafında ən aparıcı rol oynayan
neft, qaz deyil, bilikdir, elmi‐texniki tərəq ‐
qidir, yeni texnologiyalardır» – konseptual
fikri nin əsasında da məhz həmin tələb, müasir
təhsil sisteminin yetişəcəyi əsas strateji hədəf
dayanır.
Ölkədə aparılan təhsil islahatlarına və
təhsilin inkişafına öz layiqli töhfələrini ver ‐
miş Heydər Әliyev Fondunun prezidenti,
UNESCO və İSESCO‐nun xoşməramlı səfiri
Meh riban xanım Әliyevanın Azərbaycanın
UNESCO‐ya üzv qəbul olunmasının 20 il‐
liyi müna sibətilə Parisdə keçirilən mərasimdə
söylədiyi: «Son 20 ildə biz ölkəmizdə təhsil sis‐
teminin inki şafına və müasirləşdirilməsinə xü‐
susi diqqət yetirmişik. Biz dərindən inanırıq
ki, yalnız yüksək səviyyəli təhsilə malik olan
ölkə uğur lar əldə edə və xalqı üçün daha yaxşı
həyat keyfiyyətini təmin edə bilər» –
sözlərinin təməlində də yüksək intellektə
malik insan kapitalının yetişdirilməsini təmin
etmək üçün beynəlxalq standartlara uyğun
müasir təhsil sisteminin qurulmasının vacib‐
liyi ideyası durur. İnanırıq ki, Heydər Әliyev
Fondunun təşəbbüsü ilə təhsil sistemində
gerçəkləşdi ri lən irimiqyaslı layihələrin davamı
olaraq UNESCO və Azərbaycan Hökuməti
arasında təhsil, elm, mədəniyyət və kommu‐
nikasiya sahəsində əməkdaşlığa dair Çərçivə
Sazişinin imzalanması Azərbaycanda təhsil
sahəsində aparılacaq islahat prosesində yeni
mərhələnin başlanmasına güclü təkan verə ‐
cək dir.
Bildiyiniz kimi, Azərbaycan iqtisadi sahədə
keçid dövrünü başa vurduğundan ölkəmizin
qarşıdakı illərdə sosial‐iqtisadi və mədəni
inkişaf yollarını müəyyənləşdirən «Azərbay ‐
can 2020: Gələcəyə baxış» İnkişaf Konsepsiyası
hazırlanmış və dövlət başçısının 29 dekabr
14
ELM DÜNYASI
/ Elmi‐kütləvi jurnal / 2 (06) 2014