Sirtqi bo`lim ta'lim sohasidagi tadqiqotlar va innovatsiyalar

1-jadval
Qishloq mehnat bozorini imitatsion modellashtirish
natijalari

№		Ko’rsatkichlar	O’lch. bir.	Bazaviy yil (2021)		Istiqbol yillari				2025 y. 2021 y. nisb. o’zg., %
						2022	2023	2024	2025
Tabiiy o’sish varianti
1.	Tumanlardagi aholi soni		ming kishi	2998,3	3032,4		3086,7	3141,1	3195,4	6,6
2.	Tumanlarda aholi bandligi		ming kishi	1125,1	1197,5		1238,5	1283,0	1309,7	16,4
Iqtisodiy o’sish varianti
3.	Yalpi hududiy mahsulot		mlrd. so’m	47331,9	53244,4		56852,2	59907,4	64860,1	37,0
4.	Mehnat unumdorligi		ming so’m	41689,1	44156,5		46419,0	48255,2	50502,7	21,1
5.	Tumanlarda aholi bandligi		ming kishi	1125,1	1205,8		1224,8	1241,5	1284,3	14,2
Mutanosib o’sish varianti
6.	Qishloq aholisi bandligi		ming kishi	1125,1	1191,4		1222,5	1252,6	1290,8	14,7

“Tabiiy o’sish” variantida qishloq aholisi bandligining prognozlashtirilayotgan davr uchun ko’rsatkichlari tumanlardagi doimiy aholi soniga bog’langan holda hisob aniqlandi.
“Iqtisodiy o’sish” varianti bo’yicha mehnat unumdorligi ko’rsatkichi o’rganilgan bazis yilda ishlovchilarning o’rtacha mehnat unumdorligi
41,7 million so’mni tashkil etgan bo’lsa, 2025 yilga borib, ishchi kuchi samaradorligi 21,1 foizga ortishi yoki o’rtacha unumdorlik 50,5 million so’mga teng bo’lishi hamda ish bilan band bo’lganlarning o’rtacha soni bu davrda 1284,3 ming kishini tashkil etishi kutilmoqda.
“Mutanosib o’sish” variantida qishloq aholisining bandligi joriy davrdagi bir million 1125,1 ming kishidan 2025 yilda 1290,8 ming kishigacha ko’payadi yoki so’nggi to’rt yilda ushbu ko’rsatkich o’rtacha 14,7 foizga ortadi.
Qishloq mehnat bozorining istiqbol ko’rsatkichlarini aniqlashda imitatsion modellashtirishdan foydalanish qishloq joylarida aholi bandligini ta’minlash, munosib mehnat sharoitlariga va daromadga ega bo’lishida katta ahamiyatga ega bo’lib hisoblanadi.
O’tkazilgan tadqiqotlar ko’rsatishicha, mazkur modellar istiqboldagi kichik o’zgarishlarga ham ta’sirchn bo’lib, bu ularning mehnat bozorini tartibga solish va muvofiqlashtirshda samarali qo’llash imkoniyatlaridan dalolat beradi. Imitatsion modellashtirishdan foydalanish yordamida aniqlangan qishloq mehnat bozorining istiqbol ko’rsatkichlari kelgusida qishloq joylarida aholining ish bilan bandligini ta’minlash va munosib mehnat sharoitlari hamda daromadga ega bo’lishi uchun zarur bo’lgan boshqaruv qarorlarini ishlab chiqishda muhim axborot manbai bo’lib xizmat qiladi.


Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:

1. 
   Kudbiev, D., & Tashрulatov, A. U. (2022). ISHCHI KUCHIDAN SAMARALI FOYDALANISHNING IQTISODIY-MOLIYAVIY DASTAKLARI. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 2(Special Issue 23), 843-851.
   
2. 
   Ташпулатов, А. У. (2022). Перспективы Развития Системы Самозанятости Граждан. Central Asian Journal of Innovations on Tourism Management and Finance, 3(12), 17-27.
   
3. 
   Ташрулатов, А. У. (2022). ПРОБЛЕМЫ ЗАНЯТОСТИ В СОВРЕМЕННОЙ ЭКОНОМИКЕ И ФАКТОРЫ, КОТОРЫЕ ЕЕ ОПРЕДЕЛЯЮТ. Central Asian Academic Journal of Scientific Research, 2(5), 733-741.
   
4. 
   Ташпулатов, А. (2022). ПОВЫШЕНИЕ КОНУРЕНТОСПОСОБНОСТИ РАБОЧЕЙ СИЛЫ В УЗБЕКИСТАНЕ И МИГРАЦИЯ. In Актуальные проблемы законодательного регулирования миграционных процессов на территории государств-участников СНГ (pp. 290-292).
   
5. 
   Tashpulatov, A. (2020). Modern forms of self-employment under conditions of recession. ISJ Theoretical & Applied Science, 05 (85), 452-455. Soi.
   
6. 
   Tashpulatov, A. (2020). ОПТИМИЗАЦИОННЫЕ МОДЕЛИ РЫНКА ТРУДА. Theoretical & Applied Science, (7), 120-124.
   
7. 
   Qudbiyev, N. T., Axmadaliyeva, Z. A., & No, D. M. O. G. L. (2022). SOLIQ YUKINING BIZNES UCHUN AHAMIYATI. Scientific progress, 3(3), 699-708.
   

SAVDO KORXONALARI RAQOBATBARDOSHLIGINI OSHIRISH MASALALARI


Qayumov Nozimjon Adxamjon oʻgʻli,
Fargʻona Politexnika Instituti,
“Buxgalteriya hisobi va audit” kafedrasi, assistenti,
e-mail: [e-mail], [phone].


Annotatsiya. Maqolada chakana savdo korxonalari tomonidan xaridorlarga qoʻshimcha savdo xizmatlarini taklif etish orqali koʻrsatilayotgan xizmatlar sifatini oshirish va takroriy xaridini ragʻbatlantirish chakana savdo korxonasi raqobatbardoshligini oshirish masalalari yoritilgan. Savdo xizmatlarining tasnifi hamda qoʻshimcha savdo xizmatlari koʻrsatishni tashkil etish asosida savdo korxonasi raqobatbardoshligini baholash uslubiyati taklif qilingan.