www.vivo-book.com
307
Buna baxmayaraq o xanım Renalın məsləhətlərinə əməl
edərək, hələ bir neçə belə naharda iĢtirak elədi. Jülyen
əməli-baĢlı dəbə minmiĢdi, fəxri qarovul mundirini
bağıĢlamıĢdılar, nə bilmək olar, bəlkə də onun indiki
uğurlarına səbəb də oğlanın elə həmin ehtiyatsızlığıydı.
Tezliklə Veryerdəki əsas söhbətlərin mövzusu bu
oğlanın hansı xoĢbəxt ailəyə qismət olacağı sualıydı. Cənab
Renala, yoxsa qəyyumluq evinin direktoruna? Cənab Malon
da daxil olmaqla bu üç cənabdan ibarət dəstə üç il idi ki,
Ģəhərə zülm eləyirdi.
ġəhər merinə ona görə həsəd aparırdılar ki, liberallar
ondan nə qədər narazı olsalar da, o əsl zadəgan oğluydu.
Cənab Valnonun atasısa oğluna heç altı yüz livrlik bir icarə
də qoyub getməmiĢdi. Ġnsanların bir vaxtlar yaxĢı
yetiĢməmiĢ alma rəngli paltarlar geyinən o fağır adama olan
rəhm hissindən indi onun normand atlarına, Parisdə tikilən
kostyumlarına, qızıl zəncirlərinə, indiki rifahına bəslədikləri
böyük həsəd hissinə keçmələri elə də asan deyil.
Bütün bu yeni adamların arasında Jülyen ona xoĢ gələn
bir adam tapmıĢdı: bu adı yakobinçi kimi çıxan Qro soyadlı
www.vivo-book.com
308
bir riyaziyyatçıydı. Özünün ancaq yalan bildiyi Ģeyləri dilinə
gətirəcəyinə söz vermiĢ Jülyen cənab Qronun yanında bu
vərdiĢindən əl çəkməli olurdu. Verjidən Jülyenə uĢaqların ev
tapĢırıqlarıyla dolu qalın-qalın məktublar göndərirdilər. Ona
məsləhət görürdülər ki, atasıyla tez-tez görüĢsün, bu da
oğlan üçün ağır bir öhdəliyə çevrilmiĢdi.
Bir sözlə, o öz reputasiyasını əməlli-baĢlı düzəldirdi.
Amma bir səhər o, gözlərində iki əlin toxunuĢunu hiss
edərək, qəfil oyandı.
Bu xanım Renal idi. O Ģəhərə gələrək, pilləkənləri
qaçaraq çıxmıĢdı ki, birinci mərtəbədə sevimli dovĢanlarıyla
oynayan uĢaqlarını qabaqlasın.
Bu möhtəĢəm dəqiqə idi, amma təəssüf ki, həddindən
artıq qısaydı. UĢaqlar əllərində müəllimlərinə göstərmək
istədikləri dovĢanla birlikdə otağa gələn kimi, xanım Renal
getdi, Jülyen hamısını, hətta dovĢanı da sevinclə qarĢıladı.
O elə bil öz ailəsinə qovuĢmuĢdu. O, bu uĢaqları
sevdiyini hiss eləyirdi, onlarla danıĢmaq Jülyenə xoĢ idi.
UĢaqların səsindəki xoĢ ahəng, onların alicənablığı,
sadəlikləri, uĢaq nadinclikləri Jülyenə xoĢ gəlirdi.
www.vivo-book.com
309
O hiss elədi ki, öz yaddaĢını pis Ģeylərdən, iyrənc
hərəkətlərdən və düĢüncələrdən bir sözlə, Veryerdə dözdüyü
hər Ģeydən təmizləmək istəyir. Orada həmiĢə nəsə daima bir
sürüĢmək, var-dövlət və səfillik arasında bir mübarizə vardı.
Onun evində nahar elədiyi adamlar bəzən əsas yemək
barədə elə təfərrüatlara varırdılar ki, ev sahiblərinin yerinə o
utanır və yemək boğazında qalırdı.
– Yox, sizin kimi əsil-nəcabəti olan adamlar öyünməyə
layiqdilər – deyə o xanım Renala dözməli olduğu naharları
təsvir eləyirdi.
– Ah, əzizim, siz indi dəbdəsiniz! – qadın hər dəfə
Jülyeni qəbul etməyə hazırlaĢan Valnonun xanımının qalın
ənliyini təsəvvür edərək gülürdü. – Bəlkə də o, sizin
qəlbinizi oğurlamaq haqda da düĢünür.
Səhər yeməyi olduqca canlı keçdi. Əslində onların
hərəkətlərini məhdudlaĢdırmalı olan uĢaqlar ortamı daha da
Ģənləndirirdilər.
Yazıqlar bilmirdilər ki, Jülyeni görmələrinin sevincini
necə bildirsinlər. Xidmətçilər yəqin ki, artıq müəllimlərinə
www.vivo-book.com
310
Valnonun uĢaqlarına dərs verərsə, iki yüz frank artıq
alacağını onlara xəbər vermiĢdilər.
Səhər yeməyi əsnasında xəstəlikdən təzəcə ayılmıĢ
Stanislav Ksavye qəfildən anasından indicə çay içdiyi
gümüĢ fincanın və gümüĢ dəstin qiymətini soruĢdu.
– Niyə soruĢursan? – anası soruĢdu.
– Bunları satıb, pulunu cənab Jülyenə verəcəm ki, o
bizdə qalsa axmaq yerinə qoyulduğunu hiss eləməsin.
Jülyen gözləri yaĢarmıĢ halda oğlanı öpdü. UĢağın
anası ağladı, Jülyensə uĢağı dizlərinin üstünə alaraq baĢa
saldı ki, belə danıĢmasın. “Axmaq yerinə qoyulmaq”
ifadəsini ancaq xidmətçilər iĢlədir.
DanıĢdıqlarının xanım Renala xoĢ gəldiyini görən
Jülyen “axmaq yerinə qoyulmaq” ifadəsinin gülməli
mənalarını sadalamağa baĢladı.
– BaĢa düĢürəm, – Stanislav dedi. – Məsələn, pendirini
ağzından düĢürüb, tülküyə qapdıran qarğa axmaq yerinə
qoyulur.
www.vivo-book.com
311
XoĢbəxtlikdən hər Ģeyi unudan xanım Renal dəqiqədə
bir atılıb uĢaqlarını öpürdü, bunu eləyəndə də bir az Jülyenə
toxunmuĢ olurdu.
Qəfildən qapı açıldı və cənab Renal içəri girdi. Onun
quru, ifadəsiz üzü Jülyeni görəndə sifətində qəfil iĢaran
sevinci kölgələdi.
Xanım Renalın rəngi avazıdı – o hiss elədi ki, bu dəqiqə
heç nəyi inkar etməyə gücü çatmaz. Jülyen tez vəziyyəti
dəyərləndirdi – Ģəhər merinə Stanislavın satmaq istədiyi
gümüĢ fincan barədə danıĢmağa baĢladı.
“Pul” sözünü eĢidən cənab Renal əvvəlcə qaĢlarını
çatdı: “mənə bu metal parçası barədə danıĢanda, bilirəm ki,
məsələnin
axırı o adamın pulqabımı soymağıyla
qurtaracaq”.
Amma bu dəfə məsələ təkcə pulda deyildi – onun
Ģübhələri daha da çoxaldı. Özünün burada olmadığı
vaxtlarda arvad-uĢağının bu adamın yanında belə Ģən olması
Ģəhər meri kimi Ģöhrətpərəst adamın xoĢuna gələ bilməzdi.
Dostları ilə paylaş: |