Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
312 Arvadı fəxrlə Jülyenin uĢaqlara onların baĢa düĢmədikləri ifadələri necə izah etməyindən danıĢmağa baĢladı. – Hə, hə, əlbəttə, – o cavab verdi. – Elə onları məndən soyudan da odur. Axı onun üçün məndən min dəfə mehriban görünmək asan iĢdi. Mənəsə uĢaqlar elə baxır ki, elə bil onlar üçün rəhbərlik-zadam. Hə də, indi bizdə elə eləyirlər ki, qanuni hökumət adamın gözünə idbar görünsün. Yazıq Fransa! Amma xanım Renalın ərinin bu qaramat düĢüncələrini bölüĢməyə həvəsi yox idi. O, Jülyenlə yaxın on iki saatı keçirməyə ümid eləyirdi. onun Ģəhərdən alacağı xeyli Ģey vardı, üstəlik, bildirdi ki, kafedə nahar eləmək istəyir. Əri nə qədər etiraz eləsə, hirslənsə də, xanım Renal güzəĢtə getmədi. UĢaqlar bizim zəmanənin qapalı adamlarının iĢtahayla tələffüz elədikləri “kafe” sözünü eĢidəndə əməlli-baĢlı həyəcana gəldilər. Cənab Renal arvadını elə ilk dükandaca tərk elədi – hardasa vacib görüĢü varmıĢ. www.vivo-book.com
313 O, daha da pərt halda qayıtdı – indi baĢa düĢdü ki, bütün Ģəhər ancaq ondan və Jülyendən danıĢır. Əslinə qalsa, hələ bir nəfər də cəsarət eləyib, Ģəhərdə gəzən Ģayiələrin mahiyyəti barədə ona bircə kəlmə də eyham vurmamıĢdı. Cənab merə çatan Ģayiələrin mövzusu ancaq Jülyenin altı yüz frank müqabilində onlarda qalacağı, yoxsa ona səkkiz yüz frank təklif eləyən cənab direktorun evinə gedəcəyi məsələsiydi. Cənab Valno Ģəhər merini görəndə özünü olduqca soyuq apardı. Bu hiyləgər bir gediĢ idi – əyalətdə belə nadir fəndləri o dəqiqə tutur, sonra da hər yerə yozurdular. Parisdən yüz lye aralıda Cənab Valno kimi adamlara “yoldan keçənin biri” deyirlər – o, fitrətən arsız və utanmazın biriydi. Onun 1815-ci ildən baĢlayan uğurları bu keyfiyyətləri daha da inkiĢaf etdirdi. Cənab Renal Ģəhər meri seçilən kimi onun əsl dövranı baĢladı, amma merdən öz diribaĢlığı, heç nədən çəkinməməyiylə fərqlənən bu adam hər yola əl atdı – biriylə görüĢüb, birinə nəsə yazaraq, axırda kilsə hakimlərinin gözündə cənab Renalın nüfuzunu sarsıda bildi. www.vivo-book.com
314 Cənab Valno belə hərəkət eləyirdi: o, yerli alverçilərə yaxınlaĢıb, onlarla danıĢırdı. – Mənə öz aranızdakı iki ən səfeh adamın adını çəkin. Sonra məhkəmədə iĢləyənlərdən soruĢurdu: – Aranızdakı iki ən kobud adam kimdi? Əczaçılara deyirdi: – Ġçinizdə iki ən tanınmıĢ fırıldaqçının adını çəkin. Ən müxtəlif peĢələrin sahibləri olan bu yaramazlar dəstəsini müəyyənləĢdirəndən sonra həmin adamlara deyirdi: – Gəlin, əl-ələ verib, iĢləyək. Bu dəstənin hərəkətləri cənab Renalın xoĢuna gəlmirdi. Valnonun arsız xislətisə hər Ģeyə dözürdü – hətta abbat Maloyun kütləvi istehzalarına belə. Bütün bunlarla yanaĢı cənab Valno da arabir özünü üzünə
deyilən xoĢagəlməz həqiqətlərdən birtəhər qorumalıydı. Cənab Apperin gəliĢiylə onun həvəsi birə-iki artdı. O, gündə üç dəfə Bezansona gedir, ora gedən hər poçtla bir yığın məktub yollayır, ya da qürub vaxtı qapısına gələn Ģübhəli adamlar vasitəsilə nəsə göndərirdi. www.vivo-book.com
315 Amma o cənab ġelanı iĢdən çıxartdırmaqla bir az səhv eləmiĢdi, bu qisas məsələsi elə onun əleyhinə çevrildi – çünki hadisədən sonra ali təbəqədən olan bir çox imanlı xanımlar ona əclaf kimi baxırdılar. Bundan baĢqa qocanın iĢdən çıxarılmasına nail olmaq onu böyük vikariy Frilerdən asılı vəziyyətə salmıĢdı – indi sonuncu ona ən qəribə tapĢırıqlar verirdi. O həmin imzasız məktubu yazanda vəziyyət bax bu yerdəydi. Elə bu vaxt arvadı ona bildirdi ki, Jülyeni uĢaqlarına mürəbbi tutmaq istəyir. Bu təklif Ģöhrətpərəst cənab Valnonun ürəyinə yağ kimi yayıldı. Cənab Valno baĢa düĢürdü ki, məsələ bu yerə çatanda keçmiĢ silahdaĢı cənab Renalla toqquĢma qaçılmazdır. Əlbəttə ki, keçmiĢ dostu ona ağzına gələni deyəcək. ĠĢin bu tərəfi cənab Valnonu elə də narahat eləmirdi, amma məsələ burasındadı ki, cənab Renal götürüb ondan Bezansona, hətta Parisə də nələrsə yaza bilərdi. Bir də gördün, hansısa nazirin bacısı oğlu qəfildən Veryerdə peyda oldu və kimsəsizlər evini onun əlindən aldı. Cənab Valno düĢündü ki, bəzi liberallarla dostlaĢmaq pis www.vivo-book.com
316 olmazdı – Jülyeni nahara dəvət eləyəndə məclisdə bir neçə liberalın yer almasının səbəbi də elə bu idi. Bu adamlar merlə savaĢında ona yaxĢıca dəstək ola bilərdilər. O ki qaldı seçkilərə – burda artıq hər Ģey aydındı: kimsəsizlər evini saxlamaqla, lazım olmayan adama səs vermək baĢqa-baĢqa Ģeylərdi. Xanım Renalın belə Ģeylərdən yaxĢı baĢı çıxırdı və Jülyenin qoluna girib dükanları gəzdiyi müddət ərzində o bütün bunları ən xırda təfərrüatlarına qədər ona danıĢdı. BaĢları söhbətə qarıĢdığından, onlar gəlib Sədaqət Xiyabanına çıxdılar və burada vaxtlarını lap Verjidəki kimi qayğısızca keçirə bildilər. Bu arada keçmiĢ rəhbərinə haqq-hesab vermək həvəsi olmayan cənab Valno onunla üz-üzə gələndə əməlli-baĢlı təkəbbürlü bir görkəm aldı. Onun bu hərəkəti bu dəfə yaxĢı alındı və cənab merin narazılığını birə-beĢ artırmıĢ oldu. Cənab Renalın izzəti-nəfsiylə pula o görməmiĢ, ehtiraslı bağlılığı arasındakı mübarizə anlarındakı vəziyyət qədər acınacaqlı hal təsəvvür etmək çətin olardı. Həmin gün kafeyə girəndə düĢündü ki, öz uĢaqlarını hələ heç vaxt belə Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|