www.vivo-book.com
373
doqquzuncu olursunuz. Amma mənim himayəm nə
lütfkarlıq, nə də güzəĢtdir, bundan özünə ancaq ən sərt
nəticələr çıxarıb daha əzmlə çalıĢmalı və daha qəddar
cəzalara hazır olmalısan. Gedin, qapını açarla bağlayın.
Jülyen birtəhər otaq boyu yeriyib, qapıya çatdı. O ayaq üstə
güclə dayanırdı. Qapının yanında gözünə yaĢıl talaya baxan
balaca bir pəncərə dəydi. O, ağacları görəndə içi bir az
rahatlandı – oğlan elə bil yaxın dostlarını görmüĢdü.
– Loquerisne linguam latinam?
39
– Masanın yanına
qayıdanda abbat Pirar ondan soruĢdu.
– Ita, pater optime,
40
– yavaĢ-yavaĢ özünə gələn Jülyen
cavab verdi.
Düzünə qalsa, son yarım saat ərzində bu yer üzündə
oğlanın gözündə “ruhani” adına ən az uyğun gələn adam elə
abbat Pirar idi.
39
Siz latınca danışırsınızmı?(lat.)
c40
Hə, ruhani ata.(lat.)
www.vivo-book.com
374
Söhbət latınca davam elədi. Abbatın baxıĢları tədricən
yumĢalır, Jülyen də yavaĢ-yavaĢ özünə gəlirdi.
“Gör, mən necə zəifəm, – o düĢünürdü, – yalançı zəhm məni
belə qorxuda bilirsə... Əslində, bu adam cənab Malon kimi,
fırıldaqçının biridi”. Jülyen pullarını vaxtında baĢmaqlarının
içində gizlətdiyinə görə gizlicə sevindi.
Abbat Pirar teologiyayla bağlı Jülyeni bir qədər
imtahan eləyəndən sonra onun bilgilərinin çoxluğuna
təəccübləndi. Dini kitablar barədə sorğu-sual eləyəndə
rahibin heyrəti birə-beĢ artdı. Amma söhbət kilsə atalarına
çatanda, abbat gördü ki, Jülyenin müqəddəs Ġeronim,
möhtərəm Avqustin, müqəddəs Bonaventura, müqəddəs
Vasiliy və baĢqaları kimi Ģəxslər barədə heç bir təsəvvürü
yoxdur, o heç bu zatların adlarını da eĢitməyib.
“Hə, axır ki, özünü ələ verdi, – Pirar öz-özünə dedi, –
ġelanı həmiĢə protestantlığa ifrat meylinə görə qınamıĢdım.
Dini kitaba ifrat, həddən artıq ifrat sevgi!” (O heç nə
soruĢmasa da, Jülyen elə indicə “YaradılıĢ” kitabının,
bütövlükdə Tövratın nə vaxt yazılması barədə mülahizələrini
danıĢdı).
www.vivo-book.com
375
“Müqəddəs kitab barədə bu sonsuz mülahizələr nəyə
gətirib çıxaracaq? – abbat Pirar düĢünürdü. – Özünün
xüsusi, Ģəxsi yozumundan baĢqa heç nəyə, yəni qatı
protestantlığın özünə. Üstəlik, bu təhlükəli bilgilərə, bu dini
sürüĢmələrə tarazlıq gətirə biləcək müqəddəs kilsə
xadimlərindən də bir haray yoxdur!”
Amma seminariya rektorunun əsl heyrəti hələ
qarĢıdaydı – o, Jülyendən papanın mənəvi hökmranlığı
barədə soruĢub ondan qədim qallikan kilsəsinin xeyrinə nəsə
eĢidəcəyini güman eləyəndə, bu cavan oğlan ona cənab
Mestrin kitabını az qala əzbər danıĢdı.
“Bu ġelan nə qəribə adamdır! – abbat Pirar düĢündü. –
O kitabı bu oğlana verib ki, orada yazılanların hamısını
qeyri-ciddi qəbul eləsin?”
O, Jülyeni cənab Mestrin təliminə inanıb-inanmadığı
barədə uzun-uzadı sorğu-suala çəkdi. Oğlan ona kitabda
yazılanları olduğu kimi təkrarlayırdı. Bu dəqiqədən etibarən
Jülyenin özünə inamı qayıtmıĢ və o özünü tamamilə ələ
almıĢdı. Uzun sürən imtahandan sonra ona elə gəlirdi ki,
abbat Pirarın onunla söhbətdə quruluğunu qoruyub
www.vivo-book.com
376
saxlamağı ancaq rəsmiyyət üçündür. Doğrudan da, on beĢ
ildir ki, tələbələrinə münasibətdə göstərməli olduğu ciddilik
qanunları olmasaydı, seminariya rektoru məmnuniyyətlə
Jülyeni qucaqlayıb öpərdi. Oğlanın cavablarında rektor elə
aydınlıq, dəqiqlik və əminlik görmüĢdü ki!
– Budur cəsur və aydın zəka! – o düĢünürdü. – No
corpus debile
41
– Sizdə belə ürəkgetmələr tez-tez olur? –
abbat döĢəməni göstərib, Jülyendən fransız dilində soruĢdu.
– Həyatımda ilk dəfədir, – Jülyen balaca oğlan kimi
qızarıb, əlavə elədi. – Bələdçinin üzü məni qorxutdu.
Abbat Pirar kinayəylə qımıĢdı.
– Dünyanın səs-küyü bax buna gətirib çıxarır. Siz
üzündə təbəssüm olan insanlara, yalançılara öyrəĢmisiniz.
Həqiqətsə sərtdir, cənab. Amma bizim burada, bu yer
üzündəki təyinatımız da belə sərt deyilmi? Siz gərək
Ģüurunuzu var gücünüzlə qoruyasınız ki, görüntünün
xoĢluğuna ifrat meyil etməkdən çəkinəsiniz. Əgər sizi mənə
41
cismin gücü yoxdur (lat.)
www.vivo-book.com
377
abbat ġelan kimi bir möhtərəm adam məsləhət görməsəydi,
– abbat Pirar açıq hiss olunan məmnunluqla latın dilinə
keçdi – mən sizinlə alıĢdığınız o dünya dilində danıĢardım.
Deyərdim ki, istədiyiniz təqaüd mümkünsüz bir iĢdi. Amma
ömrünün əlli altı ilini apostol xidmətlərinə həsr etmiĢ abbat
ġelanın bir seminariya təqaüdü qədər dəyəri olmasaydı, bu
ədalətsizlik olardı.
Sonra abbat Pirar Jülyenə tapĢırdı ki, onun razılığı
olmadan heç bir gizli təĢkilata və qardaĢlığa üzv olmasın.
– Sizə söz verirəm! – Jülyen namuslu adamlara xas
səmimiyyətlə çığırdı.
Seminariya rektoru ilk dəfə gülümsədi.
– Bu ifadəni burda iĢlətmək lazım deyil. Bu, dünyəva
adamlarının çılğın səmimiliyinə oxĢayır. Belə Ģeylər onları
yanlıĢlığa, çox vaxt da cinayətlərə aparıb çıxarır. Siz mənə
sözsüz tabe olmağa borclusunuz. Bu Müqəddəs BeĢinci
Piyin “Unam erclesiam”ının on yeddinci paraqrafıdır. Mən
sizin ruhani rəhbərinizəm. Mənim əziz oğlum, bu evdə
eĢitmək – əməl etmək deməkdir. Üstünüzdə nə qədər pul
var?
Dostları ilə paylaş: |