T. C. Ankara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ felsefe ve din biLİmleri anabiLİm dali din sosyolojiSİ BİLİm dali
Yüklə 2,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.4.1. Sosyolojik Açıdan Turizm: Turizm Sosyolojisi
39 toplumsal ve sosyo-kültürel etkinliği ekonomik gerçekleri kadar somut sonuçlar vermektedir. 47 Açıkça görülebilen bu sonuçlar bilimsel olarak da ele alınıp incelenmelidir. Bunu yapabilecek olan alan ise elbette sosyolojidir. Sosyolojinin konuları arasına giren kültürel etkileşim, kültürel değişme, kültür şoku gibi kavramlarla turizm içerisinde sıkça karşılaşılmaktadır. Geniş bir çerçeveyle ele alınan turizm kavramı aslında ekonominin olduğu kadar sosyolojinin de konuları içerisine girmektedir. İnsanların birbirleriyle etkileşime girdiği yerde sosyoloji de vardır. Bununla birlikte toplumu şekillendiren etmenler arasında önemli sıralarda olan bir diğer unsur da dindir. Turistik merkez haline gelmiş olan bir bölgede dini tutum ve davranışların bireyler arasındaki ilişkilere ne ölçüde etki ettiğini incelemek de din sosyolojisinin alanına girer. Bu sebeple turizm ile dini ve kültürel yapı arasındaki ilişkilerin de incelenmesi gerekmektedir. 1.4.1. Sosyolojik Açıdan Turizm: Turizm Sosyolojisi Sosyoloji kelimesi, Latince toplum anlamına gelen socius ve Yunanca bilgi anlamına gelen logos kelimelerinin birleştirilmeleriyle ortaya çıkmış ve milletler arası bilim dilinde bu şekliyle yerleşmiş olan bir terimdir. 48 Konusu itibariyle toplumu ve toplum içerisinde meydana gelen tüm etkileşimleri bilimsel olarak ele alıp inceler. Turizm Sosyolojisi ise turizm içerisinde yaşanan toplumsal olayların, etkileşimlerin, değişimlerin, benzeşmelerin; yani 47 Alparslan Usal, “Turizmin Sosyo-Kültürel Etkisi Ve Bir Araştırma” Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, Ankara 1990, C. 1, S. 6, s. 14. 48 Ünver Günay, Din Sosyolojisi, İnsan yayınları, İstanbul 2005, s.16. 40 kültürel ve sosyal hayatta olabilecek etkilerin tamamının turizm içerisindeki yönlerini incelemeye alır. Sosyologlar, turizmi, serbest zamanı değerlendirmek için fiziki mekândaki geçici süreli nüfus hareketi olarak tanımlarlar. 49 Turizmin özelliği, onun kültürle olan vazgeçilmez köprüleridir. 50 Kültürel ortamların turizm içerisindeki çekiciliği açıktır. Günümüzde küreselleşme karşısında kültürel karakteristiğini koruyabilen bölge ve toplumlar önemli turistik destinasyonlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Turizm bir endüstri olarak görüleceği gibi, karmaşık sosyal bir olgudur. 51 Çünkü sosyal yapıyı derinden etkileyebilecek potansiyele sahiptir. Özellikle kitle turizminin yoğun olduğu bölgelerde etkileşimin boyutu çok fazla olmaktadır. Turizm olayı sosyolojik açıdan incelendiğinde şu sonuçlara ulaşılabilir: Turizm kısa süreli bir nüfus hareketidir. Bu süre hareketin amacına göre birkaç saat, gün, hafta, ay ya da yıl olabilir. Turizmde belirtilen gelir sağlayıcı mesleki faaliyette bulunmamak turizmi öteki nüfus hareketlerinden ayırır. Turizm üretici değil tüketici bir faaliyettir. Turizm bir başka yönüyle de yabancıların faaliyetidir. Başka bölgelerden veya başka toplumlardan gelenlerin yerli toplumun yaşamındaki tüketici faaliyetleridir. 52 49 Berber, “ Sosya l Değişme Katalizörü Olarak Turizm ve Etkileri ”, 218. 50 Berber, a.g.m., 214. 51 Berber, “Sosyal Değişme Katalizörü Olarak Turizm ve Etkileri ”, 214. 52 M. İlhan Gürkan, “Turizm ve Sosyal Değişme İlişkisi”, Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, Ankara 1995, C. 6, S. 2, s. 30. 41 Bu tüketici faaliyeti turizm sosyolojisini yakından ilgilendirmektedir. Çünkü toplumun uğradığı değişimi turizm hızlandırmaktadır. Adeta toplumun dönüşümünün öncülüğünü yapmaktadır. Çünkü turizm, kapalı toplumların dış dünyayı tanımasında çok büyük bir role sahiptir. İnsan sosyal bir varlıktır. Bu özelliğinin dışına istese bile çıkması çok güçtür. İnsan doğası gereği çevresiyle daima etkileşime girmektedir. Bu sosyal etkileşimin düzeyini ayarlayan bir takım etkenler vardır. Turizm de bu etkenler arasında ön sıralardadır. Çünkü pek çok farklı kültürden insanı bir araya getirmektedir. Ayrıca bu etkileşimin yönünü ve düzeyini belirleyen diğer unsurlarda vardır. Bunlar arasında grupların ya da toplumların ekonomik ve kültürel seviyeleri, grupların sahip olduğu çekicilik gibi unsurlar da bu etkileşimin yönünü veya boyutunu etkilemektedir. Örneğin bir bölgeye gelen turistler genel olarak o bölgenin halkından daha iyi bir gelir düzeyindedirler. Bu durum da yerel halk üzerinde ve özellikle hevesleri ve umutları taze olan gençler üzerinde çekici bir etki yapmakta ve bu turistlere özenme ve onlarla aynı hayata sahip olma isteği uyandırmaktadır. Ayrıca turizm politikası gereği turistlerin sahip olduğundan çok daha fazla öneme sahip olarak gösterilmesi ve her zaman önceliğin onlara verilmesi de onların ilgi odağı olmalarını ve yerel halk tarafından imrenilecek bir konuma sahip olmalarını sağlamaktadır. “Yabancıya atfedilen prestij, yerli halkta hızla turiste benzeme arzusunu kamçılamaktadır ki, böylece kültürel kirlenme oluşmaktadır. Kültürel kirlenme giyim kuşamdan, yemek biçimine kadar geniş bir alanda gözlenebilmektedir. 53 Turizm temelde toplumsal bir olaydır. Turizm, yeni bir yaşam biçimine yol açmakta bir toplumsal akım niteliği taşımaktadır. Turistlerle yerliler arasındaki ve 53 Berber, “Sosyal Değişme Katalizörü Olarak Turizm ve Etkileri ”, 215. Yüklə 2,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|