Tadbirkorlik va boshqaruv

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
DENOV TADBIRKORLIK VA PEDAGOGIKA
INSTITUTI

“TADBIRKORLIK VA BOSHQARUV” FAKULTETI
“Raqamli iqtisodiyot” kafedrasi
“Makroiqtisodiyot” fanidan
MUSTAQIL ISH
MAVZU: O‘zbekiston va o‘zingiz yashayotgan hudud(viloyat,tuman,shahar)miqyosida “Filips egri chizig‘i” nazariyasiga oid tahliliy ma‘lumot tayyorlash.
Tayyorladi: 2-kurs 3I-20 guruh
talabasi IbrohimovMirjalol
DENOV – 2022
REJA:

• 
  Fillips egrichizig'I nima?
  

• 
  Fillips egri chizig'ini tushunish
  

• 
  Filips egri chizig’i(Philips curve)
  

• 
  O’zbekistonda ishsizlik darajasi(1999-2020)
  

• 
  O’zbekistonda inflyatsiya va ishsizlik Filips egri chizig’i talqinida
  

Fillips egri chizig'I - bu inflyatsiya va ishsizlik barqaror va teskari munosabatlarga ega ekanligi to'g'risida A.V.Fillips tomonidan ishlab chiqilgan iqtisodiy kontseptsiya. Nazariya,iqtisodiy o'sish bilan birga inflyatsiya kelib chiqadi,bu esa o'z navbatida ko'proq ish o'rinlari va kam ishsizlikni keltirib chiqarishi kerak.Biroq,dastlabki kontseptsiya 1970-yillar da inflyatsiya va ishsizlik darajasi yuqori bo'lgan stagflyatsiya yuzaga kelganligi sababli biroz empirik tarzda rad etildi.

Fillips egri chizig'ining kontseptsiyasi iqtisodiyotdagi ishsizlikning o'zgarishi narxlar inflyatsiyasi ga bashorat qilinadigan ta'sir ko'rsatadi. Ishsizlik va inflyatsiya o'rtasidagi teskari bog'liqlik Y o'qi bo'yicha inflyatsiya va X o'qi bo'yicha ishsizlik bilan pastga egilib,egri chiziq shaklida tasvirlangan. Inflyatsiyaning oshishi ishsizlikni pasaytiradi va aksincha. Shu bilan birqatorda, ishsizlikni kamaytirishga yo'naltirilganlik inflyatsiyani ham oshiradi va aksincha.

FILIPS EGRI CHIZIG’I

O’ZBEKISTONDA ISHSIZLIK DARAJASI

Eng yuqori ishsizlik darajasi 1999-yilda kuzatilgan 13.3%, shundan so’ng 2007-yilga qadar ishsizlik darajasi qisqarib borgan. 2012va2013-yillarda O’zbekistondagi eng past ishsizlik darajasi kuzatilgan 4.9%. Oxirgi 6-7 yil ichida ishsizlik darajasi ancha barqarorlashib 5% va 6% o’rtasida bo’lgan.

O’ZBEKISTONDA INFLATSIYA KO’RSATKICHI

2008-yildan 2016-yilgacha inflatsiya ko’rsatkichi nisbatan barqaror (1 xonalikson ya’ni5 va10% o’rtasida) bo’lishiga qaramasdan. 2018-yildan boshlab inflatsiya ko’rsatkichi osha boshlagan va shu yili o’zining eng yuqori darajasiga ya’ni 20% ga yetgan
2018-yilda O’zbekiston Respublikasida 20%lik inflatsiya kuzatilgan ,mazkur yilda esa O’zbekiston Respublikasida ishsizlik darajasi nisbatan past bo’lib taxminan 5% bo’lgan. Aynan Filips nazariyasiga ko’ra inflaysiya darajasi baland bo’lganda ishsizlik darajasi past bo’lishini ifodalaydi. Chunki mazkur yilda ishsizlik ni kamaytirish uchun tijorat banklari tomonidan imtiyozli kreditlar ya’ni aholi o’zini o’zi band qilishi uchun berilgan kredit va subsidiyalar natijasida mamlakatda pul massasi ortib ketishi kuzatiladi. Pul massasining ortib ketishi esa inflaysiyani vujudga keltiradi.Filips egri chizig’ining talqini aynan shunday.