42
2011-2012
Qəbələ arxeoloji ekspedisiyasının hesabatları
reports oF the gabala archaeologıcal expedıtıon
səthi əhəng, yuxarı səthi isə cəng ilə örtülüdür. Ağız
hissə düz olub, maili, hamar dişəklənmişdir. Alətin
sol tərəfində bir üzdən qoparmalar vardır. Ölçüləri:
6,8 × 8 ×3,5 sm (şək.2 (6)).
İskənə tipli alət – düzbucaq biçimli olub, felzit
cinsli lay daş parçası üzərində formalaşmışdır. Əsası
fasetlərlə dişəklənmişdir. Alətin sol tərəfində bir
üzdən qoparmalar vardır. Səthləri və dişək yerləri
boz rəngli patina ilə örtülmüşdür. Ölçüləri: 7,5 × 6,9
x 1,1 sm (şək.3ab (1)).
Təbii tutacaqlı qaşov – felzit cinsli çaydaşı
üzərində hazırlanmışdır. Düzbucaq biçimlidir. Alt
üzü qabarıq, üst üzü yastıdır. Bel hissə, uclar və alt
üz təbii qabarıqdır. Ağız xətti yuxaldıcı dişəyə ma-
likdir. Ölçüləri: 6,2 × 11 × 2,4 sm (3a, b (3)).
Çopper trapes formalıdır. İki üzdən də qabarıqdır.
Əsası və alt üzü təbii qabıqda olub, qalınaraqdır. Üst
üzü pilləvari yuxaldıcı fasetlərlə işlənmişdir. Ağız
hissə yarımdairəvi olub, çox itidir, kəsmə, doğra-
ma işində işlənə bilərdi. Ölçüləri: 6 ×7,8 × 2,4 sm
(şək.2(4)).
Çopper – nalşəkillidir. Tərkibindəki ağ zehi fel-
zit cinsli kərpicvari çaydaşı üzərində hazırlanmışdır.
Ağız hissə dikinə qat-qat qoparmalarla formalaş-
mış, ortada çıxıntısı olan iki gəzə malikdir. Ölçüləri:
6,7×7,1×2,12 sm (şək.2 (3)).
Çopper – rombşəkilli çaydaşı üzərində hazırlan-
mışdır. Alt üzü yastı, üst üzü hündürdür. Yanları dik
vurulmuşdur. Səthləri sığallı olub bozumtul rəngli
patina ilə örtülüdür. Ölçüləri: 6,4 x 7,5 x 3,3 sm
(şək.2 (1)).
Çopper – yarımdairəvi şəkillidir. Felzit cins-
li çaydaşı üzərində hazırlanmışdır. Hamar, qalın
küp hissəsi və yastı üzü təbii qabıqlıdır. Süxu-
run tərkibində ağ rəngli zehlər vardır. Ağız hissə
yarımdairəvi olub, əsasən üst qismində alt üzdən iri
fasetlərlə formaya salınmışdır. Ölçüləri: 9×11,9×3,9
sm (şək.2(8)).
Çopper – qaramtıl rəngli, çaxmaqlaşmış çaydaşı
üzərində hazırlanmış ütü formalı alətdir. Alt üzü yas-
tı, sağ tərəfi və əsası dik olub, hündürdür. Yuxarı ucu
sivri olub, qalındır. Bunun üçün yanları və alt üzü
handle are erect and smooth. The lower and top
surfaces are flat. The lower surface is covered with
lime; the upper is covered with salt deposits. The lip
part is straight. The left part of the tool has break-
out traces on one side. Dimensions in cm: 6.8×8×3.5
(Fig.2.6).
Chisel-like, quadrant-shaped tool, formed from
a felsic, layered piece of stone. The left side of the
tool has breakout traces on one side. The surfaces
and points are covered with a grey-coloured patina.
Dimensions in cm: 7.5×6.9×1.1 (Fig.3ab.1).
Square-shaped scraper made from felsic pebble
with a natural handle. The lower surface is convex,
the top surface is flat. The middle part, tips and the
lower surface are naturally convex. Dimensions in
cm: 6.2×11×2.4 (Fig.3a, b.3).
Trapezium-shaped chopper, convex on both sur-
faces. The base and the lower surface are naturally
convex. The top surface is scored with grinding bev-
els. The lip part is semi-circular, very sharp, and
could be used in cutting work. Dimensions in cm:
6×7.8×2.4 (Fig.2.4).
Horseshoe-shaped chopper made from felsic
pebble with a white-grained component. The lip
part has vertical breakout layers and a salient part
with two holes in the middle. Dimensions in cm:
6.7×7.1×2.12 (Fig.2.3).
Chopper made from rhomboid pebble. The lower
surface is flat, the top surface is high. The lateral
sides are perpendicular. The surface is smooth and
covered with a grey-coloured patina. Dimensions in
cm: 6.4×7.5×3.3 (Fig.2.1).
Semicircular-shaped chopper made from felsic
pebble. This chopper has a smooth, thick edge part
and its flat surface is a natural clamshell-shape. The
rock is white-grained. The lip part is semicircular
and there are huge bevels on the lower surface. Di-
mensions in cm: 9×11.9×3.9 (Fig.2.8).
Blackish-coloured, iron-shaped chopper made
by striking pebble. The lower surface is flat and the
right lateral side, the base is vertical and high. The
upper tip is sharp and thick. The lateral sides and the
2012-ci ildə Qəbələ rayonunda Paleolit dövrünə aid kəşfiyyat işləri zamanı
əldə olunmuş materiallar haqqında qısa məlumat
Brief information on the artifacts found during the Paleolithic exploratory excavations
in Gabala region in 2012
SEBA
43
2011-2012
Qəbələ arxeoloji ekspedisiyasının hesabatları
reports oF the gabala archaeologıcal expedıtıon
dikinə döymə qoparmalarla işlənmişdir. Ölçüləri:
9,2 x 7 x 5,3 sm (şək.2 (9)).
Əl çapacağı – uzunsov badam formalı olmuş-
dur. Xammalı tərkibində boz və qara rəngli süxur
zehləri olan vulkan mənşəli çaydaşıdır. En kəsiyi
linzavaridir. Küpü təbii qabıqlıdır. Aşağı hissə orta
bərabərədək enli və qabarıq olmaqla, qalındır. Yan-
ları üst üzə qədər irili-xırdalı qoparmalarla arıtlan-
mışdır. Çapacağın yuxarı ucu sivriləşmişdir. Bu uc
haçavari çıxıntıyla qurtarır. Alətin sol yanı alt üzdən
vurulan zərbədən dikinə zədələnmişdir. Bu çapacaq
bir neçə funksiyanı yerinə yetirə bilən alət olmuşdur.
Ölçüləri: 15 x 9,9 x 4,9 sm. Çapacaq hazırlanma tex-
nikasına, morfologiyasına görə Abbevil dövrü (arxa-
ik-Aşel) (şək.3, 4 (2)) alətləri ilə oxşarlıq təşkil edir.
Belə əlamətlərə malik alətlər Satanidardan da əldə
olunmuşdur. Kompleksin digər alətlərinin paralelləri
Azığın VI təbəqəsindən üzə çıxarılmışdır.
tapintilar saxlanilir
Tapıntılar AMEA-nın Arxeologiya və Etnoqrafi-
ya İnstitutunun Arxeoloji Fondunda saxlanılır.
lower surface have vertical breakout traces. Dimen-
sions in cm: 9.2×7×5.3 (Fig.2.9).
Longish, almond-shaped hand-axe. The raw ma-
terial is volcanic-origin pebble which is grey-grained
and black-grained. The cross-section is lens-shaped
and its edge is a natural clamshell-shape. The lower
part is thick and wide up to the middle. The lateral
sides are pitted with big to small breakouts up to
the upper surface. The upper tip of the axe is sharp.
This tip ends with a forked-shaped extrusion. The
left lateral side of the tool was impaired because of a
strike forged from the lower surface. This axe was a
tool which could perform several functions. Dimen-
sions in cm: 15×9.9×4.9. This hand-axe is similar to
Abbevillian period (Lower Acheulian) tools (Fig.3,
4.2). Tools with such markings were also found in
Satanidar. Parallels of other tools of the complex
were found in stratum VI of Azig.
submission of the finds
The finds are preserved at the Archaeological
Foundation of the Institute of Archaeology and Eth-
nography of ANAS.
2012-ci ildə Qəbələ rayonunda Paleolit dövrünə aid kəşfiyyat işləri zamanı
əldə olunmuş materiallar haqqında qısa məlumat
Brief information on the artifacts found during the Paleolithic exploratory excavations
in Gabala region in 2012
SEBA