ÖRNEKLEM SEÇİMİ, VERİ TOPLAMA VE ANALİZİ
Araştırmanın ana kitlesini Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve
Adıyaman Üniversitesi’nde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Ana kitle
seçiminde bu iki üniversitedeki öğrencilerin demografik özelliklerinin farklı olacağının
düşünülmesi etkili olmuştur. Örneklemin evreni temsil edebilir olması açısından, ilgili
üniversitelerin ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim gören
öğrencilerinden rastgele seçim yoluyla örneklem oluşturulmuş ve veri toplama tekniği
olarak anket tekniği kullanılmıştır. Böylelikle Kahramanmaraş Sütçü İmam
Üniversitesi’nden 300 öğrenci, Adıyaman Üniversitesi’nden 220 öğrenci toplamda ise
520 öğrenci ile anket çalışması yapılmıştır. Veri toplamada kullanılan anket formunun
demografik bilgilere ilişkin kısmı; öğrencilerin cinsiyet, yaş, kendilerinin ve ailelerinin
gelir durumu, eğitim durumu, baba mesleği ile yaşadıkları yer gibi sorulardan
oluşmaktadır. Hedonik alışveriş tutumunu ölçmede yararlanılan ölçek ise Babin ve
diğerlerinin (1994) hazırlamış olduğu hedonik alışveriş ölçeğinden yola çıkılarak
hazırlanmıştır. Ölçeğin genişletilmiş ve düzenlenmiş son halinde ise 20 ifade yer
almıştır. Bu ifadeler, 5’li Likert ölçeğine çevrilerek “Hiç katılmıyorum – Tamamen
katılıyorum” şeklinde sıralanmıştır. Öncelikle 68 öğrenciden oluşan bir gruba bir plot
uygulama yapılmış ve anket formunda gerekli düzeltmeler yapılarak araştırmaya
başlanmıştır. Veriler SPSS 17,0 istatistik programı yardımıyla analiz edilmiştir.
Verilerin analizinde öncelikle ölçeğin yapı geçerliliğini test etmek amacıyla faktör
analizi yapılmıştır. Güvenilirlik testi, Independent-Samples T testi, One-Way Anova
testi,Post Hoc, Tukey HSD testleri ve frekans dağılımları yapılmış olan diğer
analizlerdir.
Araştırma sonuçlarının; tüm üniversite öğrencilerine genellenmesinden ziyade,
üniversite öğrencileri hakkında bir fikir vermesi açısından önemli olduğu
düşünülmektedir.
ARAŞTIRMANIN BULGULARI
Demografik Bulgular
Araştırmada
Kahramanmaraş
Sütçü
İmam
Üniversitesi’nden
seçilen
örneklemlere
ilişkin
sosyo-demografik
dağılım
Tablo
1’de,
Adıyaman
Üniversitesi’nden seçilen örneklemlere ilişkin sosyo-demografik dağılım ise Tablo 2’de
görülmektedir.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi öğrencilerinden elde edilen
örneklemin demografik bilgileri incelendiğinde öne çıkan bilgiler şu şekilde
özetlenebilir: Ankete katılan 300 öğrencinin %40,3’ü kadın %59,7’si erkektir. % 79’u 23
ve daha aşağısı yaş aralığına sahiptir. Kredi ve bursalar dahil olmak üzere öğrencilerin
kendi aylık gelirleri açısından % 75’i 750 TL ve altı gelire sahiptir. Katılımcıların
%51,3’ünün aile aylık gelirleri 1500 TL ve aşağısındadır. Eğitim düzeyi açısından en
fazla katılımın % 54’lük oranla lisans düzeyindeki öğrencilerin olması, %31’inin
H. Seçil FETTAHLIOĞLU & Arif YILDIZ & Cansu BİRİN
318
babalarının emekli olması ve %62,3’ünün de 18 yaşına kadar şehir merkezinde,
%7,7’sinin de köyde büyümüş olması, yapılan analiz sonucunda elde edilen diğer
demografik bilgiler arasındadır.
Adıyaman Üniversitesi öğrencilerinden elde edilen örneklemin demografik
bilgileriyle alakalı göze çarpan bilgiler ise şu şekilde özetlenebilir: Ankete katılan 220
öğrencinin %40’ı kadın %60’ı erkek olup % 84,6’sı ise 23 ve aşağısı yaş aralığına
sahiptir. Öğrencilerin %94,1’i 750 TL ve aşağısı gelire sahiptir ki bu oran KSU için %
75’tir. %62,8’inin aile aylık gelirlerinin 1500 TL ve altı olması (KSU için % 51,3) AÜ
öğrencilerinin ailelerinin aylık gelirlerinin KSU öğrenci ailelerinin aylık gelirlerine göre
daha düşük olduğuna dair bir fikir verebilir. Adıyaman Üniversitesi öğrencilerinde en
fazla katılım %58,6’lık bir oranla lisans öğrencilerinden sağlanmıştır. Katılımcıların
%33,2’si serbest meslek sahibi olması ve % 47,7’sinin 18 yaşına kadar şehir merkezinde,
% 20,5’inin de köyde büyümüş olması (KSÜ için % 7,7) yapılan analiz sonucunda elde
edilen diğer demografik bilgiler arasındadır. Bu doğrultuda 18 yaşına kadar köyde
yaşayanların oranının AÜ öğrencilerinde daha fazla olduğu söylenebilir.
Elde edilen bu veriler, örneklem olarak bu iki üniversitenin seçilme sebebi
olarak gösterilen, “farklı demografik özelliklere sahip üniversiteler olması”
düşüncesini desteklemektedir.
Hedonik Tüketim Davranışları: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve Adıyaman Üniv…
319