Tit-kim Documen qxd
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mövzu 14. Kimyəvi reaksiyalarda maddə kütləsinin saxlanması qanunu Аlt standart
- Təlim forması
- 3-cü qrupa
- Meyar cədvəli Ev tapşırığı
Kimyəvi tənliklərin öyrənilməsi atomlar, molekullar, kimyəvi formullar, valentlik, indeks və əmsal anlayışları barədə biliklərin aktuallaşdırılması ilə başlanır. Bu məqsədlə qısa müsahibə aparılır, cavablar dəqiqləşdirilir sonra müəllim suyun elektrik cərəyanı ilə parçalanması zamanı reaksiyaya daxil olan maddənin formulunu sol tərəfdə, reaksiyadan alınan maddələrin formullarını sağda yazmaqla riyazi tənlik tərtib etməyi təklif edir. Şagirdlər çətinlik çəkmədən bu tənliyi yazırlar.
də lərin tərkibindəki atomların sayını bərabərləşdirin. Bunun icrasından sonra kimyəvi tənliyin tərifi formulə edilir və şagirdlərlə birlikdə kimyəvi tənliklərin tərtibi üçün alqoritm (ardıcıllıq) müəyyənləşdirilir: 1. Reaksiyaya daxil olan (solda) və reaksiya nəticəsində alınan (sağda) mad dələrin formullarını yazmaq; 2. Tənliyin sol və sağ tərəfindəki maddələrdə element atomlarının sayını əm sallar vasitəsilə bərabərləşdirmək (bunun üçün əvvəlcə atomun sayı tək olan maddə formulunun qarşısına «2» əmsalı yazılır, sonra o biri atomların sa yı bərabərləşdirilir); 3. Tənliyin sol və sağ tərəfindəki bütün element atomlarının sayının bəra - bər olduğunu yoxlamaq. Əmsalların düzgün yazılması vərdişlərini möhkəmləndirmək üçün qrup - la rın hərəsinə 2 reaksiya sxemi verilir. Bunun üçün dərslikdə mövzu 10-un so nun dakı çalışmalardan və aşağıdakı sxemlərdən is ti fadə etmək olar: Al + HCl → AlCl 3
+ H 2 Fe + O 2 → Fe
2 O 3 Fe 2 O 3 + H
2 → Fe + H
2 O P+O 2 → P
2 O 5 Cu+O 2 → CuO Nəticələr qrup nümayəndələrinin təqdimatından sonra müzakirə edilir və aşağıdakı meyarlarla qiymətləndirilir: fiziki hadisələrin izahı, kimyəvi hadisə lə rin əlamətlərinin və getməsi şərtlərinin göstərilməsi, kimyəvi tənlik - lərin tərtibi qay dalarının şərhi, həcmi nisbətlər qanununun izahı, qrupda əmək - daşlıq, təq dimat.
Çap üçün deyil Çap üçün deyil Mövzu 14. Kimyəvi reaksiyalarda maddə kütləsinin saxlanması qanunu Аlt standart: 1.2.2., 1.3.1. Məqsəd: Şagird: – qanunun kəşf edilməsində kimyaçı alimlərin fəaliyyətini şərh edir; – qanunu düzgün formulə edir (tərifini söyləyir) və kimyəvi tənlik üzrə he sablama aparmaqla onun ödənildiyini, tənliyin solunda və sağında mad də lərin kütlələrinin bərabərliyini isbat edir; – qanunun elmi və istehsalat üçün əhəmiyyətini açıqlayır. Təlim forması: kiçik qruplarla iş, kollektivlə iş Təlim üsulu: suallara cavab axtarılması, kimyəvi təcrübələrlə müstəqil işlər, müzakirə İnteqrasiya: F.: 3.1.1., 3.1.2.; B.: 1.1.3. Resurs: dərslik, kimyəvi qablar, su, mis kuporosu, Na 2 SO 4 və BaCl
2 məhlulları, KJ və AgNO 3 məhlulları, Fe və Zn metal çubuqlar Dərsin gedişi: Sinif şagirdləri 4–5 qrupa bölünür, bütün qruplara belə tapşırıq verilir: mövzu 11-də ki mətni bir dəfə diqqətlə oxuyun və bu suallara (lövhədən asılır və ya ekrana salınır) cavab verin: 1. Maddə kütləsinin saxlanması qanununun kəşf edilməsində M.Lo mo no - sov və A.Lavuazyenin apardığı hansı təсrübələr əsas rol oynamışdır? 2. Bu qanunun düzgün tərifini kim deyər? 3. Bir kimyəvi reaksiya tənliyi üzərində hesablama aparmaqla qanunun ödənildiyini kim isbat edər? 4. Qanunun nə kimi əhəmiyyəti olmuş və yenə də var? Mövzu mətninin öyrənilməsinə 8–10 dəqiqə, suallara cavab verməyə isə 5–6 dəqiqə vaxt sərf edilir. Hər sualın cavabı bir qrupun şagirdlərindən so ru - şulur. Sonra müəllim təklif edir ki, maddə kütləsinin saxlanması qanununu təs diq edən təcrübələri indi şagirdlər özləri aparsınlar. Bu məqsədlə təcrübələri aparmaq üçün qruplara aşağıdakı materiallar verilir:
Stəkanlarda eyni həcmdə, eyni qatılıqda Na 2 SO
və BaCl 2 məhlulları və texniki tərəzi. 41 Çap üçün deyil Çap üçün deyil Çap üçün deyil 2-ci qrupa Mis kuporosu məhlulu və dəmir, yaxud sink lövhə və texniki tərəzi. 3-cü qrupa Yoğun mis məftil, spirt lampası və texniki tərəzi. 4-cü qrupa Kiçik stəkanda natrium-yodid (NaJ) və ya kalium yodid (KJ) məhlulu, pipetdə duru gümüş nitrat (AgNO 3 ) məhlulu və texniki tərəzi. Qruplara təcrübələri aparmaq və müşahidə etmək üçün yazılı təlimat da təqdim edilir. Hamı üçün ümumi tapşırıq belə olur: təcrübəni aparmazdan əv - vəl sizə verilən maddələri qablarla birlikdə texniki tərəzidə çəkib ümumi küt - lə ni qeyd edin. Təcrübədən sonra da alınan məhsulları və artıq qalan maddələri onların yerləşdiyi qablarla birlikdə texniki tərəzidə təkrar çəkin və alınan ümu - mi çəkini birinci çəki ilə tutuşdurun, fərq oldumu? Tədqiqat sualı: Kimyəvi reaksiyalarda reaksiyaya girən maddələrin küt - lələri cəmi ilə alınan maddələrin kütlələri cəminin eyni olmasını atom-molekul təliminə əsasən necə izah etmək olar? Cavablar dinlənilir, tam cavab olma dıq da müəllim özü problemi açıqlayır (ümu mi ləşdirmə). Yekunda məqsədlərə müvafiq seçilmiş meyarlar əsasında formativ qiy mət - ləndirmə aparılır. Bunun üçün əvvəlcədən meyarlar cədvəli tərtib edilməlidir. Meyar cədvəli həm qrupların fəaliyyətini, həm də ayrı-ayrı şagirdin fəa liy yə - ti ni qiymətləndirmək üçün tərtib oluna bilər.
nuna aid yoxlama yazı işinə hazırlaşın. 42 Qrup və ya şagirdlərin adı, soyadı Meyarlar Qanunun kəşfi haqqında məlumat Qanunun formulası və izahı Qanunun əhəmiyyəti Qrupda əməkdaşlıq Təcrübələrin aparılması Çap üçün deyil Çap üçün deyil Çap üçün deyil Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|