Tövh d V cmu

Tövhid
qid
cmu si
 
131
 
5.
 
  Pey mb rin (Ona Allah n salavat  v  salam  olsun)  fa tl  deyil s cd yl  
ba lamas n v sfi v  izn veril rs
fa t etm si; 
6.
 
fa tl n layiq adam kimdir? 
7.
 
fa tin Allaha  rik qo an üçün olmamas ; 
8.
 
fa tin h qiq tinin b yan edilm si. 
 
17.  l-Q
s sur sinin 56-c  ay sin  dair f sil. 
 
Allah buyurur: «  übh siz ki, s n ist diyini do ru yola yön ld  
bilm zs n...» 
85
 
hih h disd bn Museyyibin atas ndan (Allah onlardan raz  olsun) 
itdiyi bel  bir r vay t vard r: « bu Talib ölüm aya nda olanda 
Pey mb r (Ona Allah n salavat  v  salam  olsun) onun yan na g ldi, Onun 
yan nda Abdullah ibn  bu Um yy  v
bu C hl var idi. Pey mb r (Ona 
Allah n salavat  v  salam  olsun)  bu Talib  dedi: « mi! «L  il
 ill llah» 
de ki, bu k lm  il  Allah n yan nda s nin üçün hücc tim olsun». Abdullah 
ibn  bu Um yy  v
bu C hl is
bu Talib  dedil r: «S n Abdul 
Mutt libin mill tind n üz dönd
ks n?» Pey mb r (Ona Allah n 
salavat  v  salam  olsun) öz sözünü t krar etdi. Onlarda dedikl rini t krar 
etdil r.  bu Talibin son sözü bu oldu ki, o, Abdul Mutt lib mill tind ndir 
 «L  il
 ill llah» dem
 etiraz etdi. Bel  olduqda R sulullah (Ona 
Allah n salavat  v  salam  olsun) dedi: «N  q
r ki, bu m
 qada an 
olunmay b, m n Allahdan s nin ba lanma
 dil
m». Bel  
olduqda Qüdr t v  C lal sahibi Allah bu ay ni nazil etdi: «Pey mb
 v  
                                                             
85Qurani-K rim l-Q sas, 56). 

---

Tövhid
qid
cmu si
 
 
132
 
iman g tir nl
 mü rikl r  n yax n qohumlar  olsa bel  onlar üçün 
ba lanma dil
k yara maz,..»
86
  
bu Talib bar sind  is  Allah bu ay ni nazil etdi: «  übh siz ki, s n 
ist diyini do ru yola yön ld  bilm zs n. Amma Allah dil diyini do ru 
yola müv ff q ed r» 
87
 
Bu f sild  a
dak  m
r  hat  olunmu dur: 
1. 
« übh siz ki, s n ist diyini do ru yola yön ld  bilm zs n...» 
ay sinin t fsiri; 
2. 
«Pey mb
 v  iman g tir nl
...» ay sinin t fsiri; 
3. 
Pey mb rin (Ona Allah n salavat  v  salam  olsun) «L  il
 ill llah» 
de!» k lam n özünün elmi oldu unu iddia ed n adam n 
fikirl diyinin  ksin  t fsirind n ibar t böyük bir m
; 
4. 
Bir halda ki,  bu C hl v  onun  traf ndak lar Pey mb rin (Ona 
Allah n salavat  v  salam  olsun) n  m qs dl  «L  il
 ill llah» de!» 
dem sini bilirl r,  slam n  saslar
bu C hld n az bil n adam n 
Allah üzünü qara etsin; 
5. 
Pey mb rin (Ona Allah n salavat  v  salam  olsun)  misinin  slama 
lm si üçün art q d
 çal mas ; 
6. 
Abdul Mutt libin v  onun s fl rinin  slam  q bul etdiyini iddia 
ed nl
 r dd; 
7. 
Pey mb rin (Ona Allah n salavat  v  salam  olsun) Allahdan  bu 
Talibin ba lanmas  ist
si; Allah n n inki onu ba lamamas , 
tta onun ba lanmas  dil
yi d  qada an etm si; 
8. 
Pis yolda lar n adama z
ri; 
9. 
fl ri v  Böyük adamlar  ucaltma n z ri; 
                                                             
86Qurani-K rim( t-Tövb , 113). 
87Qurani-K rim l-Q sas, 56). 

---

Tövhid
qid
cmu si
 
133
 
10. 
Batil  hlinin  übh ri  bu C hlin g tirdiyi  übh  kimi olmas ; 
11. 
rin sonluqla il  ba  olmas n sübutu; 
r  bu Talib son 
qamda «L  il
 ill llah» des ydi bu ona fayda ver rdi; 
12. 
Yolunu azm  adamlar n q lbind  bu  übh nin böyüklüyü. Çünki, 
hekay td  deyilir ki, onlar Pey mb rin (Ona Allah n salavat  v  
salam  olsun) mübali si v  t krar na qar  yaln z  übh  vasit si il  
mücadil   edirdil r.  Onlara  gör
übh
tli  v   ayd n  bir   ey  
oldu undan onlar bununla kifay tl nmi r. 
 
18. Ad m övlad n 
lisaleh adamlar bar
 ifrata 
varmas n onlar n küfr etm sin  v  dinl rini t rk etm rin  
b olmas  bar
 f sil. 
 
Allah buyurur: «Ey kitab  hli! Öz dininizd  h ddi a may n!»
88
 
Buxarinin h dis kitab nda  bn Abbasdan (Allah ondan v  atas ndan raz  
olsun) r vay t olunur ki, o, Allah n bu ay si haqda bel  demi dir: «V  
dedil r: «Öz tanr lar
 t rk etm yin, V ddi, Suvay , Ya usu, Y uqu v  
sri atmay n!»
89
 Bunlar Nuh qövmünd n olan 
lisaleh adamlar n 
adlar r. O adamlar h lak olanda  eytan onlar n qövmün  t lqin etdi ki, 
onlar n sa qlar nda olduqlar  yerl rd  onlara heyk ll r ucald b onlar n 
adlar  heyk ll rin  versinl r. Onlar bunu etdil r. Lakin bu heyk ll
 
ibad t olunmurdu. Heyk ll ri düz ld n adamlar öl nd n sonra tövhid elmi 
unudulduqda onlara ibad t olunma a ba lad "
90
. 
bn Qeyyim demi dir: «Saleh insanlar öldükd n sonra onlar n q brl ri çox 
ziyar t edilmi , sonra onlar n heyk ll rini düz ltmi r. Uzun vaxt keçdikd n 
sonra onlar bu heyk ll
 sitayi  etm
 ba lam lar». 
                                                             
88Qurani-K rim n-Nisa, 171). 
89Qurani-K rim(Nuh, 23) 
90 Buxari (4930) 

---