Urmaiov N. J., R o ‘ziyev O. A., Gulmatov J. Q., Berdiyev S. R. Qishloq xo‘jaligiiqtisodiyoti «tafakkur»

X \ - X 2
Xl =
-xlOO
x \
yangi  texnika, texnologiya  joriy  etilmasdan  oldingi
Bunda: 
X )  -
 
xarajatlar (so‘m);
Xi
  -   yangi  texnika,  texnologiya  joriy  etilgandan  keyingi 
xarajatlar (so‘m).
g) 
mashina-traktor parkidan foydalanish koeffitsiyenti.  Buni  hisoblash 
uchun  xo'jalikda  foydalanilgan  mashina-traktorlar  miqdorini  unda  mavjud 
bo'lgan  mashina-traktorlar  miqdoriga  taqsimlash  lozim.  Uni  quyidagi  formula 
yordamida aniqlash mumkin:
84
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

MTPfk
  =
—
Ms
Bunda: 
M T P jk-
  mashina-traktor parkidan foydalanish koeffitsiyenti. 
Fs
 -  foydalanilgan mashina-traktorlarning soni (dona).
Ms -
 mavjud bo‘lgan mashina-traktorlarning soni (dona).
h) 
moddiy-texnika  resurslaridan  foydalanish  samaradorligi.  Bunda  1 
etalon gektarning,  1  tonna-kilometming,  1  kilovat-soatning tannarxi aniqlanadi. 
Ular quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
Bunda: 
EGt
 -  1  etalon gektar tannarxi;
Mx
  -   mexanizatsiya  yordamida  bajarilgan  ishlarga  qilingan 
jami  xarajat (ming so‘m);
J l
  -   jami  bajarilgan  ish  hajmi  (etalon  ga,  tonna-kilometr,
kilovat-soat).
Yuqoridagi  ko‘rsatkichlarni  hisoblab,  moddiy-texnika  resurslarining 
holati, darajasi, foydalanish samaradorligi aniqlanadi va tahlil qilinadi. Natijada 
ulardan foydalanish holatini yanada yaxshilash chora-tadbirlari  belgilanadi.
4.3.  Fan-texnika  taraqqiyoti  va  ilg‘or  texnologiyalarni  qishloq  xo‘jaligiga