“Western Caspian” University № 3, 2017 Scientific Bulletin
27
СУЩЕСТВУЮЩАЯ СИСТЕМА НАУЧНО-
ИССЛЕДОВАТЕЛЬСКИХ И ТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ
ПАРКОВ В СТРАНАХ ЕВРОПЕЙСКОГО СОЮЗА
PЕЗЮМЕ
В статье было исследовано промышленное сотрудничество Евро-
пейского союза с университетами ряда стран. Здесь изначально были расс-
мотрены текущая ситуация в Великобритании в текущей сфере и соз-
данные научно-исследовательские парки. Были отмечены стратегии, ис-
пользуемые в научных парках в Англии и их выполняемые функции.
Кроме того, даны ряд информаций о программах, применяемых в рамках
СПУИ. В статье приведены определенные условия, изложенные в рамках
СУИ в Великобритании. Позже, следующим рассматриваемым государ-
ством стала Германия. Особенно были упомянуты некоторые универси-
теты и научные общества связанные с Германией. В статье отражаются
информации о существующих правовых и институциональных механиз-
мах, также развитие научных исследований в Германии и в направлении
повышения промышленного применения научных исследований в целях
расширения возможностей. При рассмотрении Франции были затронуты
вопросы плана развития высшего образования применяемого в стране и
поддержка инноваций в стране, создания технопарков и бизнес-центрах. В
статье также говорится о существующей системе в этой сфере в странах,
как Испания и Нидерланды. Были показаны основные направления
программ, учитывающих сотрудничество государства и частного сектора
в направлении на развитие научных исследований и некоторые вопросы
связанные с динамикой средств, уделенных на исследования в Испании. В
статье были отмечены отличительная особенность концессионной систе-
мы, связанной с исследованиями в Нидерландах, критерии налоговых
льгот в этой области и различные аспекты системы налогового льгота. В
конце статьи перечислены ряд предложений и рекомендаций.
Ключевые слова: научные парки, центр Ламберта, «Академическая
свобода», немецкие университеты, научные общества, бюро техноло-
гических передач, Торговые Агентства Патентов, София Антиполис,
налоговые льготы.
Hazırda yüksək texnologiyalar və innovasiyalar cəmiyyətin zəruri tələ-
batına çevrilməkdədir. Dünya iqtisadiyyatında informasiya, informasiya texno-
logiyaları sahələrinin xüsusi çəkisi və rolu yüksək sürətlə artmaqdadır. Bu sa-
hələrin inkişafını zəruri edən amillərdən biri də iqtisadiyyatın digər sahələrinin
inkişafına təsir imkanlarının böyük olmasıdır. İnformasiya və informasiya
texnologiyaları, yüksək texnologiyaların tətbiqi, mövcud texnologiyaların tək-
“Western Caspian” University № 3, 2017 Scientific Bulletin
28
milləşdirilməsi məsələləri dövrümüzün ən aktual məslələrinə çevrilməkdədir.
Bu istiqamətdə yüksək nailiyyətlər əldə etmiş ölkələr özlərinin yüksək inkişaf
səviyəsini təmin etməyi bacarmışdır. Lakin burada bir həqiqət də var ki, istər
cəmiyyətin, istərsə də iqtisadiyatın və onun müxtəlif sahələrinin inkişafı məhz
elmin, təhsilin, elmi-texniki tərəqqinin inkişafından birbaşa asılıdır. Bu isti-
qamətdə ən önəmli məsələlərdən biri elmin nailiyyətlərinin iqtisadiyata tətbiqi,
iqtisadiyyatın elmin, elmi sistemin inkişafına səmərəli təsiri mexanizmlərinin
qurulmasıdır. Bu iki sahə ayrılıqda deyil, kompleks şəkildə fəaliyyət göstər-
dikdə daha yüksək effektivliyə malikdir. Avropa Birliyi üzvü olan bir sıra ölkə-
lər elmin və iqtisadiyyatın qarşılıqlı səmərəli fəaliyyət mexanizmlərinin qurul-
ması ilə fərqlənir. Burada İngiltərə, Almaniya, Fransa, Hollandiya, İspaniya,
Belçika və s. kimi ölkələri qeyd etmək olar.
ABŞ-da Stenford və MTİ kimi universitet sənaye işbirliyi sahəsində uğur
qazanmış universitetlərdən nümunə götürülərək İngiltərədə ali təhsil qurum-
larının olduğu yerlərə elmi-tədqiqat parkları qurulmağa başlanılmışdır. Kembric
və Heriot Uotda 1972-ci ildə qurulanlar İngiltərənin ilk elmi parklarıdır. Elmi
parkların sayı 1989-cu ildə 32 və 1999-cu ildə 46-ya yüksəlmişdir. Hal-hazırda
bu sayı 100-ü keçmişdir [11].
İngiltərədəki elm parklarında mövcud firmaların 80%-ə qədərinin ən çox
15 işçisi vardır. Bu da onu göstərməkdədir ki, elm parkları ən çox kiçik və orta
ölçülü müəssisələrə istiqamətlənmiş fəaliyyət göstərməkdədir. Bu firmalar
xüsusilə biotexnologiya, avadanlıq, kompüter və kommunikasiya texnologi-
yaları, sənaye, ətraf mühit və enerji istiqamətli texnologiyalar üzərində
işləməkdədirlər [11].
İngiltərədə elm parklarının qurulmasında fərqli strategiyalardan istifadə
edilir. Burada əsas üç strategiya fərqləndirilir:
-
elm parklarının universitet və ya hər hansı bir ali təhsil qurumu tərəfindən
yaradılması
və maliyyələşdirilməsi;
-
elm parklarının universitet və ya ali təhsil qurumu və hər hansı bir özəl
investor ilə birlikdə qurulması. Bu strategiyanın özəlliklərindən biri də
odur ki, burada elm parkları ayrıca hüquqi şəxs kimi fəaliyyət göstər-
məkdədir;
-
universitet və ya ali təhsil qurumlarının rolunun məhdud olduğu, ortaq
sərmayə qoyuluşuna əsaslanan idarəetmə üsulu. Burada parkın gündəlik
fəaliyyətinə uyğun olaraq tədqiqatçıların dəstəyi gözlənilir. Buna baxma-
yaraq bu parkların bir çoxu universitet və ya ali təhsil qurumlarının mül-
kiyyətindədir.
İngiltərədəki elmi-tədqiqat parkları əsasən aşağıdakı funksiyaları yerinə
yetirir:
-
texnologiya sahəsində mübadilə;
-
innovasiya fəaliyyəti ilə məşğul olan firmaların yaradılması və bu sahədə
fəaliyyət göstərən firmaların fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsini həyata ke-