İstiqamət: kommunikasiya və şərh
Mus.IV.7. Şagird dinlənilmiş musiqi əsərləri barədə söhbət apara bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
musiqini dinləyərkən müxtəlif tapşırıqları yerinə yetirirsə - tanış musiqi alətinə, vokalın
daxil olmasına işarə edirsə;
əvvəllər dinlənilmiş əsərlərin parçalarını tanıya bilirsə;
vokal və instrumental əsərləri fərqləndirə bilirsə;
konkret musiqi parçasını tempin, səslənmənin gücü, metri, musiqi alətlərinin
tembrlərinə görə xarakterizə edirsə;
ifaçıların tərkibini ümumi xarakterizə edirsə;
söhbət zamanı öyrəndiyi terminlərdən istifadə edə bilirsə.
Mus.IV.8. Şagird müxtəlif növ tədbirdə iştirak edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
sinfin konsertində, karnavalında, şənliyində iştirak edə bilirsə;
məktəbin hesabat konsertinə gedir və iştirak edə bilirsə;
viktorinada iştirak edirsə;
auditoriya qarşısında ifaçı, yaradıcı və ya konferansye rolunda çıxış edirsə.
Mus.IV.9. Şagird mədəni tədbirlərdə iştirak edərkən əxlaq normalarına
riayət edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
tamaşanın, konsertin, kino-filmin gedişinə mane olmursa;
əvvəlcədən razılaşdırılmış qaydalara müvafiq olaraq tamaşa başa çatdıqdan sonra öz
münasibətini ifadə edə bilirsə;
sərgidə, muzeydə əvvəlcədən razılaşdırılmış qaydalara əsasən davranırsa;
müzakirə zamanı başqasına öz fikrini ifadə etməyə imkan verirsə.
Mus.IV.10. Şagird başa düşür və büruzə etdirir ki, musiqi (incəsənət)
özünüifadə vasitəsidir.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
bu və ya digər musiqi əsərinin hansı əhval-ruhiyyəni yaratdığı barədə söhbət edə bilirsə;
təklif olunmuş bir neçə başlıqdan dinlənilmiş musiqi əsəri üçün bir başlıq seçə bilirsə;
dinlənilmiş musiqi əsərinin doğurduğu təəssüratlar barədə və bu əsərin səbəb olduğu
assosiasiya haqqında söhbət apara bilirsə;
melodiya, müxtəlif növ təsviri vasitələrlə nəyi əks etdirməyin mümkün olduğu barədə
mülahizə yürüdə bilirsə;
insanların incəsənət əsərləri yaratdıqları bir neçə səbəbi sadalaya bilirsə.
İstiqamət: kontekstdə musiqi əsərlərinin dərk edilməsi
Mus.IV.11. Şagird musiqiçilərin ixtisaslarını fərqləndirə və onları bir-biri ilə
müqayisə edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
bəstəkarın və ifaçının peşələrini fərqləndirə bilirsə;
bəstəkar, pianoçu, skripka ifaçısı, dirijor, müğənni və s. ixtisasları sadalaya bilirsə;
hansı peşədən olan musiqiçini gördüyü və dinlədiyini yada sala bilirsə.
Mus.IV.12. Şagird dinlənilmiş musiqi əsərlərini müzakirə edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
dinlənilmiş əsərləri əhval-ruhiyyəyə əsasən xarakterizə edə bilirsə;
müxtəlif növ tamaşanı (balet, opera, dramatik) fərqləndirə bilirsə;
klassik, xalq və müasir musiqi əsərlərini fərqləndirə bilirsə;
əsərlərin məzmunu, müəllifi, janrı ilə əlaqədar suallar qoyur və cavab verə bilirsə.
Mus.IV.13. Şagird musiqi alətlərini bir-birindən fərqləndirə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
xalq musiqi alətini klassik musiqi alətlərindən fərqləndirə bilirsə;
alətlərin şəklini çəkə bilirsə;
solo və birgə səsləndirmə zamanı musiqi alətlərini tanıyırsa;
musiqi alətinin müxtəlif hissələrini (yayı, simi, dilləri...) tanıya və sadalaya bilirsə;
başqa alətlərdən (onda ifaetmə manerasını, tembrini, formasını...xoşlayır) seçdiyi alətə
qarşı öz münasibətini əsaslandıra bilirsə.
Proqramın məzmunu
İmprovizasiyalı məşğələlər:
Musiqi dilinin elementlərindən, musiqi alətlərindən istifadə etməklə;
Səda, səslənmənin güclülüyü, ritm (ostinato), temp, metr, registr (yüksək-orta-
aşağı), tembr (instrumental, vokal) ahəng (major, minor), kvint çərçivələrində
intervallar, məlahətli, məlahətsiz səslənmə, samitlilik.
Mahnı:
müşayiətlə və ondan kənar;
fərdi və xor şəklində;
uşaq, xalq repertuarından birsəsli və sadə ikisəsli mahnılar, populyar əsərlərdən
melodiyalar, məsələn, “Tebrone bulaq üstünə gedir”, “Araqvi şütüyür”, “Nana”,
“Ay qız, qara göz, qız”; Ake Reselidze – “Yağış”; İ.Qurquliya – “İavnana”;
Q.Sabadze – “İyirmi beş dekabrda”; S.Sinsadze – “Qara pişik haqqında mahnı”;
V.Kaxidze – “Ano və Vano”; M.Aroşidze – “Tu, tu, tu”; Q.Qordeziani –Səhər necə
açılır”; L.Bethoven – 9 simfoniyanın final mövzusu “Sevinc odası”; V.Şainski –
“Песенка крокодила Гены” ; C.Lenon, P.Makartni – “Ob-La-Di,Ob-La-Da”;
M.Qordon – H.Voren – “Chattanooga Choo-Choo” və s.
Əhval-ruhiyyənin ötürülməsi:
pantomima;
kompozisiya (səhnələrin oynanılması).
Not əlifbası:
beşxətli not sistemində skripka açarında notların tanınması və yazılması;
tam, yarı, dörddə bir, səkkizdə bir uzunluqda notların və pauzaların oxunması və
yazılması, sadə ritmik parçanın əl çalma ilə əks edilməsi .
Musiqi terminləri:
melodiya, ritm, uzunluq, pauza, ritm, temp, tembr, ahəng (major, minor), tonika;
templər: Alleqro-tez, Adagio-yavaş, Presto-çox tez, Mederato-ölçülü;
dinamik nüanslar: Mezzo Forte, Mezzo Piano;
ifa üsulları: Stakato, Leqato;
bəstəkar, folklor, pyes, konsert, məşq etmə, orkestr, dirijor, solist, akkompanement,
balet, opera, teatr/opera/balet qrupu, pərdə/akt, antrakt, ariya, ariozo, ansambl, duet,
trio, kvartet;
öyrənilmiş alətlərin adları.
İş formaları:
Fərdi, cüt və qrup halında.
Tədbirlər:
sinfin hesabat konserti;
Dostları ilə paylaş: |