1
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ
BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİ
FƏNN SİLLABUSU
Təsdiq edirəm ____________________________
(kafedra müdiri)
İmza: _______________________________
Tarix: “_____” __________________2015 -ci il
Kafedra: Yerquruluşu və kadastr
Fakültə: Ekologiya və Torpaqşünaslıq
I.
Fənn haqqında məlumat
Fənnin adı: Yerquruluşu və torpaq kadastrının tarixi və metodologiyası
Tədris yükü (saat) cəmi: 32. mühazirə - 15; seminar - 15
Tədris ili: 2015-2016 Semestr: I. Bölmə: əyani (azərb.)
Kredit sayı (hər 30 saata 1 kredit):
II.
Müəllim haqqında məlumat: Cəfərov Azər Bəhlul oğlu, dosent, aqrar elmlər üzrə
fəlsəfə doktoru
Məsləhət günləri və saatları: I gün saat 12-18
E-mail ünvanı: a.jafarov9@gmail.com
İş telefonu: 0552216071
III.
Tələb olunan dərsliklər və dərs vəsaitləri:
Əsas:
1. Q.Ş.Məmmədov və b. Yerquruluşunun elmi əsasları. Bakı, Elm, 2012
Əlavə:
1. Q.Ş.Məmmədov və b. Yerquruluşu və torpaqdan istifadənin əsasları. Bakı, Elm, 2012
2. Q.Ş.Məmmədov. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Torpaq kadastrı: hüquqi, elmi və praktiki
məsələləri. Bakı: Elm, 2003, 448 s.
3. Q.Ş.Məmmədov və b. Əkinçilik və bitkiçiliyin əsasları. Bakı, Elm, 2009
IV.
Fənnin təsviri və məqsədi: Yerquruluşu və torpaq kadastının tarixi və metodologiyası
fənni I semestrdə yerquruluşu, torpaq və şəhər kadastr ixtisası üzrə təhsil alan magistrlərə tədris
olunan vacib ixtisas fənlərindən biri, eyni zamanda birincisidir. Bu fənn 4 semestr ərzində həm
ana kafedranın tədris proqramında, həm də başqa kafedralar tərəfindən tədris olunan bir sıra
2
fənnlərlə bilavasitə bağlıdır. Bu fənn vasitəsilə tələbələr 4 semestr ərzində əldə edəcəklərin
biliklərin, ixtisasların və vərdişlərin əsaslarını öyrənmiş olurlar. Onlar yerquruluşu, torpaq
kadastrı və s. haqqında nəzəri və metodoloji biliklər əldə edirlər.
Kursun qısa təsviri: Yerquruluşu və torpaq kadastının tarixi və metodologiyası fənni 30
auditoriya – 15 mühazirə və 15 seminar saatlarından ibarətdir. Burada çöl və laboratoriya
məşğələləri nəzərdə tutulmamışdır. Kurs ilk növbədə tələbələrdə ilkin və fundamental nəzəri
biliklərin əldə edilməsinə istiqamətlənmiş və “ixtisasa giriş” funksiyasına malikdir. Burada bəzi
mövzuların 2, bəzilərinin isə 4 saat ərzində keçilməsi nəzərdə tutulmuşdur.
Kursun məqsədi: Yerquruluşu və ona yaxın predmetlər haqqında tələbələrə fundamental biliklər
vermək, onları gələcək fənnlərə və ixtisas kurslarına hazırlamaqdır.
V.
Fənnin təqvim planı:
Həftələr Mövzunun
adı və qısa icmalı Mühazirə Məşğələ Saat Tarix
Mövzu №1. Elm və onun struktutu,
metodologiya, ümumelmi metodlar
Qısa icmalı:
Elm və onun strukturu. Elmin
inkişaf tarixi. Metodologiya və metod. Ana-
liz və sintez. Analogiya. Müqayisə. Müşahi-
də. Eksperiment. İnduksiya. Deduksiya.
Oxu materialları (kitabın adı, müəlliflər
və lazımi səhifələr göstərilməklə):
Q.Ş.Məmmədov və b. Yerquruluşu və
torpaqdan istifadənin əsasları. Bakı, Elm,
2012. Səh. 5.
+
+
4
Mövzu
№ 2.
Torpaq kadastrının tarixi
Qısa icmalı: Qədim Misir və Mesopatamiya
da torpaq kadastrı- misirdə torpaqların kate-
qoriyalaşdırılması; Mesopotamiyada Ham-
murapi qanunları. Qədim Roma- kadastr
sözünün mənası, Serviy Tuli ,Yuli Sezar,
Oktavian Avqustun kadastr tədbirləri;
Bizans- eramızın VIII əsrində “Torpaq
qanunu”, “Geoponika”; Sasanilər dövləti - I
Qubadın və I Xosrov Anuşiravanın torpaq-
kadastr tədbirləri; Qərbi Avropada- Frank
kralı Böyük Karlın (742-814) torpaq siya-
hıyaalınması, İstilaçı Vilhelmin (1066-1087)
“Məşhər Kitabını”,II Valdemarenin (1231),
II Fridrixin (1194-1256) və I Eduardın
(1239-1307) torpaq siyahıyaalması; Rus
torpaq kadastrı - “Yazı Kitabları”, 1718-ci
+ +
4
3
ildə rus çarı I Pyotr göstərişi, 1837-ci il
fərmanı; Dokuçayev- Sibirtsev mərhələsi -
V.V.Dokuçayevin Nijneqorod (1882-1886)
və Poltava (1888-1894) ekspedisiyaları;
Dokuçayev torpaqların qiymətləndirilməsi
haqqında; Torpaqların müqayisəli qiymət-
ləndirilməsində N.M.Sibirtsevin xüsusi rolu;
Sovet dövründə SSRİ-də və Azərbaycanda
torpaq kadastrının inkişafı – ilk illər torpaq-
ların qiymətləndirilməsinə münasibət, 1955-
ci ildə, keçmiş Sov. İKP Mk-nın və Nazirlər
kabinetinin 9 mart tarixli “kənd təsərrü-
fatında planlaşdırma təcrübəsinin dəyiş-
dirilməsi” haqqında qərarı; S.S.Sobolyevin
gördüyü işlər; Torpaqların keyfiyyətcə qiy-
mətləndirilməsinin respublikamızda tarixi
mərhələləri (dövrləri): I mərhələ – 1965-ci
ilə qədərki dövr, II mərhələ – 1966-1969-cı
illər, III mərhələ – 1969-cu və ondan sonrakı
illər (müstəqilliyə qədər), IV mərhələ -
Azərbaycanın müstəqillik illər. Bonitirovka
tədqiqatları (70-80-ci illərdə): I.Otlaq tor-
paqlarının bonitirovkası, II.Cayaltı və çaya-
yararlı torpaqların bonitirovkası, III. Üzüm-
altı torpaqların bonitirovkası, IV. Pambıq və
taxılaltı suvarılan torpaqların bonitirovkası ,
V. Meşə torpaqlarının bonitirovkası.
Oxu materialları (kitabın adı, müəlliflər
və lazımi səhifələr göstərilməklə):
Q.Ş.Məmmədov və b. Yerquruluşu və
torpaqdan istifadənin əsasları. Bakı, Elm,
2012. Səh. 11-15
Mövzu № 3. Yerquluşunun tarixi (2
saat).
Qısa icmalı: 1779-cu ildə Moskvada yerölç-
mə məktəbinin açılması. 1835-ci ildə Kons-
tantinovski Mərzçəkmə İnsititutu təşkil edil-
məsi. 1917-ci ildən Moskva Mərzçəkmə İn-
situtu, 1945-ci ildən isə Moskva Yerquru-
luşu Mühəndisləri institutu adlandırılması
oronej Kənd Təsərrüfatı İnstitutu. Zapletin
Vladimir Yakovleviç. Ramiz Quliyev və
Mübariz İsmayılov. Məmmədtağı Cəfərov.
Urfan Ağayev.
Oxu materialları (kitabın adı, müəlliflər
+
+
2
4
VI.
İmtahanın keçirilməsi forması -yazılı, şifahi, dialoq və ya test.
VII.
Semestr ərzində qiymətləndirmə və bal bölgüsü:
Balların maksimum miqdarı – 100 bal.
A)
Semestr ərzində toplanan maksimum bal – 50 bal.
və lazımi səhifələr göstərilməklə):
Q.Ş.Məmmədov və b. Yerquruluşu və
torpaqdan istifadənin əsasları. Bakı, Elm,
2012. Səh. 20-23
Mövzu № 4. Torpaq kadastr işlərinin
metodologiyası və metodları
Qısa icmalı: Torpaq kadastrı və onun növ-
ləri. Torpaq kadastrının aparılmasının meto-
doloji əsasları. Torpaq istifadəçiliynin (sahə-
ləri üzərində hüquqların) dövlət qeydiyyatı.
Torpaqların kəmiyyət və keyfiyyətcə uçotu.
Torpaqların bonitirovkası. Çöl-laboratoriya
tədqiqatları mərhələsi. Yekunlaşdırıcı mər-
hələ. Torpağın xassə və əlamətlərinə görə
təshih əmsallarının müəyyən edilməsi. Açıq
və yekun bonitet şkalalarının tərtib edilməsi.
Torpaqların iqtisadi qiymətləndirilməsi.
Məsarif ödənişi. Differensial gəlir.
Oxu materialları (kitabın adı, müəlliflər
və lazımi səhifələr göstərilməklə):
Q.Ş.Məmmədov və b. Yerquruluşu və
torpaqdan istifadənin əsasları. Bakı, Elm,
2012. Səh. 26-30
+ +
4
Mövzu № 5. Yerquruluşu işlərinin
metodologiyası və metodları
Qısa icmalı: Yerquruluşunun obyekti və
ümumi metodları. Yerquruluşu işlərinin
təyinatı. Torpaq tədqiatlarının yerquruluşu
işlərində əhəmiyyəti və məzmunu.
Yerquruluşunda torpağın təbii xassələrinin
və təbii şəraitin nəzərə alınması.
Torpaqların aqroistehsalat qruplaşdırılması.
Torpqaqların eroziya kartoqramları. Şorakət
və şorakətvari torpaqların kartoqramları.
Daşılı torpaqların kartoqramları.
Oxu materialları (kitabın adı, müəlliflər
və lazımi səhifələr göstərilməklə):
Q.Ş.Məmmədov və b. Yerquruluşu və
torpaqdan istifadənin əsasları. Bakı, Elm,
2012. Səh. 30-32
+ +
2
5
Dərsə davamiyyətə görə
10 bal
Tələbələrin sərbəst işinə (referat, prezentasiya, tədqiqat işi və s.) görə
Qeyd: Plagiat halları qəti qadağandır! Sərbəst işlə əlaqədar bütün tapşırıqların
qısa təsviri, təqdim olunma şərtləri, vaxtı və qiymətləndirmə üsulu dəqiq
göstərilir.
10 bal
Seminar (məşğələ) və ya laboratoriya dərslərinin nəticələrinə görə (eyni
fəndən həm seminar (məşğələ), həm də laboratoriya dərsləri nəzərdə
tutulduğu halda onların hər birinə 10 bal ayrılır). Əgər fənnin tədrisi yalnız
mühazirə, seminar (məşğələ) şəklində nəzərdə tutularsa bu zaman
davamiyyətə və sərbəst işə ayrılmış ballar istisna olmaqla qalan 30 bal
tədrisin bu növ göstəricilərinə görə hesablanır.
20 bal
Kurs işinin hazırlanmasına və müdafiəsinə görə (fənn üzrə kurs işi (layihəsi)
nəzərdə tutulmayıbsa, ona ayrılan 10 bal seminar (məşğələ) və ya laboratoriya
dərslərinə əlavə olunur).
10 bal
B)
Semestr imtahanı nəticəsinə görə - maksimum 50 bal
Hər biletdə – 5 sual, hər suala – 10 bal verilir
Qeyd: Tələbənin imtahandan topladığı balın miqdarı 17-dən az olmamalıdır.
C)
Semestr nəticəsinə görə qiymətləndirmə (imtahan və imtahana qədər toplanan ballar
əsasında):
91 – 100 bal
əla A
81 – 90 bal
çox yaxşı B
71 – 80 bal
yaxşı C
61 – 70 bal
kafi
D
51 – 60 bal
qənaətbəxş
E
51 baldan aşağı qeyri-kafi
F
Müəllim:________________________________ İmza:____________________
(soyadı, adı, atasının adı)
Tarix: ____________________
Dostları ilə paylaş: |