ZəLİmxan yaqub seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

___________________Milli Kitabxana__________________
MƏMMƏD ARAZ İŞIĞI
Dostum  Mikayıl  Mirzə ilə birlikdə sevimli  xalq  şairimiz  Məmməd Arazın
Novruz  bayramını təbrik  etmək  üçün  ustadın  evinə ziyarətə getmişdik. Eyvanın
işığı  yanmırdı,  elə bildik,  evdə yoxdular.  Qapını  döydük  Bizi  şairin  ömür- gün
yoldaşı Gülxanım bacı qarşıladı. İşıqları yandırdı. İçəridə Məmməd Araz işığı ilə
qarşılaşdıq.
Yandır işığını Məmməd Arazın,
Yandır işığını, Gülxanım bacı!
Ürəyə köçürün, yaddaşa yazın,
Bu haqq aşığını, Gülxanım bacı!
Çağır köməyinə sən ilahini,
Qoyma bu işıqlar sönsün, ay Allah!
Qoyma göz önündə gəzən dahini
Adi bir insana dönsün, ay Allah!
Əlvan saraylara meydan oxuyar,
Evində işığı keçən şairlər.
Sözdən hana qurar, xalı toxuyar,
Xalqın yaddaşına köçən şairlər.
Yandır işığını Məmməd Arazın,
İlhamın danışan dili susmasın.
Şair ürəyində dil açan sazın
Bəmi seyrəlməsin, zili susmasın.
Çeşməyə, çəmənə, dərəyə, dağa
Bir gün Günəş doğar, bir gün çən gələr.
Zülmət ürəkləri nurlandırmağa
İşıq şairlərin evindən gələr.
Heyif, Xəlil Rza sağ olaydı kaş,
Bugünkü görüşə o da gələrdi.
Yaraşıq verərdi qardaşa qardaş,
Vurardı özünü oda, gələrdi.

---

___________________Milli Kitabxana__________________
Ruhlar durulardı, təzələnərdi,
Könüllər meylənər, məzələnərdi.
Fikirlər, duyğular çözələnərdi,
Şirin xatirələr yada gələrdi.
Göydən endirərdik ulduzu,
Ayı, Şerin işığında içərdik çayı.
Nur kimi enərdi Tanrının payı,
Yerdən də, göydən də səda gələrdi.
Yandır işığını Məmməd Arazın,
Orda Mikayıl var, Xəlil Rza var.
Sən allah, o nuru sönməyə qoyma,
Harda qaranlıq var, orda qəza var.
Qoy dünya düşməsin şair gözündən,
Dəhliz də, eyvan da, otaq da yansın.
Alsın öz odunu şair sözündən,
Masa da, qələm də, varaq da yansın.
Saymaqla tükənməz ağrılar, dərdlər,
Necə göynəməsin ürəklərimiz?
Ehtiyac ucundan, qayğı ucundan,
Nə qədər işıqlar söndürmüşük biz.
İşığı özünsən şair ömrünün,
Cəfakeş bir ömür yaşayan qadın.
Düz otuz ildir ki, Məmməd Arazın
Alıb daş yükünü daşıyan qadın.
Ürəyi incəldib, ipə döndərib,
Bədəni qurudub, çöpə döndərib.
Qəlbin tellərini sapa döndərib
Bu, sənət yüküdür, Gülxanım bacı!
"Atamın kitabı" kitabdı, yazdı,
"Üç oğul anası" əzabdı, yazdı.

---

___________________Milli Kitabxana__________________
Bağrı şiş ucunda kababdı, yazdı,
Bu, sənət yüküdür, Gülxanım bacı!
İşıqsan, çıraqsan Məmməd Araza,
Silahsan, yaraqsan Məmməd Araza.
Ən böyük dayaqsan Məmməd Araza,
Bu, qeyrət yüküdür, Gülxanım bacı!
Sərt yolları sənintək "mərd bir qadınla keçdi,
Bütün keçilməzliyi sənin adınla keçdi!"
İşığı sönmədi Məmməd Arazın.
Nə özü, nə sözü, nə əqidəsi
Yolundan dönmədi Məmməd Arazın!
O ki bir torpağın yazan qələmi,
O ki bir millətin yazan əlidi.
Zülmət bürüsə də bütün aləmi,
Şairin işığı sönməməlidi!
Bu işıq sayğacla ölçülməz, bacım,
Tanrı işığıdır, kiçilməz, bacım.
Baxma, Məmməd Araz xərc içindədir,
Baxma, Məmməd Araz borc içindədir!
Allahın əliylə yanan işıqlar
Kəhkəşan qoynunda, bürc içindədir!
MƏMMƏD ARAZ VAR
Adını soruşub, hardadır demə,
Yurdun hər dağında Məmməd Araz var.
Ərənlər səsidi "Ərimgəldi"də,
İsa bulağında Məmməd Araz var.
İlham qanındadı, söz mayasında,
İzi var Vətənin hər qayasında.
Gəlin ismətində, qız həyasında,
Körpə dodağında Məmməd Araz var.

---

___________________Milli Kitabxana__________________
Hər sözün başına bir sığal çəkər,
Başı söz üstündə qilü-qal çəkər.
Zəhmətkeş arıdı, sözdən bal çəkər,
Gülün budağında Məmməd Araz var.
Dünya şairidi dünya yaşında,
Dilini biləndi dilsiz daşın da.
Qaya mamırında, daş yaddaşında,
Palıd yarpağında Məmməd Araz var.
Baxışı buluddan nəm çəkən oldu,
Ürəyi sükutdan qəm çəkən oldu.
Qəmli könüllərə sim çəkən oldu,
Saçların ağında Məmməd Araz var.
Yetişib Təbrizə, qovuşub Qarsa,
Eşitsin, dünyanın qulağı karsa.
Harda Araz üstə bir körpü varsa,
Onun hər tağında Məmməd Araz var.
Ömür naxışına vurulan həvə,
Get-gəl bazarında yük çəkən dəvə.
Nizamiyə oğul, Sabirə nəvə,
Vaxtın hər çağında Məmməd Araz var.
Qəmli fikirlərin çənində azar,
Ata bir məzardı, ana bir məzar.
Bacısı Gülsümə məktublar yazar,
İnfil ocağında Məmməd Araz var.
Dönüb sərvətimə, dönüb zərimə,
Misrası dərmandı dərdi-sərimə.
Sol gözüm yuvadı əzizlərimə,
Gözümün sağında Məmməd Araz var.
Vurduğu rəngə bax, açdığı izə,
Şöhrəti zamanı gətirər dizə.
Allah! Bu Vətəni çox görmə bizə,
Vətən torpağında Məmməd Araz var.

---

___________________Milli Kitabxana__________________
XƏLİL RZAYA AĞI
1994-cü  il  iyunun  23-ü  günü  Xəlil  Rzanı Fəxri  Xiyabanda  torpağa  tapşırdıq.
Bütün günü öz-özümə gümüldənə-gümüldənə oxşama deyib, onun ömrünü- gününü
bayatıya, laylaya tutmuşam.
Sənə necə layla çalım,
Din-imanım Xəlil Rza!
Sənsiz ötüb-keçən deyil
Bircə anım, Xəlil Rza!
Altım üstümə çevrildi,
Duman tüstümə çevrildi.
Dünya qəsdimə çevrildi,
Axdı qanım, Xəlil Rza!
Can əriyən şama döndü,
Saraylarım dama döndü.
Zülmət bir axşama döndü,
Nurlu danım, Xəlil Rza!
Sənsiz necə dağlar yarım?
Bütöv idim, qaldım yarım.
Güldən şirə çəkməz arım,
Dolmaz şanım, Xəlil Rza!
Ovçu vurmuş bir ovsanmış,
Saçımdakı qrovsanmış.
Canımdakı alovsanmış,
Yandı canım, Xəlil Rza!
Dərdi yalqız çəkə-çəkə
Saldın bizi dərdə, Xəlil!
Min kişinin gücü vardı
Sənin kimi ərdə, Xəlil!
Əllərində əsa gəlib,
Yollar basa-basa gəlib,

---