Gimnastikaning asosiy vositalari Reja

Gimnastikaning asosiy vositalari

Reja:
1. Saf mashqlarining tavsifi.
2. Umumrivojlantiruvchi mashqlar. (UFM).
3. Amaliy mashqlar.
4. Akrobatika mashqlari

Gimnastika vositalarinn qo‘llashning uch asosiy yo‘nalishi mavjud:

1. Gimnastik mashqlardan insonning umumiy jismoniy rivojlanishi (jismoniy sifatlar rivojlanishi darajasini oshirish) jarayonida foydalaniladi.
2.Gimnastika mashqlaridan mehnat va kundalik amaliyotda zarur ko‘nikmalar shakllantirishda foydalaniladi.
3. Murakkab gimnastika mashqlar intensiv jismoniy tayyorgarlik va sport amaliyoti jarayonida o‘zlashtiriladi. Gimnastika mashqlar - vositlari quyidagicha guruhlanadi:
1. Saf mashqlari.
2. Umumrivojlantiruvchi mashqlar. (UFM).
3. Amaliy mashqlar.
4. Erkin mashqlar.
5. qadimiy gimnastika mashqlari.
6. Akrobatik mashqlar.
7. Sakrash.
8. Anjomlarda mashqlar.
2. Umumrivojlantiruvchi mashqlar - koordinatsion murakkab turli mashqlarni rivojlantirish, jismoniy sifatlarini takomillashtirish, elementar xarakat ko‘nikmalarni egallash, turli predmetlar (to‘p, arqonga, taeq, gontel) bilan va gimnastik trigonometrlar yordamida moliq bajarishni egallash maqsadida foydalaniladi.
3. Amaliy mashqlar - Gimnastikaning muhim harakat ko‘nikmalari va atrof muhit faol o‘zaro ta’sir malakalarini shakllantiruvchi vositalari. Bu mashqlar maxsus jihozlar: arqon, shest (langar cho‘p), o‘rindik, devorga, gimnastik shaharchalardan foydalanib boriladi, ular gimnasgik o‘yin va estafetalar, to‘siqli yo‘lkadan o‘tishda asosiy hisoblanadi.
4. Erkin mashqlar sport gimnastikasida gimnastik qo‘l ko‘rash turlaridan biri. Umumrivojlantiruvchi harakterga ega. Koordinatsiya qobiliyati, chidamlilikni rivojlantirish vositasi sanaladi.
5. Turda Badiiy gimnastika mashqlaridan xotin-qizlar bilan mashg‘ulotlarda foydalaniladi. Badiiy gimnastika vositalariga xos -elementlari ham kiritiladi
Ayrim mashq va kombinatsiyalarni musika jo‘rligida bajarish harakatlar plastikligi va ifodaligini rivojlantirish, estetik sifatlarini tarbiyalashning samarador vositasidir.
b. Akrobatik mashqlar jismoniy sifatlarini rivojlantirish, qatiyat va mardlikni tarbiyalashning amaliy vositasi turli harakatlar, aylanishlar makonda orientirlanishni yaxshilaydi, ichki a’zolarning funksional barqarorligini orttiradi. Akrobatik mashqlarnnng qulay va doimiy murakkablashtirib borish imkoniga ega ekani ularni umumiy va amaliy jismoniy tayyorgarlikda, har xil sport qo‘llash uchun asos bo‘ladi. Akrobatikaning sport shakllari u yoki bu mashqlardan iborat:
sakrash, balanslash, juftlik mashqlari, guruh piramidalari va 7. Sakrash (tayanch bilak va tayanchsiz) oddiy sakrashdan farqli o‘laroq, qo‘llar yoki oyoklar bilai itarilgach parvozning ifodali fazosi bilan harakterli. Tezlik - kuch sifatlarini rivojlantiradi, harakat aniqligi, chaqqonlik, irodaviy sifatlarni tarbiyalaydi. Mashg‘ulotlarda sakrash jismoniy tayyorgarlik, amaliy malaka va ko‘nikmalar (toyda sakrash, to‘siq osha sakrash) shakllantirish vositasi sifatida qo‘llaniladi. Sport gimnastikasida tayanch bilak sakrash musobaqalar dasturiga kiritilgan.
8.Anjomlardagi mashqlar tayanch sharoitlari o‘zgachaligini va
alohida tana harakatlari bilan harakterli, ular snaryad konstruksiyasi bilan belgilanadi. Sport gimnastikasida anjomlariga ajratiladn. Bu ajratish anjomlardagi mashqlar sog‘lomlashtirish - amaliy yo‘nalishdagi gimnastikada mashq bajarishini ko‘zda tutsak shartli hisoblanadi, - Masalan, tutqichlari bo‘lgan otda ko‘plab umumrivojlantiruvchi mashqlarni, (masalan, oldinga, orqaga egilish, sakrab tushishlar) bajarish mumkin. Anjomlardan foydalanishiga bu kabi yondashuv ularni qo‘llash diopozonini kengaytiradi. Ular turli yosh, turli tayyorgarlikdagi shaxslar foydalanishi uchun qulay.
Anjomlardagi mashqlar shakli, murakkablik darajasi, organizm tasir harakteriga ko‘ra juda xilma-xil. Ular odatda, tayanch-xarakat apparatiga sezilarli yuklama beradi, demak, anjomlardagi mashqlar musqo‘latura, ayniqsa qo‘llar, yelka kamari mushaklarini sezilarli rivojlantiradi, zero ko‘plab elementlar qo‘lga tayanib yo osilib bajariladi. Bir paytda bir gurux shaxslar shug‘ullanishi imkonini beradigan anjomlar konstruksiyalari ishlab chiqilgan bo‘lib, ularda tezda o‘rnatiladi va transformatsiyalanadi.
Gimnastika vositalari arsenali bo‘lgan an’anaviy gimnastik anjomlar qatorida keyingi yillarda ko‘plab umumrivoj-lantiruvchi mashqlarni bajarish imkonini beradigan (jumladan uy sharoitida ham) trenajer va qurilmalar yaratilmoqda. Gimnastika turlari.
Mashqlar - gimnastika vositalarining kuplab turlari mavjudligi, ulardan foydalanish kup kirrali ekani gimnastika turlari farklanishiga asos buladn. Jismoniy tarbiya vazifalariga ko‘ra 1984 yilda tasdiklangan gimnastikaning turli guruxlari:
1. Tarbiyalovchi rivojlantiruvchi tur. Asosiy va amaliy gimnastika kup sonli vositalarini o‘zok muddat rejali jismoniy tarbiya maksadida qo‘llash bilan boglik bulib, davlat dasturlari bilan ta’minlanadi. Gimnastikaning bu kabi maxoratini musobaka tayanch turlari yordamida bolalar, usmirlar, yoshlar umumjismoniy tayyorgarlikning tobora yukori darajasiga erishadi. Amaliy va kasbiy - amaliy xarakterdagi muxim xarakat malakalari va kunikmalarini egallaydi.
2. Soglomlashtirish turlari - gigienik gimnastika va uning shakllari axolining keng katlamlarini jismoniy tarbiyalash uchuy fan me’yori sanaladi, organizmning optimal funksional xolatini ta’minlaydi, ish kobiliyatini tiklaydi, emotsional tonusni kutaradi. Davlat gimnastikasi va uning shakllari xam gimnastikaning mazko‘r turi guruxiga mansub.
3. Gimnastikaning sport turlari. Sportning aloxida turlari sifatida mavjud. Bular ikki kichik gurux: ommaviy - sport va sport turlarga bulinadi. Yuksak sport maxoratni egallash va ma’suliyatli musobakalarda katnashishga karatilgan dasturlarning yoshga oid kiyinchiliklari yil davomida maxsus intensiv tayyorlanishni talab etadi. Sportning bu turiga individuall kobilyaitlarida zarur buladi, bu shugullanuv-chilarning maksadi tanlovi uchun asoslanadi.
Ommaviylikka erishish, sportning mazko‘r turiga kizikuvchilarning barchasini jalb etish maksadida "B" toifa tasnif dasturlari va mashqlari bolalar va kattalar uchun ishlab chikilgan.
Shunday kilib, nazariy va metodik jixatdan asoslangan gimnastikaning mazmun va yunalganlikka ko‘ra kuplab turlari ularni jismoniy tarbiya uchun xos toifa vazifalarini xal etishda qo‘llash imkoniyati beradi.
Gimnastikaning metodik xususiyatlarini bilan belgilana-digan universalligi, vosita va turlari xilma-xilligi uni istalgan toifa shaxslar bilan olib borish imkonini beradi, uni jismoniy tarbiya tizimining muxim va tengsiz vositasiga aylanadi.
Jismoniy tarbiya vosita va metodlarining yagona to‘zilishi mavjud. U uyinlar, gimnastika, sport va turizmdan iborat. Bir-biridan utkazish shartlari va jismoniy mashqlar turlariga ifodalanishi bilan fark kilsada, ular organiq birlikda mavjuddir. Gimnastika jismoniy tarbiyaning asosiy vositasi va metodi snfatida ajratiladi.
Demak, gimnastikaning tayangan jismoniy mashqlar va ilmiy asoslangan usullar tizimi bulib, xarakat kobiliyatlarini takomillashtirishi va shugullanuvchilarni soglomlashtirishga
chakirilgan. Uning asosiy vazifalari:
1. Organizm shakl va funksiyalarnni barkamol rivojlantirish, jismoniy kobiliyatlarni xar tomoilama takomillashtirish, salomatlikni mustaxkamlash, kishilarning ijodiy xayotini o‘zaygirish.
2. Xayotiy muxim malaka, kunikmalarini shakllantirish.
3. Axlokiy, irodaviy va estetik sifatlarini tarbi
Mashg‘ulot oldida o‘qituvchi shug‘ullanuvchilardan ularni kayfiyatini so‘rab, o‘zini qanday xis etayotganligi, trenirovka qilishga hohishi
Mashg‘ulot oldida o‘qituvchi shug‘ullanuvchilardan ularni kayfiyatini so‘rab, o‘zini qanday xis etayotganligi, trenirovka qilishga hohishi qanday ekanligini bilib oladi. Charchaganda yoki laxasligidan shikoyat qiladigan bo‘lsa, trener zarur choralar ko‘rishi kerak (yukni kamaytirishi, murakkab harakatlar qilishga shoshilmasligi o‘qituvchi mashg‘ulot jarayonidagilar charchoqning asosiy belgilariga kiradi: ayrim xollarda shug‘ullanuvchilarni vrachga yuborish zarur). 1. Diqqat etiborning kamayishi, lanjlik va loqaydlik. 2. Mashqlarni bajarish sifatini yomonligi. 3. Harakatlar koordinatsiyasining buzilishi. 4. Rang o‘chishi, oyoq-qo‘l titrashi va hokazolar. Qattiq charchashning oldini olish uchun quyidagilarni bajarish zarur. 1. Mashg‘ulotlarning yukni to‘g‘ri tartibda solib borish. 2. Bir xildagi harakatlari bor, qaltis mashqlarini (aylanish, do‘mbaloq oshish, dumalanish, qattiq joyga tushadigan sakrashlarni bajavermaslik). 3. Mashqlar ijro etishni yengillashtiradigan shart-sharoitlaridan (yordam ko‘rsatish, muhofaza qilish, texnik vositalari, yordamida mashqlarni va hokazolardan) foydalanish. 4. Umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlik vositalaridan oqilona foydalanib, jismoniy qobiliyatini sistematik ravishda takomillashtirib borish.

Tayanch iboralari: Kontruktsiyalarda bajariladigan harakat, trektoriyasi, statik xalat, lanjlik va loqaydlik. Nazorat uchun savollar.

Tayanch iboralari: Kontruktsiyalarda bajariladigan harakat, trektoriyasi, statik xalat, lanjlik va loqaydlik. Nazorat uchun savollar. 1. Dars jarayonida shikastlanishga nima sabab bo‘ladi? 2. Dars o‘tish jarayonida shikastlanish bo‘lmasligi uchun nimalarga e’tibor berish kerak? 3. Mashg‘ulot o‘tkazilayotgan vaqtda nimalar bajarilishi kerak? 4. Muhofazani yordam ko‘rsatishdan farqi nima? 5. Mashg‘ulot yoki musobaqalar o‘tkazishdan ilgari nimalar amalga oshirilishi kerak? 6. Shikastlanishni oldini olish choralari qanday? 7. Muhofaza paytida qanday texnik vositalardan foydalaniladi?