1-savol. O’tish davrining mazmuni. Bozor iqtisodiyotiga o’tish yo’llari
Bozor iqtisodiyotiga o’tish uchun islohotlar o’tkazilib, butun
iqtisodiy
munosabatlar tizimi qayta quriladi va o’zgartiriladi.
Bozor iqtisodiyotiga o’tish
davri
- ma‘muriy buyruqbozlik tizimini bartaraf etish yoki tubdan o’zgartirish
hamda bozor tizimining asoslarini shakillantirish jarayonlari amalaga oshiruvchi
tarixiy davrdir. Jahondagi ko’pgina rivojlangan
mamlakatlarning tajribalari
umumlashtirilib, iqtisodiyotning yangi taraqqiyot yo’li - ilmiy asosda (ravishda)
boshqariladigan va tartibga solinadigan bozor iqtisodiyoti deb tan olindi. Bir qator
davlatlar shu yo’lni tanladilar. Ya‘ni:
1. Rivojlangan mamlakatlar yo’li;
2. Rivojlanayotgan mamlakatlar yo’li;
3. Sobiq sotsiolistik mamlakatlar yo’li;
4. Sotsializm g’oyalarini samarali bozor iqtisodiyotini vujudga keltirish
mexanizmi bilan qo’shib olib borish yo’li (Xitoy, V‘etnam)
Bozor iqtisodiyotiga o’tish har bir mamlakat uchun xos bo’lgan
model
(nusxa yoki andozaga) ga asoslanadi. Bozor iqtisodiyotiga o’tishning umumiyligi
va farqi bo’ladi.
Umumiyligi
– ularning hammasi bozor iqtisodiyotiga o’tishning
qonun-qoidalariga amal qiladi. Shuning bilan birga ko’rsatib o’tilgan
har bir
yo’lning o’ziga xos xususiyatlari ham bor. Masalan, bozor munosabatlariga
o’tishning rivojlangan mamlakatlar yo’lida oddiy tovar xo’jaligidan
erkin
raqobatga asoslangan klassik yoki erkin bozor iqtisodiyotiga va undan hozirgi
zamon bozor iqtisodiyotiga o’tiladi.
