Guliston Davlat Universiteti Tabiiy fanlar fakulteti Biologiya yo’nalishi 10-21 guruh talabasi Mahmudov Ilhomjonning Umumiy pedagogika va psixologiya fanidan tayyorlagan taqdimoti

Taloq kasalliklari bemor boshidan o‘tkazgan boshqa bir kasallikning oqibatida ham kelib chiqishi mumkinmi?

Taloqda infarkt yuz bersa, bemorda qanday klinik belgilar kuzatiladi?

• Taloqda infarkt yuz bersa, bemorda qanday klinik belgilar kuzatiladi?
• — Taloqda katta infarkt bo‘lganida chap qovurg‘a osti sohasida kutilmaganda og‘riq paydo bo‘ladi, tana harorati 39 darajagacha ko‘tariladi, ko‘ngil ayniydi, ichak parhezi kuzatiladi. Infarkt yiringlaganda abssessga xos belgilar yuzaga chiqadi.
• — Taloq infarkti ham jarrohlik yo‘li bilan bartaraf etiladimi?
• — Taloq infarkti konservativ (dori-darmon) yo‘l bilan davolanadi. Bemor o‘rinda yotishi kerak. Unga antibiotiklar, yallig‘lanishga qarshi va og‘riq qoldiruvchi dorilar buyuriladi. Infarkt yiringlab, abssess yuzaga kelganida splenektomiya bajariladi, ya’ni taloq jarrohlik yo‘li bilan olib tashlanadi.

Taloqning kattalashishi deganda nimani tushunish mumkin?

• Tibbiyotda bu holat splenomegaliya deb ataladi. Splenomegaliya – taloq hajmining kattalashishi. Taloq hajmi kattalashishiga sirroz, jigar o‘smalari, surunkali va o‘tkir infeksiyalar, taloqda, umuman butun organizmda qon aylanishining buzilishi, leykoz, kamqonlik va turli gematologik kasalliklari, granulematoz kasalliklarni sabab sifatida ko‘rsatish mumkin. Splenomegaliya chap tomon qovurg‘a ostida og‘riq, ich qotishi, qorin dam bo‘lishi, ishtaha bo‘lmasligi, jig‘ildon qaynashi kabi belgilar bilan bemorda namoyon bo‘ladi.

Taloq hajmi kattalashishi uning qonni tortish xususiyatini ham oshiradi. Qondan ko‘p miqdorda tortib olingan patologik hujayralar taloqning filtrlash xossasini yomonlashtiradi. Bu esa taloqning yanada kattalashishiga olib keladi. Natijada qondan juda ko‘p miqdorda hujayralar tortib olina boshlaydi va gipersplinizm (qon hujayralarining faol ravishda yemirilishi) yuzaga keladi. Bu esa qondagi eritrosit, trombosit va leykositlar miqdori kamayishiga sababchi bo‘ladi. Agar taloq kattalashganda zarur choralar ko‘rilmasa, taloq patologik hujayralardan tashqari sog‘lom hujayralarini ham yemira boshlaydi. Shu sababdan ham splenomegaliyani o‘z vaqtida davolashga alohida e’tibor qaratish lozim.

• Taloq hajmi kattalashishi uning qonni tortish xususiyatini ham oshiradi. Qondan ko‘p miqdorda tortib olingan patologik hujayralar taloqning filtrlash xossasini yomonlashtiradi. Bu esa taloqning yanada kattalashishiga olib keladi. Natijada qondan juda ko‘p miqdorda hujayralar tortib olina boshlaydi va gipersplinizm (qon hujayralarining faol ravishda yemirilishi) yuzaga keladi. Bu esa qondagi eritrosit, trombosit va leykositlar miqdori kamayishiga sababchi bo‘ladi. Agar taloq kattalashganda zarur choralar ko‘rilmasa, taloq patologik hujayralardan tashqari sog‘lom hujayralarini ham yemira boshlaydi. Shu sababdan ham splenomegaliyani o‘z vaqtida davolashga alohida e’tibor qaratish lozim.