Guruh talabasi Abdushukurov Abdumo'minning python dasturlash fanidan 1-mustaqil ishi

10-21 guruh talabasi Abdushukurov Abdumo'minning python dasturlash fanidan 1-mustaqil ishi.

SAVOLLAR
MT1. Pythonda ichma – ich joylashgan funksiyalarning qo‘llanilishi

Mustaqil ish mavzusi yuzasidan asosiy va qo‘shimcha adabiyotlardan
foydalangan holda material to‘plang. Mavzuni batafsil o‘rganing. O‘zlashtirilgan
mustaqil ish mavzusi yuzasidan hisobot tayyorlang.
O‘rganilgan materiallar asosida mustaqil ish hisobotini tayyorlash uchun
tavsiya qilinadigan ish rejasi:
1. Ichki funksiyalarning umumiy ko'rinishi va misollari:
• Python-da qanday ichki funksiyalar mavjudligi va ular qanday ishlashi
haqida qisqacha ma'lumot yozing.
• Ichki funksiyalarni yaratish va ulardan foydalanishni namoyish etuvchi
kodlarga misollar keltiring.
2. Abstraktsiya uchun ichki o'rnatilgan funktsiyalardan foydalanish:
• Ichki funktsiyalar kodni abstraksiyalash va soddalashtirish uchun
foydali bo'lishi mumkin bo'lgan vaziyatlarni ko'rib chiqing.
• O‘qish uchun qulay va modulli kod yaratish uchun ichki o'rnatilgan
funktsiyalardan foydalanishni namoyish etuvchi kodlarga misollar
keltiring.
3. Ichki funksiyalarning parametrlari va qaytaradigan qiymatlari:
• ichki funktsiyalarga parametrlarni uzatish va ulardan qiymatlarni
qaytarish usullarini o'rganing.
• Ichki funksiyalarga argumentlarni uzatish va ulardan qiymat
qaytarishni namoyish etuvchi kodlarga misollarini keltiring.
4. Rekursiyada ichki o'rnatilgan funktsiyalardan foydalanish:
• Rekursiv algoritmlarni amalga oshirish uchun ichki o'rnatilgan
funktsiyalardan foydalanishni ko'rib chiqing.
• Masalani yechishda ichki o‘rnatilgan funksiyalardan foydalanadigan
rekursiv funksiyaga misol yozing.
5. Ichki funktsiyalarni global funktsiyalar bilan taqqoslash:
• Global funktsiyalarga nisbatan ichki o'rnatilgan funktsiyalardan
foydalanishning afzalliklari va kamchiliklarini tahlil qiling.
• Ikki yondashuvni kodni o'qish, ko‘rinish sohasini boshqarish va ishlash
samaradorligi nuqtai nazaridan solishtiring.
Ishni yakunlashda tanlangan mavzularning har biri uchun kodli misollar,
tushuntirishlar va xulosalar berish tavsiya etiladi

JAVOBLAR
1. Ichki funksiyalarning umumiy ko'rinishi va misollari:

Python-da ichki funksiyalar, boshqa bir funksiya ichida yaratilgan va uning ichida ishlatilgan funksiyalardir. Ichki funksiyalar, katta kod bloklarini bo‘lmasdan qisqa qilib yozishga imkon beradi va kodni qulaylashtiradi.

Misol:
def katta_funksiya():

def kichik_funksiya():
print("Ichki funksiya ishga tushdi")
print("Katta funksiya ishga tushdi")
kichik_funksiya()

katta_funksiya()

Chiquvchi:
Katta funksiya ishga tushdi
Ichki funksiya ishga tushdi

2. Abstraktsiya uchun ichki o'rnatilgan funktsiyalardan foydalanish:

Ichki funksiyalarni abstraksiyalash, kodni o'qishni va tushuntirishni osonlashtiradi. Ichki funksiyalarni yaratish, kodni modullash va qulaylikni oshirish uchun yaxshi bir vosita bo'lib xizmat qiladi.

Misol:
def hisobla(sonlar):

def yigindi(sonlar):
return sum(sonlar)
def ko'paytma(sonlar):
hasil = 1
for son in sonlar:
hasil *= son
return hasil
yigindi_result = yigindi(sonlar)
ko'paytma_result = ko'paytma(sonlar)
return yigindi_result, ko'paytma_result

sonlar = [1, 2, 3, 4, 5]

print(hisobla(sonlar))

Chiquvchi:

(15, 120)

3. Ichki funksiyalarning parametrlari va qaytaradigan qiymatlari:

Ichki funksiyalarga parametrlar uzatish va ulardan qiymatlarni qaytarish mumkin. Parametrlar, ichki funksiya ichida ishlatiladigan ma'lumotlarni olib keladi va funksiya natijasini qaytarish uchun foydalaniladi.

Misol:
def hisobla(a, b):

def yigindi(a, b):
return a + b
def ayirma(a, b):
return a - b
yigindi_result = yigindi(a, b)
ayirma_result = ayirma(a, b)
return yigindi_result, ayirma_result

a = 10
b = 5

print(hisobla(a, b))

Chiquvchi:

(15, 5)

4. Rekursiyada ichki o'rnatilgan funktsiyalardan foydalanish:

Rekursiv algoritmlarni amalga oshirish uchun ichki o'rnatilgan funksiyalardan foydalanish mumkin. Ichki funksiyalar o'zlarini chaqirish orqali o'zlarini boshqarish va rekursiv vazifalarni bajarish imkonini beradi.

Misol:
def faktorial(n):

def faktorial_recursive(n):
if n == 0:
return 1
else:
return n * faktorial_recursive(n-1)
return faktorial_recursive(n)

n = 5
print(faktorial(n))

Chiquvchi:
120

5. Ichki funktsiyalarni global funktsiyalar bilan taqqoslash:

Ichki funksiyalar, global funktsiyalardan foydalanishning kamchiliklari va afzalliklariga ega. Global funktsiyalarga nisbatan, ichki funksiyalar kodni o'qish, ko'rish sohasini boshqarish va ishlash samaradorligi nuqtai nazaridan yaxshi bo'lishini ta'minlaydi.

Ikki yondashuvni kodni o'qish, ko‘rinish sohasini boshqarish va ishlash samaradorligi nuqtai nazaridan solishtirish uchun quyidagi misolni ko'rib chiqamiz:

def hisobla(a, b):
def yigindi(a, b):
return a + b
def ayirma(a, b):
return a - b
yigindi_result = yigindi(a, b)
ayirma_result = ayirma(a, b)
return yigindi_result, ayirma_result

a = 10
b = 5

print(hisobla(a, b))
print(yigindi(a, b)) # Xato

Chiquvchi:

(15, 5)
NameError: name 'yigindi' is not defined

Bu misolda, hisobla() funksiyasida ichki funksiya yigindi() ni chaqirishimiz mumkin, ammo global funktsiya yigindi() ni hisobla() dan tashqarida chaqirishimiz mumkin emas. Bu, kodni o'qish va tushuntirish sohasida yaxshi bo'lgan bir xususiyatdir.