Halollik Ob'ektivlik va Maxfiylik

TOSHKENT Fan va texnologiyalar Universiteti
MOLIYA VA MOLIYAVIY TEXNALOGIYALAR YO‘NALISHI
MAVZU: Buxgalterlarning etikasi va odob axloq kodeksi
REJA:
1. Halollik
2. Ob'ektivlik va Maxfiylik
3. PROFESSIONAL XULQ-ATVOR.
Axloq kodeksida quyidagi talablar mavjud. Professional buxgalter quyidagi asosiy xulq-atvor tamoyillariga rioya qilishi shart:
a) halollik;
b) xolislik;
v) kasbiy kompetentsiya va tegishli sinchkovlik;
d) maxfiylik;
e) kasbiy xulq-atvor.
Halollik
1.2. Professional buxgalter barcha kasbiy va biznes munosabatlarida ochiq va halol harakat qilishi kerak. Halollik tamoyili adolatli muomala va rostgo'ylikni ham nazarda tutadi.
1.3. Professional buxgalter, agar quyidagilarga ishonish uchun asos bo'lsa, yozuvlar, hujjatlar, aloqalar yoki boshqa ma'lumotlar bilan shug'ullanmasligi kerak:
a) ma'lumotlarda jiddiy yolg'on yoki chalg'ituvchi bayonotlar mavjud bo'lsa;
b) ma'lumot ehtiyotsizlik bilan tayyorlangan bayonotlar yoki ma'lumotlarni o'z ichiga oladi;
c) ma'lumotlar noto'g'ri bo'lishi mumkin bo'lgan zarur ma'lumotlarning kamchiliklari yoki buzilishlarini o'z ichiga oladi.
1.4. Professional buxgalter 1.3-bandni buzgan deb hisoblanmaydi, agar u ushbu bandda ko'rsatilgan sabablarga ko'ra tuzatilgan hisobot bersa.
Ob'ektivlik
1.5. Kasbiy buxgalter o'z kasbiy mulohazalarining ob'ektivligiga tarafkashlik, manfaatlar to'qnashuvi yoki boshqa shaxslarning ta'sir etishiga yo'l qo'ymasligi kerak.
1.6. Professional buxgalter o'zining ob'ektivligiga putur etkazishi mumkin bo'lgan vaziyatga tushib qolishi mumkin. Bunday vaziyatlarning barchasini aniqlash va tavsiflash mumkin emas. Professional buxgalter o'z kasbiy mulohazalarini buzishi yoki ta'sir qilishi mumkin bo'lgan munosabatlardan qochishi kerak.
Kasbiy kompetentsiya va tegishli tekshiruv
1.7. Kasbiy buxgalter o'z bilim va ko'nikmalarini doimiy ravishda mijozlar yoki ish beruvchilarga amaliyotdagi eng so'nggi yutuqlar va zamonaviy qonunchilik asosida malakali professional xizmatlar ko'rsatishni ta'minlaydigan darajada ushlab turishi kerak. Kasbiy xizmatlar ko'rsatishda professional buxgalter amaldagi texnik va professional standartlarga muvofiq ehtiyotkorlik bilan harakat qilishi kerak.
1.8. Kasbiy xizmatni malakali ko'rsatish xizmat ko'rsatish jarayonida kasbiy bilim va ko'nikmalarni qo'llash to'g'risida asosli fikrni shakllantirishni o'z ichiga oladi. Kasbiy kompetentsiyani ta'minlashni ikkita mustaqil bosqichga bo'lish mumkin:
a) professional kompetentsiyaning tegishli darajasiga erishish;
b) professional kompetentsiyani kerakli darajada saqlash.
1.9. Kasbiy kompetentsiyani saqlash tegishli texnik, kasbiy va biznes yangiliklaridan doimiy xabardor bo'lishni talab qiladi. Uzluksiz kasbiy rivojlanish professional buxgalterga professional muhitda malakali ishlash imkonini beradigan qobiliyatlarni rivojlantiradi va qo'llab-quvvatlaydi.
1.10. Tirishqoqlik deganda topshiriq (shartnoma) talablariga muvofiq, ehtiyotkorlik bilan, ehtiyotkorlik bilan va o'z vaqtida harakat qilish majburiyati tushuniladi.
1.11. Kasbiy buxgalter o'z qo'l ostida ishlayotganlarning to'g'ri o'qitilishi va yo'naltirilishini ta'minlash uchun choralar ko'rishi kerak.
1.12. Tegishli hollarda, professional buxgalter fikrini haqiqat bayonoti sifatida talqin qilmaslik uchun professional buxgalter mijozlar, ish beruvchilar yoki professional xizmatlarning boshqa foydalanuvchilarini ushbu xizmatlarning cheklovlari haqida xabardor qilishi kerak.