Hanklarda &uxgalteriya msoB



Yüklə 4,14 Mb.
səhifə129/130
tarix11.12.2023
ölçüsü4,14 Mb.
#144679
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   130
3.Banklarda-buxgalteriya-hisobi-darslik-A.Omonov-T.-2014

yil 1 yanvar holaiiga ko‘ra jamlangan eskirish summasi (8.000 x 19 oy) 152,000 so'mni tashkil qiladi.

2001 yil 1 yanvarda kompyuterning boshlang’ich qiymati va jamlangan eskirishi ommaviy axborot vositalarida chop etilgan koeffitsientga (koeffitsient 4 ga teng deb taxmin qilamiz) ko‘paytiri!adi.

  1. x 4 = 1.920.000 so'm. - qayta babolashdan keying! qiymati;

  1. x 4 = 608.000 so'm. - qayta babolashdan keyingi jamlangan eskirish summasi.

Olingan nalijalar kompyuterning boshlang’ich qiymati va jamlangan eskirishi bilan
taqqoslanadi hamda farq summasiga buxgalteriya o'tkazmalari am alga oshiriladi:

  1. so'm - 480.000 so'm = 1.440.000 so'm.

  1. so'm - 152.000 so'm -456.000 so'm.

  1. Dt 16535 - "Mebel, moslama va jihozlar";

1.440.000 so‘m;
Kt 30908-"Boshlang’ich qiymatiga nisbatan baholash qiymatining oshgan summasi";

  1. Dt 30908 - "Boshlang’ieh qiymatiga nisbatan baholash qiymatining oshgan summasi”;

  1. so'm;

Kt 16539 - "Jamlangan eskirish - Mebel, moslama va jihozlar (kontr-aktiv)".
Buxgalteriya o'tkazmalari amalga oshirilgandan so'ng hisobvaraqlar qoldig’i.
16535 = 1.920.000 so‘m, 16539 = 608.000 so'm va 30908 = 984.000 so'm.
30908 - "Boshlang’ich qiymatiga nisbatan baholash qiymatining oshgan summasi" hisobvarag’iga kiritilgan qayta bahoJashning musbat natijasi har oyda 31203-"Taqsimlanmagan foyda (aktiv-passiv)" liisobvarag’iga bevosita hisobdan chiqariladi. Ushbu holda qayta baholashning har oyda hisobdan chiqariladigan musbat natijasi summasi tegishli aktiv tiklash qiymatining eskirish summasi bilan boshlang’ich qiymatining eskirish summasi o'rtasidagi farqqa teng (ya’ni 1.920.000 so'mdan kompyuterning oylik eskirishi 32.000 so'mni va kompyuter boshlang’ich qiymatining eskirishi 8.000 so'mni tashkil qiladi. Farq ” 24.000 so'm). Bunda quyidagi buxgalteriya o'tkazmasi amalga oshiriladi:
Dt 30908 - "Boshlang’ich qiymatiga nisbatan baholash qiymatining oshgan summasi”;

  1. so'm;

Kt 31203 - "Taqsimlanmagan foyda (aktiv-passiv)".
2. BevosUa qayta baholash usnli

  1. chet el valyutasiga sotib olmgan asosiy vositalar bo'yicha.

Chet el valyutasiga sotib olingan asosiy vositalarni qayta baholash uchun qo'llaniladigan koeffitsientlar quyidagi taizda aniqlanadi:
MIsol uchun. bank 1998 yil 1 avgustda qiyraati 500 AQSh dollariga teng boigan kompyuterni sotib oidi va 1998 yil 1 avgustdagi Markaziy bank kursi (1$ = 150 so‘m) bo'yicha

  1. so'mga balansga kirim qildi. 2001 yil 1 yanvardagi Markaziy bank kursi 1 AQSh dollariga nisbatan 350 so'mni tashkil qiladi.

Chet el valyutasiga sotib olingan asosiy vositalarni qayta baholash uchun qo'llaniladigan koeffitsient 2001 yil 1 yanvardagi (qayta baholash sanasidagi) va asosiy vositalar xarid qilingan sanadagi Markaziy bank kurslarining nisbati tariqasida aniqlanadi (koeffitsient 2,3 ga teng. ya’ni
350/150 = 2,3). Kompyuter 2,3 koeffitsient bo'yicha qayta baholangandan so‘ng uning tiklash qiymati 75.000 x 2,3 - 172.500 so'mga, jamlangan eskirishi (2001 yil 1 yanvarda jamlaogan eskirishi 35.000 so‘m) 35.000 x2,3 = 80.500 so'mga teng.

  1. milliy valyutada sotib olingan asosiy vositalar bo'vicha.

Indeks usuli uchun keltirilgan misoldan foydalaaamiz. Bimda 2001 yil I yanvar holatiga ko'ra jamlangan eskirish .summasi 152.000 so'mni (8.000 x 19 oy) tashkil qiladi.
Asosiy vositalarni bevosita qayta hi so Ы ash usuli bilan qayta baholashda tegishli asosiy vositalarning buxgalteriya hisobida hisobga olingan jamlangan eskirishi summasi qayta baholashdan keyingi tiklash qiymatining qayta baholashdan oldingi qiymatga nisbati tariqasida hisoblab chiqariladigan qayta baholash koeffitsienti bo'yicha indekslanadi.
Qayta baholangandan keyin boshlang’ich qiymat aktivning baholangan haqqoniy qiymati bilan taqqoslanadi. Taxmiu qilamiz, ushbu kompyulerning bozor qiymati 800,000 so‘m. Ushbu holda jamlangan eskinshning qayta hisoblash koeffitsient! 1,66 ga teng bo'ladi:
800.000 so'm / 480.000 so'm = 1,66
1,66 koeffitsient bo'yicha qayta hisoblangandan keyin jamlangan eskirish - 252.320 so'm
(ya’ni 152.000 x 1,66).
Qayta baholash natijasi bo'yicha buxgalteriya o'tkazmalari:

  1. Dt 16535 - "Mebel, moslama vajihozlar";

320,000 so‘m;
Kt 30908 - "Boslilang’tch qiymatiga nisbatan baholash qiymatining oshgan summasi";

  1. Dt 30908 - "Boshlang’ich qiymatiga msbatan baholash qiymatining oshgan summasi";

100.320 so'm;
Kt 16539 - "Jamlangan eskirish - Mebel, moslama vajihozlar(kontr-aktiv)".
Buxgalteriya o'tkazmalari amalga oshirilgandan so'ng hisobvaraqlar qoldig’i: 16535

  1. so'm, 16539 = 252,320 so'm va 30908 = 219.680 so'm. 15

Amorti/atsiyaning tegishli usuli bo'yicha
asosiy vosdtalaming amortizatsiya (eskirish)
summalarini hisobiash bo'yicha

MISOLLAR
1. Teng maromli (to'g’ri chiziqli) hisobiash usuli bo'yicha hisob-latob
Avtomobiloing boshlang'ich qiymati 4.000.000 so‘m; lining besh yillik fbydalanish muddati oxiridiigi tugatish qiymati 100.000 so‘m. Ushbu holda har yillik amortizatsiya amortizatsiya]anadigan qiymatning 20%itti tashkil qiladi. Bu hisob-kitoblar quyidagi tarzda bajariladi:
4.000.000 so*m, - 100.000
YES- so'm. = 780.000 so'm. '
S
Besh yil mobaynida amortizatsiya hisoblanishim quyidagi tarzda aks ettirish mumkin

ABQ

YES

Jamlangan
eskirish

Qoldiq qiymati

4.000.000

.

-

4.000.000

4.000.000

780.000

780.000

3.220.000

4.000.000

780.000

1.560.000

2.440.000

4.000.000

780.000

2.340.000

1.660.000

4.000.000

780.000

3.120.000

880.000

4.000.000

780,000

3.900.000

100.000






2
(so'mda):


Xarid qilish sanasi

  1. yilning oxiri

  2. yilning oxiri

  3. yiIning oxiri

  4. yilning oxiri

  5. yilning oxiri

. Bajarilgan ishlar hajmiga mutanosib ravishda esMrishni hisobiash usuli bo'yicha eskirish summasi hisob-kitobi

Avtomobilning boshlang’ich qiymati 4.000.000 so'm; u 200,000 km yo‘] yurishiga mo'ljalkngan. Tugatish qiymati - 100.000 so*m. Bir km yo'l yurishga to'g’ri keladigan amortizatsiya ajratmasi quyidagi tarzda aniqlanadi:
Agar foydalanish chog’ida avtomottl birinchi yilda 40.000 km, ikkinchi yilda 50.000 tan, uchinchi yil 40.000 km, to'rtinchi yil 50.000 km va beshinchi yil 20.000 km yo‘l yttrgan boisa, amortizatsiya ajratmalari jadvali quyidagi ko'rinishga ega bo'ladi (so'mda):

Yüklə 4,14 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   130




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə