Har bir inson oʻz shaxsini erkin kamol toptirish huquqiga ega
Yangi tahrirdagi Konstitutsiyaning 21-moddasiga asosan, “
Har bir inson oʻz
shaxsini erkin kamol toptirish huquqiga ega
”.
Oʻz shaxsini erkin kamol toptirish huquqi
inson salohiyatining yangi
qirralarini namoyon qilish, barcha imkoniyatlarni roʻyobga chiqarishning bosh omili
hisoblanadi. Shaxslarning har tomonlama kamol topishiga koʻmaklashish esa har bir
davlatning eng muhim vazifalaridan biridir.
Oʻz shaxsini erkin kamol toptirish huquqi
– bu insonning oʻz shaxsini erkin
rivojlantirish, qonunchilik hujjatlari bilan taqiqlanmagan
har qanday harakatni
amalga oshirish huquqiga ega boʻlishidir. Inson huquqlari umumjahon
deklaratsiyasida
ham aynan
“har bir inson qayerda boʻlishidan qatʼi nazar,
oʻzining huquq subyekti sifatida tan olinishiga haqli”,
degan qoida bejizga
mustahkamlanmagan.
Shaxsni erkin kamol toptirish huquqi uning
huquqlarini qonunchilikda
kafolatlash, soʻngra ularni taʼminlash orqali amalga oshiriladi. Oʻzbekiston
qonunchiligi
“inson, uning hayoti, erkinligi, shaʼni, qadr-qimmati va boshqa
daxlsiz huquqlari oliy qadriyat hisoblanadi”,
degan
oltin qoida bilan
singdirilganligi erkin kamol topish huquqini amalga oshirish uchun barcha
imkoniyatlar mavjudligini anglatadi.
Ushbu huquq insonning ijod qilishga boʻlgan huquqlari asosida oʻziga kerakli
boʻlgan bilim va koʻnikmalarni egallash huquqini ham anglatadi. Mazkur
huquqning
belgilanishi insonni oʻzini-oʻzi kashf etishi va rivojlantirishi uchun konstitutsiyaviy-
huquqiy asos boʻlib xizmat qiladi.