Şirvan əh li alic ə n a b y aran m ışd ır, b a şd a n -b a şa
O yer g ö zəl tə b iə tli b ir lə ta fə t m ən asıd ır.
B ağdad isə b ir ə lillə r ö lk əsid ir, o ra d a , bax,
H ə r tərəfı çu lğ alay an a h -n a lə səd asıd ır.
V ə tə n im in fə q irlə ri d ö z ü m lü d ü r h ə r z ə h m ə tə ,
G ö zləri tox, ü rə k lə ri sanki k ə rə m d əry asıd ır.
Ç ö rək ləri arp ad an d a olsa, y e n ə q an ed irlər,
D üyü q ə d ə r p u lu o lsa q ü rrə lə n m ə z , ədasıdır.
İndi Şirvan h ə s rə t ilə m ə n ə q alm ış intizarda,
Ç ünki ora ə d ə b y u rd u , c ə s u r şirlə r yuvasıdır.
M ə rifə td ə Ş irv an əh li y ü k sə k d u ru r ə rə b lə rd ə n ,
X aqaniyə h ə y a t v e rə n d o ğ m a y u rd u n havasıdır.
46
SAVALAN DAĞININ TƏRİFİ
S ə a d ə t q ib ləsi S avalan dağı,
K am ald a K ə b ə tə k qazanıb şöhrət.
K ə b ə yaşıl g e y ə r, ağ b ü rü n ə r o,
Ç ünki ehram tu tan g e y ə r ağ x ə lət.
B ir y erd ə o x u d u m fə z ilə tin d ə n ,
Ü ç ild ir ç ə k irə m g ö rm ə y ə h ə srə t.
G etdim ki, b a şın a d o lan ım onun,
D ağ lar a n asıd ır çünki o afət.
B aşdan a y a ğ a d ə k ö rtü k d ə d ir o,
D ey ir - b a k irə y ə m , açın ca söhbət.
M in illə r ö m r e d ə n bu q o ca qarı,
D esə - b a k irə y ə m , y a la n d ır ə lb ə t.
< J ? ^ 240
G ə ld i d ax m asın a X ızırla M usa,
O fə q ir d ə rv iş tək çək d i x əcalət.
O q arın ın y am an böyük b u m u var,
G iz lə d e r b u m u n u ö rtü k lə h ə r vaxt.
D edim ki, çadranı ü z ü n d ə n götür,
K im dedi, q ız kim i ü zü n ü g izlət?
D edi ki, d ö rd aydan so n ra b ir k ü lə k
Q ap an d a çadram ı g ö rü n ə r surət.
X aqani, g əl o nda bu b a k irə y ə -
Şerini ç a d ra et, g ö stər m əh arət.
47
GƏNCLƏRƏ NƏSİHƏT
F itn ə tö rə tm ə , ey fıtn ək ar cavan!
F itn ə d ir e llə ri d ə rd lə rə salan.
C ana m ə lh ə m s ə d ə v əfa, etibar,
F itn ək arlıq e d ə r onu tarim ar.
M əh şərin sübhüdür, lağım atm a sən,
G izli lağım qazan qo rx ar sübhdən.
H iy lə - oğurluqdur, x o şsa ə v v ə li,
O ğrunun ax ırd a k ə silə r əli.
H iy lən in şişin d ən q ızarır üzün,
O qızaran ü z lə r şişən d ir bütün.
N ifaq x ə stə sisə n nə q ə d ə r ki, sən -
Ə lac say m aq d an da ziyan g ö rərsən .
V əfa k ü ç ə sin d ə ev tut, y ə q in bil:
V ə fa m ə n z ilid ir ən yaxşı m ənzil.
241
B u g ü n y o x d u rsa da k im sə d ə v əfa, -
V ə siy y ə t e d irəm : olm a biv əfa.
Ç alış az d o stlu q et, etsən d ə ə g ər,
D o stlu q d a m ö h k ə m ol, sö zd ə m ö təb ər.
D o stu q o v an ları alm a y an ın a,
Y o x sa gözün ağ lar bu əh v alın a.
D ostun haqlı v u rsa birini zinhar,
D em ək ki, layiqdir, çıxm a havadar.
D o stu n bir adam ı ayaqdan salsa, -
U caltm a b aşın ı, C əm şid d ə olsa.
D ost m ü ttəh im edib, kim i e tsə rədd, -
Q ard aşın olsa da, öniinə ç ə k sodd.
Q ırsa bir budağı dost h irslə n ə rə k , -
O, e ə n n ə t ağaeı olsa da, əl çək.
D ostun ək d iy i giil olsa da tik ən , -
Ç ıx arıb y c rin d ən onu atm a son.
Ö z g ən in o lilə adaın o lanlar
N ə do st q ədri b ilər, n ə iilfot anlar.
İsa d ü zo ld o n gil quşdur ki, quşdur,
İdı is okon q a ın ış qolom olm uşdur.
H əqq y o lu n d a çalış o q ə d ə r ki, h əqq -
Razı qaldığını b ilə sə n m ütloq.
İsanı narazı, keşişi m əm n u n -
E d ə n d ə n olarm ı, de h əvariyyun?!
B ir k içik a d am a n əv aziş e tsə n ,
S ə n in b ö y ü k lü y ü n g etm əz əlin d ən .
242
İtə n ə rə n g vursan itdir, arslandan -
Q alan süm üklori y e y ə r h ə r zam an.
R azılıq e tsə d ə sondən b ir nadan, -
G ə rə k to rifin ə aldanm ayasan.
S ən onu ö y d ü k cə, o lovğalanar, -
Ö ziinü y o ld aş yox, əm o ğ lu n sanar,
D aha boy u n qoym az işə, x id m ətə,
L o v ğ alar yabançı olur hörm əto.
K içiyə b ö y ü k lə r ad qazandırar,
Ş aha xidm ot edon bayraq ucalar.
G ördiiyün h ə r kosi zəıın e tm ə insan,
İnsan var ki, oslon şeytandır, şeytan.
B oyun böyükliiyü d ey ild ir gorək,
H iim m ot böyük olsun, bir do ki, iirok
G öz bağ lar qapını yatdığı zam an,
O m innot götiirm əz hcç bir çıraqdan.
G avo Foriduna çatdığı zam an
Bilm o/, h ard a qaldı köpiiklo zindan.
D ünyada ağıl tok bir ustad varm ı?
O bir qul y anında şagird olarm ı?
Ə d əb d o n can ın a bir tilsim diizolt,
K osranın tacın a ə d ə b d ir zinot.
N em ət üçün to rif yazm a nadana,
E lm -h ik m ə t əh li layiqdir buna.
Y alnız h ü n ə rin lə sən şö h rə t axtar,
T ə riflə h ə c v d ir yerdə qalanlar.
243
G ü n ə şin ş ə rə fi H ə m ə ld ə deyil,
Ş ə r ə f - and iç ə n in “v a v ” m dadır, bil.
S ə n ə td ə tə k o la n bu X a q a n id ə n , -
G əl, in c ə m ə n a lı fıkir eşit sən.
Q o ru n p is ad am d an , an la k i, o nlar -
Ə q rə b tə k k o r olar, ilan tə k lal, kar,
48
G ü n ə ş tə k sə n d ə, X aq an i,
T ə k o lm aq çü n çalış h ə r an.
K am an tə k q ə m zəsi y a rm -
A tıb d ır k ö k sü n ə peykan.
A ğardı saç, yarın qaçdı,
Ü rə k qaldı cav anlıqdan -
K i, can qu rtarm ağ a oğru -
Q a ç a r sübhün tüluundan.
B aşındakı bu ağ tü k lər
D eyil kinli fə lə k d ə n , qan.
B u ağ tü k lə r k ö m ək çin d ir,
V erilm iş b ə x tin ə ehsan.
Başı vaxtsız ağartdınsa, -
Ö m ü r o ld u baharıstan.
B u ağ tü k d ə n k ə d ə rlə n m ə , -
U zun ö m rə o d u r m izan.
G e c ə q ırp ım tə k ö tm ü şsə, -
D e m ə k k i, tez sökülm üş dan.
244
K am al ə h lin i tə n ə y lə -
E d ə r rü sv a y çox nadan.
A d ın d ü n y an ı tutm uşdur,
S ö zü n d ə sirlər pünhan.
49
F ə z ilə t, X aqani, baş ağrısıdır,
G ö r n e c ə d ərd lid ir fazil adam lar.
H ü n ə r sah ib ləri ağ ıllılar d a -
D ə r d - s ə r için d ə edir a h -zar.
Ş ahlıq tacı qoyan k ə d ə rsiz olm az,
X ə z in ə ü stü n d ə yatar şahm ar.
B aşçılıq z ə h m ə tsiz ə ld ə ed ilm əz,
D ö y ü şsü z şö h rətə çatm az b ir sərdar.
Fil ə g ə r ə z iz d ə olsa, m inici -
D ə m irlə beynini d ö y ər biqərar.
S ü rm ən i n ə q ə d ə r narın etsə lə r, -
O n u n q iy m ə ti d ə o q ə d ə r artar.
G ö b əy i k ə silə n zam an uşağa -
M am an ın yazığı g ə lm ə z , aşikar.
S özüm bal kim idir, p ax ıld ır am m a -
Bal y ey ib , ağzından tökdü zəh rim ar.
A rı p ə tə y in d ə n bal tutan adam , -
A rı sa n cm asa da, onu qovalar.
H albuki ü z ü n ü p alçıq la ö rtə r -
B al tu tm aq istəy ən aqil adam lar.
245
Dostları ilə paylaş: |