Informatika fanida modullashtirish tushunchasini keltiring

INFORMATIKA FANIDA MODULLASHTIRISH TUSHUNCHASINI KELTIRING


Reja

1.modullar

2.Informatik modullar ta’riflanishi
3.Informatik modullar bilan ishlash

Modullashtirish

Informatik ayrim narsalarga mo’ljallangan tayyor, maxsus modulla bor. Ularning har birinining o’z vazifasi bor va biz o’zimizga kerak o’rinda ularga murojaat qilib ishlatamiz. Bunday modular ro’yxati, ularning vazifalari va ularni qo’llash haqida yana qo’shimcha adabiyotlardan olishingiz Standart kutubxonalar
Python tili standart kutubxonasining modullarini shartli ravishda mavzular bo`yicha quyidagi guruhlarga ajratish mumkin:
 Bajarish davri servislari. Modular: sys, atexit, copy, traceback, math, cmath, random, time, calendar, datetime, sets, array, struct, intertools, locale, gettext.
 Siklni qayta ishlashni qo`llab-quvvatlovchi. Modullar: pdb, hotshot, profile, unittest, pydoc.Paketlar: docutils, distutils. OS (fayllar, protseslar) bilan ishlash. Modullar: os, os.path, getopt, glob, popen2, shutil, select, signal, stat, tempfile.
 Matnlarni qayta ishlovchi. Modullar: string, re, StringIO, codecs, difflib, mmap, sgmllib,htmllib, htmlentitydefs. Paket: xml. Ko`p oqimli hisoblashlar. Modullar:threading, thread, Queque.
 Ma’lumotlarni saqlash. Arxivlash. Modullar: pickle, shelve, anydbm, gdbm,gzip, zlib,zipfile, bz2, csv, tarfile. Platformaga tobe modullar. UNIX uchun:commands, pwd, grp, fcntl, resource, termios,
readline, rlcompleter. Windows uchun: msvcrt, _winreg, winsound.
 Tarmoqni qo`llab-quvvatlash. Internet protokollari. Modullar: cgi, Cookie, urllib, urlparse, htttplib, smtplib, poplib, telnetlib, socket, asyncore. Serverlarga misollar: SocketServer,BaseHTTPServer, xmlrpclib, asynchat.
 Internetni qo`llab-quvvatlash. Ma’lumotlar formatlari. Modullar: quopri, uu, base64,binhex, binascii, rfc822, mimetools, MimeWriter, multifile, mailbox. Paket: email. Python uchun. Modullar: parser, symbol, token, keyword, incpect, tokenize, pyclbr,py_compile, compileall, dis, compiler. Grafik interfeys. Modul: Tkinter.Ko`pincha modullar o`zida bir yoki bir nechta sinflarni saqlaydilar. Bu sinflar yordamida keraklitipdagi obyekt yaratiladi, lekin gap moduldagi nomlar haqida emas, aksincha shu obtekt atributi haqida boradi. Bir nechta modullar faqat erkin obyetlar ustida ishlash uchun umumiy bo`lgan funksiyalardan iborat bo`ladilar.
Python dasturlash tilining ommalashishiga ya'na bir sabab, uning kutubxona modullari ko'pligida. Boshqa dasturlash tillari kabi python ham modullarni qo'llab-quvvatlaydi. Python uchun mingdan oshiq kutubxona modullari yaratilgan bo'lib, ular turli soxalarda foydalanish uchun mo'ljallangan. Bundan tashqari Informatik dastur kodini bir nechta modullarga bo'lib, murakkab kodlarni soddalashtirish mumkin.

Modullar yaratish.

Informatik modullar ikki xil bo'ladi: standart modullar va foydalanuvchilar tomonidan yaratilgan modullar. Standart modullar 200dan ortiq bo'lib, ularga math, random, turtle, tkinter, http, os, sys va boshqalarni kiritish mumkin. Modullardan foydalanish uchun ularni dastur kodimizga bog'lab olishimiz kerak. Math modulini bog'lamoqchi bo'lsak import math deb yozamiz. Modullar bir nechta bo'lsa vergul bilan yozish mumkin.

import math #math modulini bog'lash
n=int(input("son kiriting: "))
print("Ildizi=", math.sqrt(n)) #math moduli funksiyalaridan foydalanish
print("Sinusi=", math.sin(n))
print("Faktoriali=", math.factorial(n))
Moduldagi barcha funksiyalardan to'g'ridan-to'g'ri foydalanish kerak bo'lsa, from math import * deb yozamiz:
from math import * #math modulini bog'lash
n=int(input("son kiriting: "))
print("Ildizi=", sqrt(n)) #math moduli funksiyalaridan foydalanish
print("Sinusi=", sin(n))
print("Faktoriali=", factorial(n))
Bundan tashqari foydalanish qulay bo'lishi uchun modul nomini import math as matem deb o'zgartirib bog'lab olsak bo'ladi. Bu yerda matem nomi orqali math funksiyalaridan foydalanamiz:
import math as matem #math modulini bog'lash
n=int(input("son kiriting: "))
print("Ildizi=", matem.sqrt(n)) #math moduli funksiyalaridan foydalanish
print("Sinusi=", matem.sin(n))
print("Faktoriali=", matem.factorial(n))