Innovatsiyalar vazirligi toshkеnt axborot tеxnologiyalari univеrsitеti

< ----------------->>
Ko‘pga 1 (M:1) bog‘lanishlarni ko‘rsatish uchun
ishlatiladi.
<< --------------->>
(M:N) ko‘pga-ko‘p bog‘lanishlarni ifodalaydi.
Yuqoridagi blok-sxemalardan foydalangan holda infologik modelni tuzib
qilib chiqamiz:

---

---

47
1.1-chizma. Kasalxona ma’lumotlar bazasining tuzilish 

modeli
2.2. MongoDB muhitida Kasalxona ma’lumotlar bazasini yaratish 
Kasalxona ma’lumotlar bazasini tizim ma’lumotlar bazasini yaratish uchun
men MongoDB ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimidan foydalandim.
Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimida ma’lumotlar bazasi, Obyektlarni
yaratishimiz,
tahrirlashimiz,
o‘chirishimiz
uchun
MongoDB
maxsus
komandalaridan
va
cloud.mongodb.com
saytining
funksionalliklaridan
foydalanamiz. Kasalxona ma’lumotlar bazasini tizim ma’lumotlar bazasini ishlab

---

---

48
chiqish uchun eng avvalo uning bazasini yaratib olamiz. MongoDB da kodlarning

bir qismini va ba’zi funksionalliklarni quyidagi oynadan foydalanib bajaramiz:
1.1-rasm. MongoDB da Kasalxona ma’lumotlar bazasi tizim
oynasi
Yuqoridagi rasmdagi MongoDB ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi
shaxsiy kabinet oynasi orqali ma’lumotlar bazasini shakllantiramiz.
Shakillantirilgan ma’lumotlar bazasini o‘chirish, o‘zgartirish, kabi xususiyatlarini
bajarish uchun shaxsiy cabinet imkoniyatlaridan keng foydalanish orqali
bajaramiz. Dastlab kasalxona ma’lumotlar bazasini tizim ma’lumotlar bazasini
yaratib olamiz (Hozirgi holatda bizda ushbu ma’lumotlar bazasi allaqachon
yaratilgan. Yangi ma’lumotlar bazasi “+ Create Database” orqali yaratiladi):
2.2-rasm. Kasalxona ma’lumotlar bazasini tizim ma’lumotlar
bazasini yaratish

---

---

49
Kasalxona ma’lumotlar bazasini tizim ma’lumotlar bazasini yaratib

bo‘lganimizdan so‘ng, Hodimlar nomli to‘plam yaratamiz.
Bu to‘plamizda hodimning ‘id’ ‘FISH’, ‘lavozimi’, ‘tel’, ‘rasmi’, ‘manzili’,
‘maoshi’, ‘bemorlari’ hamda ‘ish_vaqti’ kabi bo‘limlarini hosil qilamiz. Buning
uchun biz Node.js dan foydalanamiz va quyidagicha model hosil qilamiz:
2.3
-rasm. Kasalxona ma’lumotlar bazasida hodim modeli
2.4
-rasm. Kasalxona ma’lumotlar bazasida hodimlar
to‘plami

---

---

50
2.5-rasm. Xodimlar to‘plamiga ma’lumot qo‘shish 

Shundan so‘ng yetkazib beruvchilar to‘plamini yaratamiz va ‘nomi’, ‘rasmi’
(ya’ni logosi) va ‘dori_turi’ bo‘limlarini hosil qilamiz:
2.6
-rasm. Kasalxona ma’lumotlar bazasida yetkazib beruvchi modeli 

---

---

51
2.7

-rasm. Kasalxona ma’lumotlar bazasida yetkazib beruvchilar
to‘plami
Shundan so‘ng Dorilar to‘plamini yaratamiz va unga ‘nomi’, ‘rasmi’, ‘turi’,
‘narxi’, ‘miqdori’ va ‘yetkazib_beruvchisi’ bo‘limlarini hosil qilamiz:
2.6
-rasm. Kasalxona ma’lumotlar bazasida dori modeli 

---

---

52

2.9-rasm. Dorilar to‘plamiga ma’lumot qo‘shish 
Vanihoyat bemorlar to‘plamini yaratamiz va unga ‘FISH’, ‘tel’, ‘yoshi’,
‘doktori’, ‘dorilari’ hamda ‘manzili bo‘limlarini kiritamiz:
2.10
-rasm. Kasalxona ma’lumotlar bazasida bemor modeli 

---

---

53

2.11
-rasm. Kasalxona ma’lumotlar bazasida bemorlar
to‘plami

2.12-rasm. Bemorlar to‘plamiga ma’lumot cloud.mongodb.com orqali qo‘shish 

---

---

54