İQTİsadiyyatin təNZİMLƏNMƏSİ SİstemiNDƏ HÜquqi TƏNZİMLƏMƏ aləTİ KİMİ DÖVLƏt proqramlarinin əHƏMİYYƏTİ

28 

 

 

 

-

 

dövlət  təsnifatlandırmasında  qeydə  alının  geniĢ  sahə  (milli  iqtisadiyyatın 

ayrı-ayrı sahələr) qruplarının sayı; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanmasından 5 il  əvvəlki müddətə milli 

iqtisadiyyatın ayrı-ayrı sahələri üzrə differensasiya ilə ÜDM həcminin artım tempi; 

-

 

ölkənin iqtisadi rayonlarının sahə strukturu (qüvvədə olan inzibati bölgü 

üzrə); 

-

 

ölkənin  iqtisadi  rayonlarının  istehsal  infrastrukturunun  xarakteristikası 

(mövcud inzibati bölgü üzrə); 

-

 

ixtisaslaĢma dərəcələri üzrə sənaye müəssisələrin strukturu; 

-

 

istehsalatın həcminə görə sənaye müəssisələrinin strukturu; 

-

 

monopoliyaçı-müəssisələrdə yaranan ÜDM payı; 

-

 

milli  iqtisadiyyatda  islahatların  baĢlanmasından  5  il  əvvəlki  müddətə 

texnoloji  avadanlıqlar  parkının  yaĢ  strukturunun  dinamikası  (milli  iqtisadiyyatın 

sahələri üzrə); 

-

 

milli  iqtisadiyyatda  islahatların  baĢlanması  anına  avadanlıqların  ümumi 

parkında  idxal  olunan  ümumi  avadanlıqların  payı  (milli  iqtisadiyyatın  sahələri 

üzrə); 

-

 

milli  iqtisadiyyatda  islahatların  baĢlanması  anına  avadanlıqların  ümumi 

parkında  idxal olunan  bərk  avtomatlaĢdırılmıĢ  avadanlıqların  (RPĠ  dəzgahlarının) 

payı (milli iqtisadiyyatın sahələri üzrə); 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına təhsil səviyyəsi üzrə kadr 

potensialının strukturu (milli iqtisadiyyatın sahələri üzrə); 

-

 

milli  iqtisadiyyatda  islahatların  baĢlanmasından  5  il  əvvəlki  müddətə 

ixtisaslaĢma və hazırlığın yüksəldilməsinə sərf olunan kadr ehtiyatlarının payı; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanmasından 5 il  əvvəlki müddətə kadr 

potensialının yaĢ strukturunun dinamikası; 

-

 

milli  iqtisadiyyatda  islahatların  baĢlanması  anına  sənaye  müəssisələrinin 

iĢdən azad olunan və yenidən iĢə cəlb olunan rəhbər iĢçilərinin sayının nisbəti; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına ölkədə  və 

sənaye 

---

29 

 

 

 

cəhətdən  inkiĢaf  etmiĢ  ölkələrdə  ehtiyatların  istifadə  səmərəliliyinin  müqayisəli 

göstəriciləri; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına milli müəssisələrin 

 istehsal etdiyi (mal və xidmət qrupları üzrə) rəqabətqabiliyyətli məhsulların payı. 

8.

 

Milli  iqtisadiyyatın  rəqabət  aparan  üstünlüklərinin  əldə  edilməsi  üçün 

ilkin Ģərtlərin mövcudluğu: 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına istehsalat 

 infrastrukturunun inkiĢafına istiqamətləndirilən ÜDM payı; 

-

 

milli iqtisadiyyatda  islahatların baĢlanması  anına  əsaslı  elmi  araĢdırmaların 

inkiĢafına istiqamətləndirilən ÜDM payı; 

-

 

milli  iqtisadiyyatda  islahatların  baĢlanması  anına  sahibkarlığa  qanunverici 

dövlət dəstəyinin mövcud olması (Vergi Məcəlləsi, Torpaq Məcəlləsi); 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına antiinhisar 

 qanunvericiliyinin mövcud olması; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına istehlakçıların hüquqlarını 

müdafiə edən qanunvericiliyin olması; milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması 

anına müəyyən  sahəyə  aid  kəsimdə  mal  və  xidmət  qrupları  üzrə  ixrac-

idxal əməliyyatlarının strukturu; 

-

 

milli  iqtisadiyyatda  islahatların  baĢlanması  anına  müəyyən  sahəyə  aid 

kəsimdə  mal  və  xidmət  qrupları  üzrə  ixrac-idxal  əməliyyatlarının  (azad  ticarət  və 

proteksionizm)  gömrük  tənzimlənməsinin  (gömrük  tariflərinin  səviyyəsi) 

xüsusiyyəti; 

-

 

milli  iqtisadiyyatda  islahatların  baĢlanması  anına  (müəyyən  sahəyə  aid 

kəsimdə)  ixrac  yönümlü  və  idxal  fəaliyyəti  ilə  məĢğul  olan  müəssisələrdə 

formalaĢdırılan ÜDM payı 

-

 

sahibkarlıq  mühitinə  əlveriĢli  Ģəraitin  yaradılması  dərəcəsi  üzrə  ölkənin 

iqtisadi  rayonlarının  strukturu  (rayonların  ümumi  sayında  potensial  əlveriĢli 

sahibkarlıq mühitinin payı); 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına ümumi idxal həcmində 

---

30 

 

 

 

idxal olunan strateji resursların (resursların növü üzrə) payı; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına ümumi idxal həcmində 

ixrac olunan strateji resursların (resursların növü üzrə) payı; 

9.

 

Ölkənin investisiya imkanları 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına əmanətlərə ölkə əhalisinin 

meyli; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına əmanətlərin ümumi 

həcmində ölkə əhalisinin müddətli əmanətlərinin payı; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanmasından 5 il əvvəlki müddətə 

ölkənin qızıl valyuta ehtiyatlarının dinamikası; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına milli iqtisadiyyata 

istiqamətləndirilən sərmayələrin ümumi həcmində xarici investisiyaların həcmi; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına milli iqtisadiyyata 

qoyulan dövlət və xarici sərmayələrin sahə strukturu; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanmasından  5 il əvvəlki müddətə 

sərmayə  kompleksinin  ayrı-ayrı  sahələrinin  inkiĢafına  istiqamətləndirilən  ÜDM 

payının dinamikası; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanmasından 5 il əvvəlki müddətə 

«prestij»  xüsusiyyətli  investisiya  layihələrinə  (kapital  qoyuluĢlarının  real  iqtisadi 

faydalı iĢ əmsalı olmadan) ÜDM payının dinamikası; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına ölkənin dövlət büdcəsinin 

sərfiyyat hissəsinə olan daxili borcun böyüklüyünün nisbəti; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına ölkənin dövlət büdcəsinin 

sərfiyyat hissəsinə olan xarici borcun böyüklüyünün nisbəti; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanması anına xarici və daxili borcun 

ödənilməsinə istiqamətləndirilən ÜDM payı; 

-

 

milli iqtisadiyyatda islahatların baĢlanmasından 5 il əvvəlki müddətə ssuda 

faizinin həcminin dinamikası; 

-  milli  iqtisadiyyatda  islahatların  baĢlanması  anına  milli  iqtisadiyyata  qoyula 

---