İşçi heyəti: Redaksiya heyəti: Vahid Axundov (iqtisad elmləri doktoru, professor), Ziyad Səmədzadə
Yüklə 4,23 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Кялбиев Яшар Атакиши оглы
- Ключевые слова
- The concept of cost of capital and problems taxation of capital gains Abstract
- Keywords
- UOT- 336.226.1 Biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizmlərinin rolu Xülasə
- Açar sözlər
- Rzayev Pərviz Qafar oğlu
- 2. Vergi mexanizmlərinin formalaşmasının nəzəri məsələləri
Кялбиев Яшар Атакиши оглы Азербайджанский Государственный Экономический Университет доктор экономических наук Концепция стоимости капитала и проблемы налогообложения прироста стоимости капитала Аннотация Цель исследования- исследование теоретических и методологических вопросов налогообложения прироста стоимости капитала. Методология исследования - сравнение, системный анализ, обобщения, анализ и синтез данных. Результаты исследования - разъяснена сущность предельной фактической налоговой ставки и стои- мости капитала инвестиций, проанализированы факторы, влияющие на предельную фактическую нало- говую ставку. Рассмотрены подходы налоговых систем в отношении прироста стоимости капитала, проанализированы аргументы в пользу налогообложения прироста стоимости капитала по иным прави- лам, нежели обычный доход. В то же время рассмотрены особенности структуры налогов по отношению к приросту стоимости капитала в различных странах и исследованы основные трудности, связанные с взиманием налогов на прирост стоимости капитала. Ограничения исследования - ограниченность научных исследований, предполагающих всесторонний анализ налогообложения прироста стоимости капитала и концепции стоимости капитала. Практическая значимость исследования - возможность использования исследования в качестве на- учного источника для совершенствования налогового законодательства и первичной базы для будущих научных исследований. Оригинальность и научная новизна исследования - проведен комплексный анализ налогообложения прироста стоимости капитала и концепции стоимости капитала. Ключевые слова: стоимость капитала, налогообложение, предельная фактическая ставка налога, индексация прироста стоимости капитала. Kalbiyev Yashar Atakishi oglu doctor of science on economics, Azerbaijan State Economic University The concept of cost of capital and problems taxation of capital gains Abstract Purpose - study of theoretical and methodological issues of taxation of capital gains. Design/methodology - a comparison, systems analysis, synthesis, analysis and synthesis of data. Findings - Explained the essence of the marginal effective tax rates and the cost of capital investment, and analyzed the factors influencing the actual marginal tax rate. We consider the arguments and approaches of tax systems to the increase cost of capital, in favor of capital gains subject to taxation by different rules than ordinary income. At the same time, the main features of the structure of taxes on capital in different countries and study the main difficulties associated with the collection of taxes on capital gains. Research limitations - limited research involving a comprehensive analysis of the problems of taxation of capital gains and the concept of cost of capital. Practical implications - the possibility of using research as a research source in the direction of improvement of tax legislation and the primary basis for future research. Originality/value - conducted a comprehensive analysis of the problems of taxation of capital gains and the concept of cost of capital. Keywords: cost of capital, taxation, the marginal effective tax rate, indexing capital gains. JEL Classification Codes: B20, D24, E62, H2 Məqalə redaksiyaya daxil olmuşdur: 27.06.2012. Çapa qəbul olunmuşdur: 20.08.2012. Y.Kəlbiyev. Kapitalın dəyəri konsepsiyası və kapital dəyəri artımının vergiyə cəlb olunması problemləri 80 UOT- 336.226.1 Biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizmlərinin rolu Xülasə Tədqiqatın məqsədi - biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizmlərinin rolunun artırılması istiqamətlərinin tədqiqi. Tədqiqatın metodologiyası - sistemli yanaşma, müqayisəli təhlil. Tədqiqatın nəticələri - biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizmlərinin rolunun artırılması istiqamətində elmi cəhətdən əsaslandırılmış təkliflər verilmişdir. Tədqiqatın məhdudiyyətləri - biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizm- lərinin rolunun qiymətləndirilməsi və onun səmərəliliyinin artırılması üçün bu sahədə daha geniş elmi araşdırmalar tələb olunur. Tədqiqatın praktiki əhəmiyyəti - biznes mühitinin formalaşmasında vergi me - xanizmlərinin optimal variantının müəyyən edilməsi və maliyyə mexanizminin səmərəliliyinin yüksəldilməsi tədbirlərinin hazırlanmasında elmi mənbə kimi isti- fadə. Tədqiqatın orijinallığı və elmi yeniliyi - biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizmlərinin stimullaşdırıcı rolunun artırılması istiqamətlərinin müəyyən edilməsi. Açar sözlər: biznes mühiti, investisiya mühiti, vergi mexanizmləri, vergi güzəştləri. 1. Giriş Biznes mühitinin formalaşması onun dövlət tərəfindən nizamlı şəkildə tənzim- lənməsindən çox asılıdır. Hətta iqtisadiyyatın maksimum səviyyədə liberallaşdırıl- ması dövlətin iqtisadi proseslərin idarə edilməsində iştirakını istisna etmir. Rzayev Pərviz Qafar oğlu* iqtisad elmləri üzrə fəlsəfə doktoru *Vergilər Nazirliyinin Tədris Mərkəzi, Şamaxı rayonu, Nağaraxana kəndi. perviz595959@mail.ru 81 AZƏRBAYCANIN VERGİ JURNALI. 4/2012. Səh.81-98 VERGİ TƏNZİMLƏNMƏSİ İqtisadiyyatın dövlət tərəfindən tənzimlənməsi sistemi əslində dövlətin iqtisadi həyata təsir dərəcəsini müəyyən etməlidir. Belə bir tənzimləmə sistemi olmadan bazar münasibətlərinin formalaşmasına yönəlmiş fəaliyyət istiqamətlərini səmərəli şəkildə əlaqələndirmək mümkün deyil. Bu tənzimləmədə səmərəli vergi mexanizm- lərinin tətbiqi mühüm rol oynayır. İqtisadçı alimlər iqtisadiyyatın vergi tənzimlənməsi probleminin müxtəlif aspek- tlərinin öyrənilməsinə tədqiqatlarında müəyyən səviyyədə yer vermişlər. Bu sahədə aparılmış tədqiqatların əhəmiyyətini qəbul edərək, qeyd edilməlidir ki, Respub- likamızda biznes mühitinin formalaşmasında səmərəli vergi mexanizmlərinin tətbiqi xüsusiyyətləri kompleks şəkildə araşdırılmamışdır. Bu baxımdan “Biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizmlərinin rolu” mövzusu olduqca aktualdır. Deməli, bazar münasibətləri şəraitində biznes və investisiya mühitinin formalaşmasının vergi tənzimlənməsi problemlərinin kompleks şəkildə tədqiqinin zəruriliyi qarşıya çıxır. 2. Vergi mexanizmlərinin formalaşmasının nəzəri məsələləri Vergitutma sisteminin inkişafının müasir mərhələsi vergilərin təbiətinə elmi- nəzəri baxışların yaranması ilə bağlıdır. Bu mərhələ dövlətin vergilərin təyin edilməsi və yığılması ilə bağlı bütün funksiyaları tamamilə öz əlində cəmləşdirməsi ilə xarak- terizə olunur. Vergitutma praktikasının nəzəri cəhətdən əsaslandırılması istiqamətində görülən işlər vergi nəzəriyyəsində öz əksini tapmışdır. Onların təkamülü iqtisadi fikrin müx- təlif istiqamətlərinin inkişafı ilə eyni zamanda baş vermişdir. Vergilərin klassik nəzəriyyəsi daha yüksək nəzəri səviyyəyə malikdir və ingilis iqtisadçıları Adam Smit, David Rikardo və bu nəzəriyyənin tərəfdarları vergilərə hökumətin saxlanılması üçün zəruri olan xərcləri təmin etməli olan dövlət gəlir- lərinin bir növü kimi baxırdılar. A.Smit qeyd edirdi ki, hər bir şəxsin ödəməli olduğu verginin məbləği, ödənilmə müddəti qabaqcadan dəqiq müəyyən olunmalıdır. Belə olmadıqda vergi ödəyicisi vergi yığanın hökmü altına düşür və vergi yığan bundan öz şəxsi mənfəətini güd- məklə istifadə edir. Vergilər hər bir vergi ödəyicisi üçün əlverişli olan vaxtda tutul- malıdır. İngilis iqtisadçısı J.M.Keynsin adı ilə bağlı olan Keyns nəzəriyyəsi klassik nəzəriyyənin tam əksidir. Bu nəzəriyyənin əsas məğzi ondan ibarətdir ki, vergilər iqtisadiyyatı tənzimləmənin əsas alətidir. J.M.Keyns göstərirdi ki, tam məşğulluq şərti daxilində iqtisadi artım pul yığım- larından asılı olur. Tam məşğulluğa nail olmaq isə praktiki olaraq mümkün deyil. Belə olan halda yığımlar iqtisadi artıma əngəl törədirlər, çünki istehsala qoyulmur və passiv gəlir mənbəyinə çevrilirlər. Bu mənfi nəticəni aradan qaldırmaq üçün artıq yığımları vergilərin köməyi ilə almaq və büdcə sistemi vasitəsi ilə onlardan in- P.Rzayev. Biznes mühitinin formalaşmasında vergi mexanizmlərinin rolu 82 Yüklə 4,23 Kb. Dostları ilə paylaş:
|