91
və ananın siqaret çəkməsinin təsiri altına düşməsələr də,
ondan ziyan görməsələr də, ancaq onun zərərləri
gələcəkdə onların yaxasından yapışacaqdır".
1
İngiltərədə hər il 17 min uşaq valideynlərinin siqaret
tüstülərini iyləməsi nəticəsində xəstəxanalarda yatırlar.
Uşağın
siqaret
çəkən
vaildeynindən
təsirləndiyi
xəstəliklərin bəzisi aşağıdakılardan ibarətdir:
1- İnfeksiya
Uşaqların infeksiyasının 13%-i valideynin siqaret
çəkməsi ucbatındanır. Yəni yazıq uşaqlar infeksiyadan
yaranan qulaq ağrısını valideynlərinin eqoistliyinə görə
dözməlidirlər.
2
2- Astma
Yenə də uşaqların astmasının 13%-i valideynin siqaret
tüstüsü nəticəsində meydana gəlir.
3
3- Siqaret nəticəsində uşaqların qəfil ölümü
İldə 2700 amerikalı körpə valideynin siqaret tüstüsünü
udma nəticəsində yaranan qəfil ölümlə həyatlarını
dəyişirlər.
4
Siqaret rahatlıq gətirirmi?
Bir çox hallarda siqaret çəkən şəxslər, əsəbi və narahat
olduqları zaman siqaret çəkir və bu işin narahatlıqların
azalmasına səbəb olduğunu güman edirlər. Və ya siqaret
çəkənlərə "siqaretin filan ziyanı var" deyildikdə, "biz
1
“Səlamət” aylıq jurnalı.
2
“Səlamət” aylıq jurnalı, 78-ci sayı, 1385-ci il (h.ş), səh.13.
3
Həmin qaynaq.
4
Həmin qaynaq.
92
siqaret çəkdiyimiz vaxt yorğunluğumuz aradan qalxır və
rahatlanırıq" deyirlər. Ancaq bu tip insanların nəzərlərinə
çatdırıram ki:
Hər şeydən əvvəl, siqaret aramlığa səbəb olsa və ya
sizin yorğunluğunuzu aradan qaldırsa da, bu bir aldadıcı
aramlıqdır. Bu eynilə, ağrını müvəqqəti olaraq
sakitləşdirən ağrıkəsici dərmana bənzəyir, amma
əvəzində başqa xəstəlikləri bədənə daxil edir. Bu
şəxslərin işi o kəsə bənzəyir ki, 10 manatını ələ gətirmək
üçün minlərlə manat dalğaca xərcləyir. Yəni bir
narahatlığı aradan qaldırmaq üçün, siqaret çəkmək
nəticəsində yüzlərlə narahatlıq özünə əlavə edir.
Bundan əlavə, alimlərin sübuta yetirdiklərinə əsasən,
siqaret düşkünlüyə səbəb olur. Aşağıdakı tədqiqata
diqqət edin.
"İransəlamət" xəbər agentliyinin məlumatına görə
"Oslo" universitetinin alimlərinin araşdırmalarına əsasən,
siqaret çəkən şəxslərdə düşkünlüyün ehtimalı daha
artıqdır. "Royterz"dən verilən məlumatda bildirilir ki,
Norveç alimlərinin 18 yaşlı 1190 nəfər üzərində 11 il
araşdırması göstərir ki, siqaret çəkənlər siqaret
çəkməyənlərdən daha çox düşkünlüyə düçar olur və
düşkünlüyün dərəcəsi fərdin gündəlik çəkdiyi siqaretin
sayına bağlıdır.
1
Siqaret əvəzinə qalyan çəkməyimiz yaxşı
olmazdımı?
1
“Səlamət” aylıq jurnalı.
93
Doktor Qulamrzanejad: Bunların heç biri yaxşı deyil,
bunların hamısı pisdir, zərərlərlə doludur, amma siqaret
qəlyandan daha pisdir.
1
SON SÖZ
Siqaret və ona bənzər tütün məmulatlarının istifadəsi
haqda son sözümü universitet müəllimi və ürək
həkimlərindən
birinin
məşhur
cümləsi
ilə
yekunlaşdırıram. O deyir: "Hər bir siqaret çəkən bir gün
siqareti tərgidəcəkdir, amma kaş ki o gün gec
olmayaydı".
Narkotik maddələr
Mərcəi-təqlidlərin
fətvasına
əsasən
narkotik
maddələrə qurşanmaq haram hesab edilir. Bu baxımdan
biz bu maddələrin zərərlərinin kiçik bir hissəsinə
toxunaraq, sözün uzanmaması üçün onun iqtisadi,
ictimai, ailəvi və axirətlə bağlı çoxsaylı zərərlərini qeyd
etməyi lazım bılmirik.
Narkotik maddələrin cismi zərərləri:
1 - Mədədə və bağırsaqlarda həzm pozuntusu.
Ürəkbulanma, iştahanın azalması, ishal, qusma, qanda
şəkərin artması, meri xərçəngi, mədə və on iki barmaq
bağırsaqda yara, mədə şirəsinin və öd kisəsinin ifrazının
azalması və ifrat dərəcədə arıqlığı buna şamil etmək olar.
1
Həmin qaynaq.
94
2 - Gözün qeyri-təbii yumulub-açılması, gözün
qaranlıq
gətirməsi,
göz
şəbəkisindəki
kapilyar
damarlarda pozuntu və gözün vaxtından tez görmə
qabiliyyətini itirməsi.
3 - Ağciyərlərdə çatışmazlıqların üzə çıxması, çətin
nəfəs alma, tənəffüsün zəifləməsi və dayanması, agciyər
xərcənginin meydana gəlməsi, bronxit, astma və nəfəs
borularının tutulması.
4 – Kişi və qadında cinsi meylin korlanması, öz-özünə
axıtma, kişilərdə döşlərin böyüməsi.
1
5 – Narkomanlar adi şəxslərdən 8 dəfə artıq xaya
xərçənginə yoluxurlar.
2
6 - Bağırsaqların fəaliyyətinin dayanması üzündən,
onlarda güclü quruluq yaranır, bu da qida maddələrinin
və vitaminlərin cəzbində problemlər yaradır. Bu da öz
növbəsində, hüceyrələrin hamısının qida ilə təmin
edilməməsinə səbəb olaraq, onların tədricən məhv
olmasına gətirib çıxarır. Bu zaman vaxtında müalicə
etməmə, narkomanın ölümü ilə nəticələnə bilər.
7 – Narkomanlar müxtəlif dəri xəstəliklərinə düçar
olurlar. Bu xəstəliklər narkotik maddələri iynə ilə bədənə
vuran şəxslərdə daha artıqdır.
8 – Təhlükəli mikroblar, çirklər, çəkinin düşməsi,
düzgün qidalanmama, əzələ zərərləri, qaraciyər və
böyrəkdə narahatçılıqların yaranması, QİÇS, hepatit,
ürək ağrıları, ürək və beyin infarktları və yuxu
1
"
Soğate Mərg
"
, səh.73.
2
"
Soğate Mərg
"
, səh.117.
Dostları ilə paylaş: |