Ismailova T. S., Haydarov B

7.4. Bozorning menejerlarga bo’lgan talabi.

Bozor iqtisodiyotiga o’tishning strategik yo’li iqtisodiyot, boshqaruv va ijtimoiy muammolarni yechishda yangicha mulkiy munosabatlarni shakllantirish hamda rivojlantirishni talab qiladi. Inson omili ishtirokisiz eng mukammal mashina va mexanizmlar, texnologiyalarni boshqarish ham yetarli samara bermaydi. Bunda asosiy e’tibor butun xo’jalik mexanizmi, menejment tizimi va faoliyat borasidagi islohotlarga ajratilib, ularning samarali amalga oshirilishi ko’p jihatdan boshqaruvchi kadrlar – menejerlarga bog’liq bo’ladi.

Bozor munosabatlariga o’tish bilan ishlab chiqarishdagi sifatli tashkiliy o’zgarishlar, ilmiy-texnik taraqqiyotga erishish, xo’jalik prospektlarining ijtimoiy ahamiyatining ortishi, jamiyatni demokratlashtirish menejer mehnatini murakkablashtiradi va uni tashkillashtirilgan bo’lishini taqozo qiladi.
Xo’jalik mexanizmidagi barcha islohotlar yangi maqsad va vazifalarni to’la anglab yetishni talab etadi. Maqsad va vazifalar belgilab bo’lingach, ularni amalga oshirish ko’p jihatdan boshqaruv apparati kadrlariga bog’liq bo’ladi.
Kadrlarni tanlash – asosiy talablarga muvofiq keluvchi kadrlarni vakolat bo’yicha tanlab olish jarayonidir. Qoida bo’yicha kadrlarni tayinlash ularni taqsimlash bilan birgalikda amalga oshiriladi. Yuqori ishlab chiqaruvchanlik darajasini ta’minlash uchun kadrlar boshqarish apparati bo’limlariga maqsad bo’yicha taqsimlanadi. Jamoani shakllantirishda kadrlarni tanlab olish tartibida ularning bozor sharoitida ishlay olish qobiliyati hisobga olinadi.
Bozor munosabatlari menejerlardan uddaburonlikni va tezkor qaror qabul qila olishni talab qiladi. Hozirda, nafaqat, umumiy islohot prinsiplarini bilish, balki kundalik hayotda ulardan samarali foydalanish, ishlash usul va uslubini takomillashtirish zarurdir. Shuning uchun qat’iy va mas’uliyat bilan ish tutish, yangi imkoniyatlardan foydalana olish lozimdir.
Menejerlar, nafaqat tadqiqotchi, balki strateg ham bo’lishlari lozim. Ishlab chiqariladigan tovarga bozorda talab mavjudligini, bozorga ta’sir etish, talab o’zgarishiga moslashib ish tutish, o’z kelajagini aniq ko’ra bilish, taraqqiyot bosqichidan orqada qolmaslik, samarali xo’jalik yuritish mexanizmi qaror topishi uchun ertangi kunga befarq qaramasliklari zarurdir. Bularni amalga oshirish uchun bozor munosabatlari sharoitida yuqori darajadagi yakuniy natijalarga erisha oladigan kuchli boshqaruv apparati mavjud bo’lishi lozim.