Kafedra : aqrar menecment V
Bazar iqtisadiyyatı sistemində marketinqin yeri
Yüklə 1,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 2. Bazar iqtisadiyyatı sistemində marketinqin yeri.
Müasir dövrdə müstəqil dövlətimizin qarşısında duran ən başlıca problem ölkənin iqtisadi-sosial inkişafını təmin etməyə imkan verən iqtisadi sistemi formalaşdırmaqdır. Belə bir iqtisadi sistemin tərkibində bazar iqtisadi sistemi əsas yer tutur. Uzun müddət inzibati-amirlik iqtisadi sistemindən yaşamış və indi digərinə, yəni müasir bazar iqtisadi sisteminə keçid indiki dövrdə iqtisadi-sosial inkişafımızın əsas məzmununu təşkil etməklə yanaşı, bir çox vacib problemlərin həllini də tələb edir. Onuda qeyd etmək lazımdır ki, ölkəmiz XX əsrdə iki dəfə keçid dövründə: 1920-ci ilin 28 mayında kapitalizmdən (bazar iqtisadi sistemindən) sosializmə (inzibati-amirlik iqtisadi sisteminə) 1991-ci ilin 18 oktyabrında isə əksinə, inzibati amirlik iqtisadi sistemindən müasir bazar iqisadi sisteminə keçid dövrü ilə qarşılaşmışdır. Bu keçid dövrlərinin hər birinin özünə məxsus xüsusiyyətləri vardır. Odur ki, nəzərdən qaçırmaq olmaz ki, indiki keçid dövrü bir tərəfdən lokal xarakterlidirsə, digər tərəfdən qlobal xarakter daşıyır. Eyni zamanda uzun müddət downloaded from KitabYurdu.org 16 ərzində çətin bir yol keçən bazar iqtisadi sistemin də özünün bir çox çətinlikləri vardır. Bununla yanaşı qeyd etmək lazımdır ki, bazar münasibətlərinin inkişafı üçün əsas, həlledici və müəyyənedici şərt bazar subyektlərinin iqtisadi və siyasi cəhətdən tam azad olmalarıdır. Eyni zamanda bazar özü də iqtisadi azadlıq, sərbəst seçmə və rəqabət bərabərliyi tələb edir. Bazar iqtisadiyyatı şəraitində sahibkarlıq fəaliyyəti bir çox anlayışlar və terminlərlə bilavasitə əlaqədardır. Onlarında əsasını «biznes fəaliyyəti» təşkil edir. «Sahibkarlıq» və «biznes» anlayışlarını birləşdirən müəyyən ümumi cəhətlər olsada, hər hansı konkret bir işin görülməsi, sövdələşmənin reallaşdırılması kimi çıxış edən biznes fəaliyyətindən fərqli olaraq, daimi yeniliklərlə səciyələnən sahibkarlıq fəaliyyəti bazar iqtisadi sistemində fasiləsiz bir proses olmaqla yanaşı, onun mövcud olmasının və inkişafının da əsas şərtdir. Göründüyü kimi, bazar iqtisadi sistemi-Əmtəə təsərrüfatı və bazar qanunları üzrə inkişaf edən iqtisadiyyatdır. Məlum olduğu kimi, hər bir sinifli cəmiyyətin özünə məxsus iqtisadiyyatı olur və onlar da bir-birindən əsaslı dərəcədə fərqlənirlər. Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, marketinq-ehtiyatların və tələbatların bilavasitə mübadilə yolu ilə ödənilməsinə istiqamətləndirilmiş insan fəaliyyətinin növü olduğu üçün, o, bu və ya digər dərəcədə bazarla bilavasitə bağlıdır. Başqa sözlə, marketinq insan ehtiyaclarının və tələbatlarının ödənilməsi məqsədi ilə mübadilənin baş verməsi üçün bazarda aparılan məqsədyönlü işdir, fəaliyyətdir. Digər tərəfdən isə hər bir müəssisənin marketinq fəaliyyəti praktiki olaraq onun bazarla olan qarşılıqlı əlaqələrinin bütün tərəflərini əhatə edir. Siyasi müstəqilliyini əldə edən ölkəmizin bazar iqtisadi sisteminə keçməsi ilə əlaqədar olaraq, təsərrüfat, subyektlərinin idarəedilməsi sferasında da ciddi- sosial dəyişikliklər edilməsi zərurəti qarşıya çıxmışdır. Belə ki, tezliklə bazar münasibətlərinə (azad iqtisadi sistemə) keçmək və bu əsasda ölkəmizin iqtisadi müstəqilliyini təmin etmək tələb olunur. Sahibkarlığın downloaded from KitabYurdu.org 17 bütün sahələrində fəaliyyət göstərən müəssisələrimiz özünün elmi cəhətdən əsaslandırılmasını və həllini tələb edən bir çox problemlərlə üzləşmişdir. Azərbaycanda sahibkarlığın inkişafı hələlik sıçrayışlı xarakter daşıyır və bir çox çətinliklərlə müşayət edilir. Bazar iqtisadiyyatının əsas, həlledici, aparıcı, istiqamətləndirici və hərəkətverici qüvvəsi hesab edilən sahibkarlıq fəaliyyətinin ölkəmizdə formalaşmasının xüsusiyyətlərinə, inkişafının formalarına və istiqamətlərinin aparılmasına xüsusi diqqət yetirməlidir. Bu isə heç də sözdə deyildiyi kimi, o qədər də asan iş deyil. Yüklə 1,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|