Kənd təSƏRRÜfati hazırkı durum və gələcək inkişaf potensialı fao-türkiyə Tərəfdaşlıq Proqramı çərçivəsində və Azərbaycan Respublikasının

77
Prioritet bitkilər/regionlar üzrə orqanik 
məhsul istehsalının üstünlüyü
Fəsil 6
olmuşdur  ki,  bunun  da  121,654  tonu  (təxminən  79%-i)  Aran  iqtisadi  ray-
onunun payına düşür (Cədvəl 23). Bununla belə, hər hektar üzrə uzunmüd-
dətli istehsal Gəncə-Qazax, Naxçıvan və Lənkəran iqtisadi rayonlarında daha 
yüksəkdir. Bu o deməkdir ki, sözügedən rayonlarda da məhsuldar orqanik  
nar bağlarının salınması və idarə olunması mümkündür.
2014-cü ildə Azərbaycan üzrə ümumi zeytun istehsalı 847 ton olmuşdur ki, 
bunun da 549 tonu (təxminən 65%-i) Abşeron iqtisadi rayonunun payına 
düşür. Baxmayaraq ki, hər hektar üzrə istehsal Dağlıq Şirvan iqtisadi ray-
onunda da kifayət qədər yüksəkdir, bu sözügedən rayonda 2009-cu ilə aid 
yeganə istehsal göstəricisi olmuşdur. Portağal və yaşıl çay yarpağının böyük 
hissəsi  Lənkəran  iqtisadi  rayonunda  istehsal  edilir  (Cədvəl  21).  Portağal 
məhsuldarlığı baxımından bu region ölkədə liderdir. Yaşıl çay yarpağının 
məhsuldarlığı baxımından isə, Şəki-Zaqatala regionu lider olsa da, ümumi 
istehsal həcmində yalnız ikinci yeri tutur.
Azərbaycan, müxtəlif növ kənd təsərrüfatı məhsulları istehsal etmək üçün 
münbit torpaq və iqlimə malikdir. Bununla belə, bəzi regionlar digərlərinə 
Cədvəl 22.
 Fındıq istehsalı, tonla
2011
2012
2013
2014
2016
Gəncə-Qazax iqtisadi rayonu
997
1,121
1,153
1,173
757.1
Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonu
25,819
23,854
24,906
23,486
24,265.8
Balakən rayonu
3,560
3,700
3,873
3,963
4,010.2
Zaqatala rayonu
10,952
9,460
9,895
8,953
8,910.0
Qax rayonu
3,765
3,012
3,393
3,002
3,152.0
Şəki rayonu 
596
596
597
599
1,123.7
Oğuz rayonu
934
971
1,026
846
862.9
Qəbələ rayonu
6,013
6,115
6,122
6,123
6,207.0
Lənkəran iqtisadi rayonu
290
281
286
294
135.8
Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonu
4,598
3,084
3,644
3,758
8,294.1
Aran iqtisadi rayonu
602
618
641
635
204.8
Yuxarı Qarabağ iqtisadi rayonu
261
295
184
368
169.9
Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonu
223
232
241
242
268.3
Naxçıvan iqtisadi rayonu
127
132
134
73
170.3
Respublika üzrə cəmi
32,922
29,624
31,202
30,039
34,270.7
Mənbə: Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistik Komitəsi 

---

78
Azərbaycanda orqani̇k kənd təsərrüfati 
Hazırkı durum və gələcək inkişaf potensialı
Cədvəl 24.
 İqtisadi rayonlar üzrə bitkiçilik və heyvandarlıq məhsulları
İqtisadi rayon
Bitki, meyvə və tərəvəz
Heyvandarlıq
Abşeron iqtisadi rayonu
Zeytun, fıstıq, qız, badam 
Quşçuluq (ət və yumurta), 
yunluq qoyun
Gəncə-Qazax iqtisadi 
rayonu
yunluq qoyun, südlük və ətlik 
mal-qara
Şəki-Zaqatala iqtisadi 
rayonu
Meyvələr:  Şabalıd,  fındıq,  qoz,  quşüzümü, 
zoğal,  əzgil,  armud,  albalı,  gavalı,  alma  və 
əncir 
Dənli  və  paxlalı  bitkilər:  arpa,  buğda, 
qarğıdalı,  lobya;  Tərəvəzlər:  xiyar,  kələm, 
üzüm
Quşçuluq (yumurta)
Lənkəran iqtisadi rayonu
Bitkilər:  meyvə  və  giləmeyvələr  (feyxoa, 
portağal,  kivi,  limon,  qoz-fındıq,  əzgil, 
əncir),  dənli  və  paxlalı  bitkilər  (lobya), 
tərəvəzlər (pomidor, xiyar, soğan)
Heyvandarlıq: qoyun (yunluq), 
mal-qara (südlük), quşçuluq
nisbətən daha böyük üstünlüklərə malikdir. Cədvəl 24-dən də göründüyü 
kimi, Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonu qoz, fındıq, şabalıd, quşüzümü, zoğal, 
əzgil, armud, albalı, gavalı, alma və əncir istehsalı üçün, Aran iqtisadi ray-
onu qoz, innab, nar, heyva, gavalı, əncir, albalı-gilas, xurma, püstə, əzgil 
və ərik istehsalı üçün münbit şəraitə malikdir. Lənkəran, Quba-Xaçmaz və 
Aran iqtisadi rayonlarında pomidor, xiyar, kələm və baş soğan kimi bir sıra 
tərəvəzlər becərmək mümkündür. Heyvandarlığa gəldikdə isə, demək olar 
ki, bütün iqtisadi rayonlar qoyunçuluq üçün münasib şəraitə malikdir.
Cədvəl 23.
 Nar istehsalı, tonla
2011
2012
2013
2014
2016
Gəncə-Qazax iqtisadi  rayonu
17,680
18,327
18,415
16,508
16,141.8
Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonu
1,279
1,348
138
1,340
1,707.1
Lənkəran iqtisadi rayonu
1,012
1,087
1,093
1,090
734.3
Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonu
591
506
534
932
754.1
Aran iqtisadi rayonu
107,464
111,717
117,949
121,654
113,201.1
Yuxarı Qarabağ iqtisadi rayonu
2,063
2,135
1,719
1,656
2,153.9
Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonu
4,607
4,971
7,180
8,904
9,577.5
Naxçıvan iqtisadi rayonu
407
414
419
244
176.5
Respublika üzrə cəmi
135,406
141,641
149,826
153,423
145,140.7
Mənbə: Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistik Komitəsi 

---

79
Prioritet bitkilər/regionlar üzrə orqanik 
məhsul istehsalının üstünlüyü
Fəsil 6
İqtisadi rayon
Bitki, meyvə və tərəvəz
Heyvandarlıq
Quba-Xaçmaz iqtisadi 
rayonu
Bitkilər:  meyvə  və  giləmeyvələr  (albalı, 
armud,  qoz,  gavalı,  şaftalı,  əzgil,  fındıq, 
xurma,  quşüzümü,  gilas,  əncir,  zeytun), 
tərəvəz  (pomidor,  xiyar,  kələm),  dənli  və 
paxlalı bitkilər (buğda, arpa )
Qoyun (yunluq), mal-qara 
(südlük, ətlik), quşçuluq 
(yumurta)
Aran iqtisadi rayonu
Meyvə  və  giləmeyvələr  (qoz,  innab,  nar, 
heyva,  gavalı,  əncir,  albalı-gilas,  xurma, 
püstə, əzgil və ərik), dənli və paxlalı bitkilər 
(buğda, arpa), tərəvəz (baş soğan, pomidor, 
xiyar, kələm) 
Qoyun (yunluq), mal-qara 
(südlük, ətlik), quşçuluq 
(yumurta)
Yuxarı Qarabağ iqtisadi 
rayonu
Tərəvəz  (soğan),  dənli  və  paxlalı  bitkilər 
(buğda),  meyvə  və  giləmeyvələr  (armud), 
pambıq
Qoyun
Kəlbəcər-Laçın iqtisadi 
rayonu
Qoyun
Dağlıq Şirvan iqtisadi 
rayonu 
Dənli və paxlalı bitkilər (arpa, buğda, lobya), 
üzüm, meyvə və gilameyvələr (qoz, armud, 
nar, əncir, innab), tərəvəz (xiyar)
Naxçıvan iqtisadi rayonu
Meyvə  və  gilameyvələr  (badam,  ərik, 
şaftalı,  armud,  iydə,  qoz,  gavalı,  heyva, 
albalı-gilas,  alma),  taxıl  və  paxlalı  bitkilər 
(lobya,  buğda),  üzüm,  yemiş,  tərəvəz 
(pomidor, kələm) 
Mənbə: Iqtisadi İslahatlar Elmi-Tadqiqat İnstitutunun (2016) hesabatı

---