Kirish Kinematika asoslari

Mexanika – Mexanik harakat va jismlarning o`zaro ta`sir qonuniyatlarini o`rganish bilan shug`illanuvchi fizikaning bo`limidir.

• Kinematika – Jismlar harakati qonuniyatlarini, harakatning kelib chiqish sabablarini e`tiborga olmay o`rganadi.
• Dinamika – jismlar harakati qonuniyatlarini, harakatning kelib chiqish sabablarini bilgan holda o`rganadi.
• Statika – jismlar tizimi, to`plamning muvozanat holati qonunlarini o`rganadi.

Sanoq tizimi

Jismlarning fazodagi vaziyatini aniqlashga imkon beradigan, qo`zg`almas jism bilan bog`langan koordinatalar tizimi fazoviy sanoq tizimi deb ataladi.

Istalgan teng vaqt oraliqlarida jism har xil ko`chsa, bu harakat notekis harakat deb ataladi.

Agarda vaqt o`tishi bilan tezlik moduli oshib borsa,u holda harakat tezlanuvchan harakat deb ataladi, tezlik moduli kamaygan holda -sekinlanuvchan deb ataladi.

Notekis harakatda nuqtaning t1 - t2 vaqt oralig`ida bosib o`tgan yo`li S quyidagi integral bilan ifodalanadi

Harakat trayektoriyasi

– bu tanlangan sanoq tizimiga nisbatan harakatlanayotgan jismning chizgan chizig`idir.

Moddiy nuqtaning tezligi

- bu nuqta harakati trayektoriyasiga urinma bo`ylab yo`nalgan, moduli bosib o`tilgan yo`ldan vaqt bo`yicha ilingan xosilaga teng bo`lgan vektor kattalikdir. U harakatning jadalligini va berilgan vaqt momentidagi yo`nalishini belgilaydi.

Oniy tezlik

- bu o`rtacha tezlikning, t vaqtni nolga intilishida, olgan chegaraviy qiymati va radius- vektordan vaqt bo`yicha olingan xosilaga teng kattalikdir:

Oniy tezlik yo`nalishi harakatlanayotgan moddiy nuqta trayektoriyasiga urinma bo`ylab yo`nalgan

Bu yerdan

Bosib o`tilgan yo`l chizmasining geometric ma`nosi.

Nuqtaning bosib o`tgan yo`l uzunligi kuzatilayotgan t vaqt oralig`ida moddiy nuqta trayektoriyasining barcha qismlari uzunliklarining yig`indisiga tengdir.Yo`l uzunligi yo`lning skalyar funksiyasidir.