68
68
takdirde buradaki bir hastanın maliyeti de yaklaşık 8 Kıbrıs Lirası (yaklaşık 320 lira)
civarında olmaktadır. Bu durum da hastanenin son derece maliyetli bir şekilde
çalışmakta olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte “çok güç şartlar altında
girişilen ve kurulması başarılan hastanenin kapatılması” ise düşünülmemektedir.
Hastanede görev yapmakta olan ve görev süresi dolacağından 31 Mart 1973 tarihinde
Türkiye’ye dönecek olan Heybeliada Sanatoryumu doktorlarından Dr. Nahşit Mehdi
Sili’nin ameliyat ve hasta tedavisi konusundaki çalışmaları ise son derece başarılı
bulunmaktadır ve hasta yakınlarında da son derece olumlu bir izlenim bırakmış
durumdadır. Hastanenin 1973 yılı bütçesi kırtasiye ve matbuat, demirbaş eşya, bakım
ve onarım, yatak ve gecelik, iaşe, muhtelif harcamalar, yolluk, akaryakıt, üniforma,
tıbbi aletler ve mutfak teçhizatı için 3.797 Kıbrıs Lirası olarak hesaplanmış, yıl
içerisinde toplam 3.512.563 Kıbrıs Lirası harcama yapılmış ve 284.437 Kıbrıs Lirası
ise 1974 yılı bütçesine devredilmiştir. Hazırlanan raporda yaşanılan bazı
olumsuzluklar ve usulsüzlüklere rağmen çok pahalı bir maliyetle çalışan hastanenin
Kıbrıs’ta kalmasında büyük bir zaruret olduğu, bununla birlikte burada görev yapacak
doktorların Kızılay’dan seçilmesi, bunun mümkün olmaması halinde ise Kıbrıs’ta
kalış sürelerinin ve yolluklarının arttırılması gerektiği, fahri Kızılay temsilciliği tesis
edilmesi ve hastanenin denetiminin bu kişiye verilmesinin uygun olacağı, ayrıca idare
amirlerinin Kızılay Genel Merkezi tarafından gönderilmesi ve belli aralıklarla gerek
hastanenin gerekse kan merkezinin denetime tabi tutulması gerektiği de belirtilir.
6
Sonuç olarak 1964–1973 döneminde Kızılay İlk Yardım Hastanesi’nde poliklinik
hizmeti verilen hasta sayısı 40.655, yatarak tedavi edilen hasta sayısı 4.916 ve
ameliyat edilen hasta sayısı da 2.674 olur. 1963–1974 döneminde pek çok sinema
sanatçısı, müzisyen, kültür insanı ve tiyatro toplulukları Kıbrıs Türklerine moral
vermek üzere Kıbrıs adasına gelirler. Bu ziyaretlerden Barış Harekâtı öncesi en
sonuncusu ise sinema sanatçısı Türkan Şoray tarafından yapılanıdır. Kızılay Kan
Merkezi’ni ve Lefkoşa Kızılay İlk Yardım Hastanesi’ni de ziyaret eden sanatçı ayrıca
6
Kızılay Genel Müdür Yardımcısı Nihat Aşar tarafından hazırlanan 26 Mart 1974 tarihli Kıbrıs
raporu. KGMA. K-5513. 1972-1977/9-4. Kıbrıs Kan Merkezi Dosyası
69
69
burada kan vererek vatandaşlara da güzel bir örnek teşkil eder. Gazetelere de
yansıyan bu durumla ilgili olarak yaşanılan bazı eksikler ise Kızılay adına kaçırılmış
fırsatlar olarak değerlendirilir;
7
“Kıbrıs’taki Kızılay Teşkilatı için bir temsilci tayin edildiğini haber
almış bulunuyoruz. Derneğimiz için temsilcinin başarılı çalışmalarını dileriz.
Geçen hafta içinde Kıbrıs’ı ziyaret eden çok tanınmış bir sinema sanatkârımız
(Türkan Şoray) kan bağışında bulunmuştur. Bu memnunluk verici bir olaydır.
Ancak yazının yer aldığı gazetede Kıbrıs temsilcimiz de yer almasına rağmen,
Kızılay adına rastlanamamıştır. Gazetenin Kızılay adını zikretmekle mükellef
olmadığı şüphesizdir. Yalnız kan alan hemşirenin kepi olsun Kızılay kepi olsaydı
konu kendi kendini anlatmış ve bu yoldaki Kızılay’ın büyük çalışmaları
kaybolmamış olurdu. Bu hususa ilgililerin dikkatinin çekilmesini faydalı
mütalaa etmekteyiz.
Aynı dönemde yaşanan bir başka gelişme ise 23 Aralık 1963 tarihinden itibaren
Kıbrıs’tan getirilen yaralı ve hasta Kıbrıs Türklerinin bütün hastane masrafları,
tedavileri, refakatçilerinin barınma sorunları, tedavileri tamamlananların Kıbrıs’a
dönünceye kadar otellerde kalmaları veya Kıbrıs’a dönemeyenlere barınma imkânı
sağlaması gibi çok geniş bir yelpazede yardımcı olmaya çalışmasıyla ilgili olarak
ortaya çıkan ağır maliyet ve iş yükünün bir parça da olsa hafifletilmesi için Kıbrıs
Türk Temsilciliği tarafından da bazı girişimlerin başlatılmasıyla ilgilidir;
8
“Dışişleri Bakanlığından alınan 15 Mayıs 1974 gün ve SIGM/KIPIG Genel
Müdürlük K.76.1137.3190 sayılı yazıda; Kıbrıs’ta tedavileri yapılamayan hasta
soydaşlarımızın Türkiye’deki tedavilerinin bugüne kadar Derneğimiz aracılığı
ile yapıldığı, yıllar süren bu değerli hizmetin Kıbrıs Türk Yönetimi ve
Bakanlıklarınca takdir ve şükranla karşılandığı bildirilmektedir.
Kıbrıs Yönetimi, gittikçe genişleyen bu hizmetin Derneğimize tahmil ettiği
ağır külfeti müdrik olarak Ankara’daki Temsilciliğini ilave personel ile takviye
ederek bu hizmetin Mayıs 1974 ayından itibaren Temsilciliklerince
yürütülmesine karar verildiği belirtilmiştir. Bununla beraber Kıbrıs Türk
Yönetiminin Kıbrıs’taki İlk Yardım Hastanemizin ve personelinin değerli
7
KGMA. Türkiye Kızılay Derneği Denetçiler Kurulu Başkanı Ahmet Ant içen imzasıyla Kızılay
Genel Başkanı Prof. Dr. Recai Ergüder’e gönderilen 31 Mayıs 1974 tarih ve 122 (17926) sayılı yazı.
8
Kızılay Sağlık İşleri Müdürü Dr. Fethi Muşkara imzasıyla Türkiye Kızılay Derneği Genel
Müdürlüğüne gönderilen 11 Haziran 1974 tarih ve 2804 sayılı yazı. KGMA. K–5553 (3352),
1971/9–4 Kıbrıs Dosyası.