Küresel Tehdit, Zoonozlar
Yüklə 447,54 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Saha Uygulamalarındaki Sorunlar
- Tilkilerin Oral Yolla Aşılanması: Bağışıklık Bariyeri
- Sonuç Olarak
VI. ZOONOTİK HASTALIKLAR SEMPOZYUMU 66 Balkan Ülkelerinde Sokak Köpekleri Populasyonunun İdaresi (OIE) Bükreş, ROMANYA –17-19 Haziran 2014 Balkan Ülkelerinde Sokak Köpekleri Populasyonunun İdaresi Balkan Ülkelerinde Sokak Köpekleri Populasyonunun İdaresi “Küresel Tehdit, Zoonozlar” 67
Sorunlar • Toplam köpek ve kedi popülasyonunun, büyüklüğünün bilinememesi. • Başıboş köpeklerin kontrol altına alınmasında yerel yönetimlerin yeterli duyarlılığa sahip olmamaları • Zaman zaman
görülen, idari
yönden konsantrasyon ve koordinasyon eksikliği.
• Şüpheli vaka sunumunda olan yetersizlik ve saklamalar (Hastalığın seyir yönü bu nedenle tahmin edilememektedir.), • Eğitim faaliyetlerindeki eksiklik.
Sorunlar Avrupa’da Kuduz Günümüz ve Geçmiş T. Müller VI. ZOONOTİK HASTALIKLAR SEMPOZYUMU 68 Kuduzun Elimine Edilmesi 1. Adım: Köpek Kuduzu T. Müller • 1940’lar Öncesi
• Başıboş (Sokak)Köpeklerin Eliminasyonu • Sıhhi Tedbirlerin Uygulanması • Karantina • Kuduz Vakalarının Bildirilmesi • Köpeklere Ağızlık Takılması • Hareketlerin Kısıtlanması
Endemik Köpek Kuduzu Kuduzun Elimine Edilmesi 1. Adım: Köpek Kuduzu T. Müller • 1940’lar – 1980’ler arası
• Köpeklerin Kayıt Altına Alınması • Zorunlu Aşılama • Hareketlerin Kısıtlanması • Köpek Populasyon İdaresi
Kuduzun Elimine Edilmesi 2. Adım: Tilki Kuduzu T. Müller Tilkilerin Oral Yolla Aşılanması: Bağışıklık Bariyeri Duyarlı
Korunmuş “Küresel Tehdit, Zoonozlar” 69 Kuduzun Elimine Edilmesi Politik Adımlar T. Müller
• 1940’lar Öncesi • Birkaç Ülkede Öncü Olma Ruhu • Güçlü Uzun Vadeli Siyasi Taahhüt • Aşamalı ( harmonize ) Yaklaşım • 1.Adım: Köpek Kuduzu • 2.Adım: Tilki Kuduzu
• WHO / OIE Taahhütü • Şeffaflık ( Avrupa Kuduz Bülteni) • Avrupa Birliği (Ortak finansman) desteği
Kuduzun Elimine Edilmesi Politik Adımlar Geçmişteki Zorluklar T. Müller
• Planlama • İletişim • Kalite Kontrol • Kabul Edilemez Kuduz Kontrol Stratejileri • Epidemiyolojik denetim • Kuduz Hastalığının Gözetimi • Aşılama Kampanyalarının İzlenmesi • Diğer Hastalık Öncelikleri
Kuduzun Elimine Edilmesi Politik Adımlar Kuduz Köpeğin Yaban Hayatı ile Karşılaşması T. Müller
VI. ZOONOTİK HASTALIKLAR SEMPOZYUMU 70 “ Köpek Kaynaklı İnsan Kuduzunun Küresel Olarak Ortadan Kaldırılması – Zaman Şimdi” 10-11 Aralık 2015 “ Köpek Kaynaklı İnsan Kuduzunun Küresel Olarak Ortadan Kaldırılması – Zaman Şimdi” 10-11 Aralık 2015 İSVİÇRE / Cenevre • Köpek Kaynaklı İnsan Kuduzunun Eliminasyonu için Küresel Yapı (5 önemli nokta ) – Sosyo-Kültürel – Teknik – Organizasyon – Politik – Kaynaklar
Sosyo-Kültürel • Farkındalık • Sorumlu Köpek Sahipliliği • Isırık Vakalarının Önlenmesi ve Tedavi • Maruziyet Sonrası Profilaksi • Toplumsal Katılım
“Küresel Tehdit, Zoonozlar” 71 Teknik • Aşılama • Lojistik • Teşhis • Gözlem • Teknik Destek • Kavramın İspatı Organizasyon • Tek Sağlık • İyi Yönetişim • Uyum
• Koordinasyon • Göstergeler ve Performans • İzleme ve Değerlendirme Politik
• Politik Destek • Uluslararası Destek • Yasal Çerçeveler • Etkilerin Gösterilmesi • Bölgesel Düzeyde Destek
VI. ZOONOTİK HASTALIKLAR SEMPOZYUMU 72 Kaynaklar • Yatırım İçin Durumlar • İş Planları • Yatırımlar
Kuduzla mücadelede, güçlü uzun vadeli
siyasi taahhüt
desteği çerçevesinde, multisektörel
ve multidisipliner bir işbirliğine ihtiyaç duyulduğu ve başarının “
yaklaşımı ile mümkün olduğudur.
“Küresel Tehdit, Zoonozlar” 73
Prof. Dr. Necla TÜLEK
Kuduz, insanlarda ve birçok memeli hayvanda ölümcül seyreden ensefalomiyelite yol açan,
akut bir viral zoono- tik hastalıktır. İnsanlara, kuduz hayvanın salyasındaki virüsün ısırık ya da tırmalama ile inokülasyonu ya da mukozaya teması ile geçer. Kornea ve organ nakliyle geçen olgular da bildirilmiştir. Birçok ülkede sokak hayvanları kontrol programları ve etkin aşılamayla kuduz kontrol altına alınmıştır. Buna rağmen kuduz günümüzde halen Antarktika ve bazı ada ülkeleri haricinde tüm ülkelerde görülmektedir. Etkin aşısı ve spesifik immunoglo- bulini olmasına rağmen halen dünyada yıllık 20000-60000 kişi profilaksi al(a)madığı için kuduz nedeni ile ölmektedir. Yaklaşık on beş milyondan fazla kişiye de temas sonrası profilaksi uygulanmaktadır. Olguların büyük çoğunluğu Asya ve Afrika’da saptanmakta- dır. Bu olguların da yaklaşık %95’i sokak köpeği aracılığı ile olmaktadır. Son yıllarda ya- rasalardan bulaşan birçok kuduz virüsü saptanmıştır ve yarasa kuduzu da bazı ülkelerde sorun oluşturmaktadır. İnkübasyon süresinin uzun olması nedeni ile olguların bir kısmı öykü vermemekte, bu da tanı ve tedavide sorun yaratmaktadır. Kuduzun başlangıç bulguları birçok hastalığa benzer; ateş, baş ağrısı, halsizlik, huzursuzluk olabilir. Yara yerinde karıncalanma, yanma hissi ve parestezi dikkat çekicidir. Hastalık ilerledikçe daha spesifik bulguları (uykusuzluk, anksiyete, ajitasyon, hipersalivasyon, yutma güçlüğü ve hidrofobi) ortaya çıkar. Bu semptomlar ortaya çıktıktan kısa bir süre sonra koma ve ölüm gerçekleşir. Olguların %20’sinde sakin kuduz olarak adlandırılan paralitik form gö- rülmektedir. Halen etkin bir tedavisi bulunmamaktadır. Şimdiye dek kuduzdan iyileşen yedi olgu bildirilmiştir. Son yıllarda kuduz olgularının tedavisinde Milwaukee Protokolü denenmiş ama pek azında sonuç alınabilmiştir. Bu nedenle kuduz profilaksisi çok önem kazanmaktadır. Günümüzde hücre kültüründe ya da embriyonlu yumurtada üretilen aşılar kullanılmaktadır. Riskli temas sonrası yara bakımı, mümkün olduğunca erken ve aşı ve kuduz immunoglobulin kullanımı ile hastalık gelişmesi %100 engellenmektedir. Dünya Sağlık Örgütü 2030 yılına kadar tüm dünyadan insan kuduzunu elimine etmeyi hedeflemiştir. Ülkemizde son yıllarda insan kuduz olgusu çok azalmıştır (Şekil.1). Olguların çoğu evcil hayvan kaynaklıdır ve çoğunlukla profilaksi almamış ya da geç başvurmuştur. Kuduz profilaksisi uygulamaları Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kuduz Saha Reh- berine (2014) göre yapılmaktadır. Yıllık 200000’e yaklaşan sayıda kişi kuduz riskli temas nedeni ile başvurmakta ve %92-93’üne profilaksi uygulanmaktadır. Kuduz riskli temasa Yüklə 447,54 Kb. Dostları ilə paylaş:
|