Laboratoriy ishlari

2-tajriba. Kimyoviy reaksiya tezligiga temperaturaning ta’siri
Asbob va reaktivlar: sekundomer, stakanlar (200 ml), suv hammomi, termometr, 2 n H₂SO₄ eritmalari.
Ish tartibi. Ikkita probirka olib, birinchisiga 2 ml 2n Na₂S₂O₃, ikkinchisiga shuncha 2n H₂SO₄ eritmasidan oling va har ikkalasini xona temperaturasida turgan stakanli suvga tushuring. Suvning xaroratini termometr bilan o’lchang. So’ngra probirkalarni suvli stakandan olib, tezda aralashtiring va yana suvga tushurib, sekundamer yordamida loyqalanish vaqtini aniqlang.
Shunday boshqa yana ikkita probirka olib, yuqorida keltirilgan hajimda H₂SO₄ va Na₂S₂O₃ eritmalaridan olib, temperaturani dastlabkisidan 10⁰C ga oshirib, tajribani takrorlang.
Reaksiyaning shartli tezligini hisoblab toping.
Topshiriqlar:
1. Tajriba natijalari asosida reaksiyanig shartili tezligini hisoblab toping.
2. Absissa o’qiga tajriba vaqtidagi temperaturalar (t⁰C; t+10⁰; t- 20⁰), ordinota o’qiga reaksiya tezligiga qo’yib grafik tuzing.
3. Tajriba natijalari asosida reaksia tezligiga temperatura ta’sirini izoxlang.
3-tajriba. Kimyoviy muvozanatning siljishi
Reaktivlar: FeCl₃ va NH₄CNS ning suyultirilgan va to’yingan eritmalari, KCl (yoki NH₄CI ) kristallari.
Ish tartibi. Stakanga 10 ml dan temir (III) xlorid va ammoniy rodanidlarning suyultirilgn eritmalarini solib, aralashtiring. Xosil bo’lga qo’ng’ir–qizil rangli eritmani to’rtta probirkaga (5mldan ) teng bo’ling. Birinchi probirkaga temir (III)-xloridning to’yingan eritmasidan 2-3 tomchi, ikkinchisiga NH₄CNS ning to’yingan eritmasidan 2-3 tomchi, uchinchisiga esa ozgina KCI yoki NH₄CI kristallaridan soling va probirkalarni yahshilab aralashtiring. Uchta probirkalardagi eritmalarning rangini to’rtinchi probirkadagi etalon eritmaning rangi bilan solishtiring.
Tajriba natijalarini quyidagi jadval shaklida yozish mumkin.