Laboratoriya ishi-8 Mavzu: t -triggerlarni tadqiq qilish. Ishning maqsadi

D-trigger (inglizcha Delay-tutilish) barcha triggerlarga xos bo'lgan kirishga ega: S (sozlash), R (qayta tiklash), C - sinxronizatsiya kiritish va D-kirish. D-trigger dinamik boshqariladigan trigger deb ham ataladi. D trigger ning ishlashi kichik farqlar bilan JK trigger ga o'xshaydi.
Triggerning xususiyati shundaki, D kirishida past potensial (mantiqiy 0) qo'llanganda va C kirishda impuls pasayganda, trigger nolga qaytariladi. Agar D kirish yuqori potensial bo'lsa (mantiq 1), u holda impulsning pasayishi bilan triger S kirishida bir o'rnatiladi.
Impuls pasayishi nima? Buni aniq, masalan, rasm yordamida tushuntirish yaxshiroqdir.

2.10-rasm.Impulsni rasm ko’rinishida ifodalash

Eslatib o'tamiz, C kirishi sinxronizatsiya kirishi yoki boshqacha aytganda taktli kirishidir. Bu bitta umumiy sxema bo'yicha ko'plab individual mikrosxemalar ishini soddalashtirish uchun kerak.
Prinsipial sxemalarda D-trigger quyidagicha belgilanadi.

2.11-rasm. D triggerni prinsipial sxemasi

Sxemadagi rasm biroz boshqacha bo'lishi mumkin. Shunga qaramay, D-flip- flop belgisida har doim "D" yozuvining ko'rsatkichi mavjud.
KMOP texnologiyasidan foydalangan holda ishlab chiqarilgan K561 seriyali mantiqiy mikrosxemalar D-trigger to'plamlariga ega. Masalan, K561TM2 mikrosxemasi bitta paketda ikkita D- trigger ni o'z ichiga oladi. Va K561TM3 mikrosxemasining bir qismi sifatida allaqachon to'rtta D- trigger mavjud. Oddiy hisoblagichlarni va chastotalarni taqsimlovchi qurilmalarni qurish uchun ushbu mikrosxemalar ancha qulaydir.
K561TM2 mikrosxemasi (K176TM2, K564TM2) diagrammalarda shunday ko'rsatilgan. K561TM2 mikrosxemasining import qilingan analogi CD4013, HEF4013.

2.12-rasm. K561TM2 mikrosxemasida D tigerini ishlatilishi.

Ko'rib turganingizdek, ushbu mikrosxemada ikkita D-trigger mavjud. Ushbu mikrosxemaga quvvatni ulash uchun 14-kirish (bu pulus "+", VDD) va 7-kirish (bu minus "-", GND) ishlatiladi.

D-triggerdan chastotani ikkiga ajratuvchi qismni olish uchun teskari chiqishni D kirishiga ulash kifoya, ya'ni 2 va 5-chi kirishlar (12 va 9) ulanadi va impulslar C kirishiga beriladi.
T-trigger yoki trigger, kirishga kelgan impulslarni hisoblash uchun mo'ljallangan. Trigger nomi Toggle - salto so'zidan olingan. T-triggerlar asinxron va sinxron bo'lishi mumkin. Sinxron triggerlar kiritish yoki boshqarish uchun kirish imkoniyatiga ega. Asinxron T-triggerni ikki bosqichli RS-triggerda amalga oshirishni ko'rib chiqing (19.1-rasm).

2.13-rasm. - RS-triggerga asoslangan asinxron T-trigger (a), uning belgisi

(b) va ishlashning vaqt diagrammasi (v).
Birinchi bosqichning kirish qismidagi o'zaro bog'liqlik tufayli, ikki bosqichli triggerning ikkinchi chiqish bosqichi holatiga qarama-qarshi bo'lgan holat hosil bo'ladi. C = 1 bo'lganda, birinchi bosqich yangi holatni oladi, shunda butun interval davomida, C = 1 bo'lsa, triggerlar qarama-qarshi holatlarda bo'ladi.
Sinxronizatsiya signali nolga tushganda, birinchi bosqichning yangi trigger holati chiqishga uzatiladi, ya'ni u ikkinchi triggerga qayta yoziladi. Ikkala trigger ham yangi bir xil holatda, ammo kirish signallari kombinatsiyasi kirish trigger holatini o'zgartirishga tayyor.
T- trigger kirish signalining chastotasini 2 ga ajratadi va uning ish sikli ikkitadan nosimmetrik impuls signalini yaratish uchun ishlatilishi mumkin. Sizga eslatib o'tamiz. Impuls signalining ish sikli davr davomiyligining impuls davomiyligiga nisbatiga teng ekanligi. T- trigger bir bitli ikkilik sonlar uchun qo'shimchalar kabi harakat qiladi.
Sinxron T- trigger T kirishida kon'yunktor borligi bilan ajralib turadi, uning kirishlaridan biri T kirish boshqaruvchisi vazifasini bajaradi, ikkinchisi esa sinxronizatsiya kiritishidir. Sinxron T- trigger 2.14-rasmda keltirilgan.

2.14-rasm. Sinxron T-triggerning (a) sxemasi, uning belgisi (b) va ishlash sxemalari (v)