Mahsulotlari tovarshunosligi

va yangilik kiritishga intilgan, har jihatdan boshqa o’quvchilarga o’rnak bo’ladigan
5 (a’lo)
2	Umumiy ovqatlanish korxonalarida Go‘sht mahsulotlari. Go‘shtning sifatiga talablar,tashish va saqlash mavzusi bo’yicha olgan bilimlarini kasbidagi o’rnini to’g’ri tushungan, o’quv ko’rgazmali qurollardan foydalana oladigan, ,mustaqil fikrlayoladigan,olgan bilimlarini tushuntirib bera oladigan	4 (yaxshi)
3	Darslarda 95 % gacha qatnashgan, ma’ruzalarni tayanch daftarifa, o’quv qurollari to’liq bo’lgan, adabiyotlardan foydalanishni bilgan	3 (qoniqarli)
4	Ta’lim standartlarida belgilangan bilim va ko’nikmalarni 55% dan kam o’zlashtirgan o’quvchilar	2 (qoniqarsiz)

Izoh: O’quv dasturining mantiqan tugallangan bo’limi bo’yicha o’quvchi albatta baholanadi va natijasi o’tish balidan 3 ball past bo’lganda qayta nazorat belgilanadi.

2. 
   ilova
   

Kolbasa va dudlangan go‘sht mahsulotlari.

Kolbasa mahsulotlari bu go‘sht qiymasiga tuz va ziravorlar solib, ichaklarga joylanib, iste’molga tayyor bo‘lguncha issiqlik ishlovi berilgan mahsulotdir.
Kolbasa mahsulotlari ishlab chiqarish uchun asosiy xom- ashyo mol, cho‘chqa, kamdan kam qo‘y, ot, uy parrandalari- ning go‘shti, quyon, shuningdek, cho‘chqa yog‘i, ba’zan boshqa turdagi hayvon yog‘lari kabilar hisoblanadi.
Kolbasa ishlab chiqarishda ishlatiladigan qo‘shimcha xomashyolarga esa sut mahsulotlari (sut, qaymoq, sariyog‘), tuxum, kraxmal, bug‘doy uni, yormalar, soya mahsulotlari kiradi. Kolbasaga o‘tkirroq, o‘ziga xos ta’m va xushbo‘y hid berish uchun qiymaga tuz, qand, ziravorlar, sarimsoq, nitratlar ham qo‘shiladi.
Barcha kolbasa mahsulotlari quyidagi turlarga bo‘linadi: qaynatilgan kolbasalar, sosiskalar va sardelkalar; qiymali va liver kolbasalar; go‘sht nonlari; pashtetlar; zelslar; studen; chala dudlangan va dudlangan kolbasalar. Bu mahsulotlar xomashyosi, tayyorlash usuli va tashqi bezalishlariga qarab bir-biridan farq qiladi (2-chizma).
Kolbasani tayyorlash go‘shtni tayyorlash, tozalash, chopish, dastlabki to‘g‘rash, tuzlash, go‘shtning yetilishi, qiyma qilish, qiymani po‘stga tiqish, borlash, cho‘ktirish, qovurish, pishirish, dudlash va quritish kabi operatsiyalarni o‘z ichiga oladi.
Go‘shtni tayyorlash uni dastlab suyakdan ajratishdan iborat. Go‘shtni tozalashda undan kemirchak, yog‘, qon tomirlari va biriktiruvchi to‘qimalar olib tashlanadi. Shu tariqa tayyor qilib qo‘yilgan go‘sht uch navga: oliy, 1- va 2-navlarga ajratiladi. Kolbasalarning sifat ko‘rsatkichlariga talablar, saqlash sharoiti va muddati.
Kolbasa mahsulotlarining sifati organoleptik va fizik- kimyoviy ko‘rsatkichlariga qarab baholanadi. Organoleptik usul bilan baholashda kolbasa batonlarining holatiga, tashqi ko‘rinishiga, kesilgan joyidagi qiymasining ko‘rinishiga, rangiga, hid va ta’m ko‘rsatkichlariga katta e’tibor beriladi.
Kolbasa batonlarining yuzasi toza, quruq, shikastlanmagan, dog‘siz, yopishqoq joylari yo‘q, qiymasi qaynab chiqmagan, shakli to‘g‘ri, muayyan tartibda kanop bilan bog‘langan bo‘lishi kerak.
Qaynatilgan kolbasalarda namlik ularning turiga qarab 55—80%; tuz — 1,5— 3,5%; kraxmal 1—3% miqdorda bo‘ladi.
Xom dudlangan kolbasalarda namlik — 25—30%; qay- natib dudlanganlarida

• 
  43%; yarim dudlangan kolbasalarda 35—60% ni tashkil etadi.
  

Bu tur kolbasalarda tuz miqdori ularning turiga qarab 3—6% oraliqda bo‘ladi. Hamma kolbasalar tarkibida nitratlar miqdori 100 g mahsulotda 5 mg dan oshmasligi belgilab qo‘yilgan.
Sotuvga qo‘yiladigan kolbasalar quyidagi standart talablariga javob berishi
lozim: batonlarning yuzasi toza, po‘sti shikast- lanmagan, dog‘siz, shilliqsiz bo‘lishi, qiyma quyqasi bo‘lmasligi lozim; konsistensiyasi qattiq va zich; qiymasi uvalanmaydigan va bir tekis aralashtirilgan, me’yorida tuzlangan, yog‘ bo‘laklari oq rangda, mazali, xushbo‘y hidli bo‘lishi shart.