Mamaroziqov Foziljon Davronboyevich Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi tatu farg‘ona filiali o‘qituvchisi

5 
«Zamonaviy dunyoda ilm-fan va texnologiya» 
nomli ilmiy-amaliy konferensiya 
bukib oldinga uzatish yoki orqaga shu holatda uzatish. 
1-rasm. Umurtqa va bel mushaklari uchun umumrivojlantiruvchi 
mashqlar holati 
Qo‘llarning dastlabki holati; qo‘llar belda, yelkalarda, bosh ortida, ko‘krak 
ortida va hokazo. Doira qo‘l oyoq boshni aylana bo‘ylab xarkatlantirish, shuning 
oyoqlarni snaryad tepasidan aylantirish.
Engashish – gavdani bukishni bildiradigan atama. Engashishning quyidagi 
turlari bor: to‘la engashish, kirishib engashish. Yarim engashish, oyoqlarni keng 
ochib engashish, oyoqlarni keng ochib engashish. Oyoqlarni quchoqlab 
engashish, orqaga engashib yerga yotish. 
Muvozanat – shug‘ullanuvchilarning bir oyoqda turgandagi, shuningdek, 
osilib yoki tayanib turgandagi gorizontal holati. quyidagi turlari bor: o‘ng 
oyoqda engashib muvozanat saqlash; yonlama, orqaga engashib, oyoq ushlab va 
hokazo. 
2-rasm. Oyoq va umurtqa pog ‘onasi uchun mashq holatlari. 
Snaryadlarda bajariladigan mashqlarning atamalari Tutish - snaryadni 
ushlash usuli. Tutishning quyidagi turlari bor: ustidan tutish, ostidan tutish 
turlicha tutish, teskari tutish, chalishtirma tutish, keng tutish, tor tutish. Juft 
tutish chuqur tutish. 
Osilish - quyidagi turlari bor: oddiy osilish, aralash osilishlar. 
Tayanish – oddiy va aralash bo‘ladi. 
O‘tirish – snaryadda o‘tirgan holat; quyidagi turlari bor: bruslarda 
oyoqlarni kerib o‘tirish, sonda o‘tirish va hokazo. 
Ko‘tarilish – osilib turishdan tayanishga yoki pastroq tayanishdan yuqori 
tayanishga o‘tish. 

---

` 
6 
«Zamonaviy dunyoda ilm-fan va texnologiya» 
nomli ilmiy-amaliy konferensiya 
Pastga tashlanish-ko‘tarilishga teskari harakat. 
Aylanish - gimnastikachining tayanishda boshlab snaryad yoki atrofida 
(turnik, yog‘och va hokazo) aylanma harakatlanishi. 
Burilish - gavdaning vertikal o‘q atrofida harakatlanishi. 
Oyoqni osmonga qilib turish – gimnastikachi tanasining biron qismiga 
tayanib, oyoqlarni yuqoriga uzatgan vertikal holat. 
Tebranish – aylanish o‘qiga nisbatan erkin xakatlanish. 
Yoysimon 
tebranish – 
tayanishdan 
yoysimon harakat
qilib osilishga o‘tish. 
Uchish – bu shug‘ullanuvchilarning snaryad (odatda xalqa) bilan 
birgalikda bir marta tebranma harakat qilishdir. 
Qo‘l orqasidan aylanish – muayyan holatdan yelka bo‘g‘inini buraltirib, 
gavdaning gorizontal o‘q atrofida aylanishi. Bunday aylanish yo‘nalishga 
qarab oldinga va orqaga bo‘ladi. Zaruriy bo‘lsa qanday tebranish yordamida 
bajarilishini ko‘rsatish. 
O‘tkazish – oyoqni snaryad tepasidan harakatlantirish. 
Doira – oyoqni yaxlit (yellepsimon) harakatlantirish. 
Chalishtirish – oyoqlarni bir birining o‘rniga qarama-qarshi yetkazish. 
Kirish – snaryad yonida dastlabki holatda turgan gimnastikachining tayanch 
qo‘li atrofida doira yasab burilib, dastlaklarga tayanib qolishini ko‘rsatuvch 
atama. 
O‘tish – ijrochining snaryadda (biron elementni bajarayotganda) qo‘llarni 
tutib, o‘ng yoki chap tomonga siljish. 
Chiqish – kirishga teskari harakat qilib (konning) boshqa qismiga o‘tish. 
Uchib o‘tish – gimnastikachining qo‘llarini qo‘yib yuborish snaryadning 
bir tomonidan ikkinchi tomoniga brusning bir yog‘ochidan ikkinchi 
yog‘ochiga o‘tish. 
Sakrab tushish-snaryadda osilib yoki tayanib turgan holatda sakrab 
tushish. 
Sakrash – oyoqlarda depsingandan keyin erkin parvoz qilib, ma'lum 
masofadan (balandligiga, uzunasiga) yoki to‘siqdan o‘tish. 
Tayanib sakrash – qo‘llarda qo‘shimcha tayanib (to‘rt berib) bajariladi.