“Ma’mun univetsiteti” ntmning ijtimoiy gumanitar fanlar fakulteti tarix va psixologiya fanlar kafedrasi tarix yo‘nalishi 22/7-guruh talabasi sultanova mohichehra

”Kichkina mann” yoki «kichkina botmon» katta manning yarmiga teng bo'lgan (ba'zi adabiyotlarda 1 kichkina mann=3,788 kg ekanligi to'g'risida ham ma'lumot uchraydi). 19- asrga kelib botmon deb yuritilgan og'ir mann ham bo'lgan.
Ilcha - og'irlik o'lchovi birligi . 19-asrda Toshkentda 1 ilcha Toshkent botmonining 1/512 qismi, ya'ni 336 g ga, 1 ilcha 2 g'ichchaga teng bo'lgan.
Arpa doni- qadimdan qo'llanilib kelgan og'irlik o'lchov birligi. Ming dona arpaning og‘irligi 40,9610 - 40,9514g bo'lgani uchun l dona arpaning og‘irligi o'rtacha 0,0409512g ga teng, deb olingan.
G’ichcha - og'irlik o'lchov birligi; asosan Toshkent viloyatida qo'llanilgan. Qiymati Toshkent mannining, ya'ni Toshkent botmonining 1024 dan bir bo'lagiga teng bo'lgan.
Ag'ra- og'irlik o'lchov birligi; Xivada qo'llanilgan; qiymati joylardagi misqolning og'irlik qiymatiga qarab har xil bo'lgan.
Shira-katta og'irliklar o'lchov birligi. Toshkent shahri va Toshkent viloyatida qo'llanilgan. Qiymati 19-asr ma'lumotiga ko'ra 4 pudga teng. Demak, l shira=4pud=4xl6,3805=65,522kg bo'lgan.

№	Uzunlik o'lchov birliklari	Birliklarning qari bo'yicha birliklari	Birliklarning XBT bo'yicha qiymatlari.
1	1 ishchi ot yoli	1/864	0,5786mm = 0,5786x10- 3m
2	1 arpa doni=6 ishchi ot yoli	1/144	3,472mm=3,472xl0- 3m
3	1 barmoq =6 arpa doni	1/24	20,832 mm=20,832x 10 3m
4	1 tutam = 4 barmoq	1/6