Mavzu: Afsona, rivoyat va naqllar

NAQLlar mazmunan ikki xil:

• NAQLlar mazmunan ikki xil:
• SINKRETIK naqllar ertak, afsona, rivoyat maqol, matal bilan bog’liq holda yuzaga keladi. Bularda to’g’rilik va egrilik, adolat va razolat, donolik va kamtarlik kabilar zid qo’yiladi. M: “Egrivoy va To’g’rivoy”, “Yaxshilik va yomonlik”, “Ayyor va Sodda” kabilar.
• NAQLlar syujeti ko’proq diologlar asosiga quriladi. Ular maqollar mazmunidan yuzaga kelishi mumkin: ”Har kim qilsa o’ziga” naqli aslida “Yoqma –pisharsan, qazima-tusharsan” maqoli asosida yuzaga kelgan. Shu bois sinkretik naqllar asosan maqol bilan tugaydi.

SOF NAQLlar hayotiy voqealar asosida yaratilgan. Afsona, rivoyat, ertaklarga xos an’anaviy boshlanma va tugallanmalar uchramaydi. M: “Baxt, davlat, aql bahsi , “Odam odam bilan tirik”, “Kiyik va tulki”, “Ikki qarg’a” kabilar shu turkumga mansub. Ularda o’git yashirin, syujet qisqa, mazmun lo’nda, badiyati o’ziga xosligi bilan ahamiyatlidir.

• SOF NAQLlar hayotiy voqealar asosida yaratilgan. Afsona, rivoyat, ertaklarga xos an’anaviy boshlanma va tugallanmalar uchramaydi. M: “Baxt, davlat, aql bahsi , “Odam odam bilan tirik”, “Kiyik va tulki”, “Ikki qarg’a” kabilar shu turkumga mansub. Ularda o’git yashirin, syujet qisqa, mazmun lo’nda, badiyati o’ziga xosligi bilan ahamiyatlidir.
• O’zbek xalq naqllari yuksak g’oyalarni targ’ib etishda o’xshatish, istiora,sifatlash tasvir vositalariga, voqealarni zid qo’yish priyomiga tayanadi.