4- misol.
Ikki xonali sonlar ichidan raqamlari yig`indisi 7
ga teng
sonlar yig`indisini hisoblash algoritmini tuzing ([ -
a
sonining butun qismi,
/ - bo`lish amali).
5- misol. «Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir» iborasini 20 marta
yozdirish algoritmini tuzing. Bu misol algoritmi so`zlar orqali ifodalanadi.
1)
I
ning qiymati 1
deb olinsin;
2) «Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir»
yozilsin;
3) I ga 1 ni qo`shib I deb olinsin;
4) agar I ≤ 20 bo`lsa, 2-bandga o`tilsin;
5) tugallansin.
Ko`ribo`tilganalgoritmlargae’tiborqillinsa,
algoritmlarchiziqli,
tarmoqlanuvchiyokitakrorlanuvchiqismlardantashkiltopganliginiko`rishmum
kin. Demak, inson hayotida uchraydigan algoritmlar, asosan, shu uch turdagi
algoritmlarning uzviy birligi sifatida namoyon bo`ladi.
Savol va topshiriqlar
1.
Qanday algoritm chiziqli algoritm deb ataladi? Misollar keltiring.
2.
Qanday algoritm tarmoqlanuvchi algoritm deb ataladi?
Misollar
keltiring.
3.
Qanday algoritm takrorlanuvchi algoritm deb ataladi? Misollar
keltiring.
4.
Chiziqli, tarmoqlanuvchi va takrorlanuvchi
algoritmlarning bir-
biridan farqini tushuntiring.
5.
Uchta sondan kattasini (UKT) aniqlab beruvchi algoritm tuzing.
Mashqlar
1. Quyidagi algoritmlar qanday algoritm turiga misol bo`lishini va
natijasini aniqlang:
a) a:=3; x:=2*a+a*a.
a=?, x=?
b) x:=1; x:=x+11, x:=x*x-4. x=?
d) a:=15; b:=a; a:=a-b. a=?, b=?
e)
1) a:=3;
6
2) agar a>2 bo`lsa, u holda x:=2*a+a*a va 4-bandga o`tilsin, aks
holda3 -bandga o`tilsin;
3) x: =9-a*x; 4) natija x yozilsin; 5) tugallansin.
f) 1) x:=l;
2) agar x > 2 bo`lsa, u holda x:=x+11 va 4-bandga o`tilsin, aks
holda 3-bandga o`tilsin;
3) x:=x*x-4; 4) natija x yozilsin; 5) tugallansin.
g)
1) a:=15;
2) b:= a;
3) agar a > b bo`lsa, u holda a:=a-b va 5-bandga o`tilsin, aks holda 4-
bandga o`tilsin;
4)
a:=a+b;
5) natija a, b yozilsin;6) tugallansin.
2. Berilgan sonning ishorasini aniqlovchi algoritmni blok-sxema
yordamida tuzing.
3.
у = x
2
-
1
funksiyasi qiymatlarini
x
ning [
oraliqdagi butun
qiymatlarida hisoblash algoritmini blok-sxema shaklida tuzing.