Mavzu: Darsdan tashqari o’ynaladigan harakatli o’yinlarni o’tkazish metodikasi

HAKAMLIK QILISH 
•
Har bir o’yin ob’ektiv va oqilona xakamlik qilishni talab qiladi. Agar o’yin qoidalarning
bajarilishini diqqat bilan va jiddiy ravishda kuzatilmasa, o’yin o’zining ta’lim-tarbiyaviy va
pedagogik qiymati va ahamiyatini yo’qotadi. O’yin qoidalari bajarilishini kuzatish bilan
birgalikda, raxbar pedagogik usullar yordam bilan ta’lim va tarbiyani boshqarib boradi.
Xakam esa o’yinda usullarni to’g’ri bajarilishini kuzatadi, bu o’yin texnikasini yaxshilashga
va unga bo’lgan qiziqishni to’liq oshirishga yordam beradi.
•
Komandalarga bo’linib o’ynaladigan o’inlarda, bunda ob’ektiv va aniq xakamlik qilish
alohida ahamiyatga ega, bu ayniqsa musobaqa yorqin ifoda qilgan va har bir komanda
yutishiga manfatdordir. Hakam komandalarning kuch va o’yinchilarini soni jixatdan teng
bo’lishini, shuning uchun bir hil sharoit yaratilishini (o’yin o’tkaziladigan, asbob-anjomlar va
boshqalar jixatdan) kuzatib borishi kerak.
•
Noto’g’ri xakamlik qilish ishonchini yo’qotadi, uni obrusi tushib ketadi, o’ynovchilar ular
bilan xisoblashmay qo’yadilar.
•
Xakam barcha o’ynovchilarni ko’rishga va ularga xalaqit bermaslikka, kuzatishga qulay
bo’lishi uchun joy topishi shart. Unga ayrim o’yinlarda o’yinchilarini siljishlarini kuzatish
uchun maydon bo’ylab harakat qilishga to’g’ri keladi.
•
Harakat o’yin qoidasini buzulganligini sezgandan keyin, darov o’z vaqtida va aniq signal
beradi. U o’ynovchilar bilan baxislashishga kirishmasdan odob bilan tanbex beradi. Shu bilan
birga o’yinni natijalarini to’g’ri yakunlash xakamga bog’liq bo’ladi. Lekin harakatli o’yinlarni
to’g’ri xakamlik qilish bolalarda xaqiqatgo’ylikni xakamga va uni qoidalariga nisbatan
xurmatda bo’lishni tarbiyalashga yordam beradi. Xakamga tegishli tanbex berish va
tushuntirish berishni o’yin tamom bo’lgandan keyin amalga oshirish kerak.

---