Mavzu: Faoliyat xavfsizligini ta’minlashda psixologik omillarning ahamiyatini o‘rganish



Yüklə 7,33 Kb.
tarix30.12.2023
ölçüsü7,33 Kb.
#166375
Faoliyat xavfsizligini ta`minlashda psixologik omillarning ahamiyatini o`rganish

Mavzu: Faoliyat xavfsizligini ta’minlashda psixologik omillarning ahamiyatini o‘rganish

Reja:

  • Asosiy ma’lumotlar
  • Ishlovchilarning baxtsiz hodisalar xavfi ostida qolishini kuchaytiruvchi omillarni o’rganish

Mehnat xavfsizligi psixologiyasi – psixologik ilmlarning bir sohasidir. U ijtimoiy-tarixiy va aniq ishlab chiqarish sharoitiga, mehnat qurollariga, mehnatga o’qitish usullariga va ishlovchilarning shaxsiy psixologik sifatlariga bog’liq xolda har xil turdagi mehnat faoliyatining psixologik afzalliklarini o’rganadi.

  • Mehnat xavfsizligi psixologiyasi – psixologik ilmlarning bir sohasidir. U ijtimoiy-tarixiy va aniq ishlab chiqarish sharoitiga, mehnat qurollariga, mehnatga o’qitish usullariga va ishlovchilarning shaxsiy psixologik sifatlariga bog’liq xolda har xil turdagi mehnat faoliyatining psixologik afzalliklarini o’rganadi.
  • Mehnat psixologiyasining asosiy masalasi – faoliyatining yengil va xavfsiz bo’lishiga , uning katta xursandchilik olib kelishiga , korxonalardagi insoniy munosabatlarning garmonik va faol bo’lishiga yordam berishdir.

Хalqaro tajriba va mutaxassislarning ilmiy izlanishlari shuni ko’rsatadiki, bo’ladigan jarohatning 60% dan 90% gacha asosan jabrlanuvchilarning o’z ayblari bilan sodir bo’ladi. Bu borada Sokratning quyidagi gapini eslaymiz: « Men tirik bo’lmagan tabiat bilan shug’ullanishni tugataman deb qaror qildim va nima uchun shunday bo’ladi, odam nima yaxshiligini biladi, biroq yomon ishni qilishini» tushunishga harakat qilaman.

Хavfsizlik psixologiyasi deganda inson faoliyati xavfsizligini ta’minlash uchun psixologik bilimlarni qo’llash tushuniladi.

  • Хavfsizlik psixologiyasi deganda inson faoliyati xavfsizligini ta’minlash uchun psixologik bilimlarni qo’llash tushuniladi.
  • Хavfsizlik psixologiyasi-psixologik jarayonlar va xususiyatlarni o’rganadi va mehnat faoliyati jarayonida kuzatiladigan psixologik xolatlarning har xil shakllarini to’liq tahlil qiladi.
  • Psixologik faoliyat strukturasida inson 3 ta asosiy guruhni tashkil qiluvchi ( komponent)larni ajratadi: psixologik jarayonlar, xususiyatlar va xolatlar.

Psixologik jarayonlar psixologik faoliyatning asosini tashkil qiladi. Bularsiz bilimning vujudga kelishi va hayot tajribasini orttirish mumkin emas. Psixologik jarayonlarning bilishli, emotsional va irodali turlari mavjud (sezish, zehnlash, eslash va hakazo).

  • Psixologik jarayonlar psixologik faoliyatning asosini tashkil qiladi. Bularsiz bilimning vujudga kelishi va hayot tajribasini orttirish mumkin emas. Psixologik jarayonlarning bilishli, emotsional va irodali turlari mavjud (sezish, zehnlash, eslash va hakazo).
  • Psixologik xususiyatlar (shaxs sifati). Shaxs xususiyati – bu uning muhim afzalliklari (harakter, temperament, yo’nalishi). Shaxsning sifatlari ichida intellektuallik, emotsionallik, iroda, ahlok va mehnat ajralib turadi. Yana bularga barqarorlik va doimiylik xususiyatlari kiradi.

Psixologik xolatlar turli–tumanlik va vaqtinchalik harakteri bilan ajraladi, u aniq davrda psixologik faoliyatning afzalliklarini aniqlaydi va butun psixologik jarayonlar davomida ijobiy yoki salbiy bayon qilinishi mumkin. Mehnat psixologiyasi vazifalari xavfsizlik psixologiyasi muammolaridan kelib chiqqan xolda, ishlab chiqarish jarohatining oldini olishni tashkil qilishda alohida ahamiyatga ega bo’lgan, ishlab chiqarishning psixologik xolatlari va boshqa maxsus xolatlarini aniqlashdan iborat.

  • Psixologik xolatlar turli–tumanlik va vaqtinchalik harakteri bilan ajraladi, u aniq davrda psixologik faoliyatning afzalliklarini aniqlaydi va butun psixologik jarayonlar davomida ijobiy yoki salbiy bayon qilinishi mumkin. Mehnat psixologiyasi vazifalari xavfsizlik psixologiyasi muammolaridan kelib chiqqan xolda, ishlab chiqarish jarohatining oldini olishni tashkil qilishda alohida ahamiyatga ega bo’lgan, ishlab chiqarishning psixologik xolatlari va boshqa maxsus xolatlarini aniqlashdan iborat.

Inson faoliyati (ish qobiliyati)ning samaradorligi psixik kuchlanishning darajasiga asoslanadi.

  • Inson faoliyati (ish qobiliyati)ning samaradorligi psixik kuchlanishning darajasiga asoslanadi.
  • Psixik kuchlanish ma’lum chegaragacha mehnat natijalariga ijobiy ta’sir qiladi. Faollashishning kritik darajagacha ko’tarilishi mehnat natijalarining pasayishiga, ba’zan ishchanlikning to’liq yo’qolishiga olib keladi. Psixik kuchlanishning me’yoridan oshgan shakli chegaradan chiqish deyiladi, ba’zan ishchanlikning to’liq yo’qolishiga olib keladi.
  • Psixik kuchlanishning me’yoridan oshgan shakli chegaradan chiqish deyiladi

Ishchilarning hatti–harakatini to’g’ri tashkil qilishda, ishlab chiqarishda yaxshi psixologik sharoitlarni yaratishda mehnat psixofiziologiyasi ish xavfsizligi tajribasi, hamda alohida mehnat xavfsizligi psixologiyasi katta ahamiyatga egadir.

  • Ishchilarning hatti–harakatini to’g’ri tashkil qilishda, ishlab chiqarishda yaxshi psixologik sharoitlarni yaratishda mehnat psixofiziologiyasi ish xavfsizligi tajribasi, hamda alohida mehnat xavfsizligi psixologiyasi katta ahamiyatga egadir.

Ishlovchilarning baxtsiz xodisalar xavfi ostida qolishini kuchaytiruvchi omillar ikkita katta guruhga bo’linishi mumkin:
  • ishchilarning xavf ostida qolishini barqaror kuchaytiruvchi omillar
  • ishlovchilarning xavf ostida qolishini vaqtincha kuchaytiruvchi omillar.

Yüklə 7,33 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə