Mavzu. Foydalanuvchilar va guruhlar qayd yozuvlari bilan ishlash. Reja



Yüklə 26,39 Kb.
səhifə1/4
tarix28.11.2023
ölçüsü26,39 Kb.
#135184
  1   2   3   4
19.04 2023 mustaqil


Mavzu. Foydalanuvchilar va guruhlar qayd yozuvlari bilan ishlash.
Reja.
Kirish.
1. Foydalanuvchilar va guruhlar.
2. Foydalanuvchi hisoblarining turlari.
3. Guruhlar, qayd yozuvlari bilan ishlash.
Xulosa.
Foydalanilgan adabyotlar.

Kirish.
Foydalanuvchilar va guruhlar qayd yozuvlari bilan ishlash quyidagi tartibda amalga oshirilishi mumkin:
Qayd yozuvlari yaratish: Platforma, forum yoki chattizning muayyan qoidalarining yaratilishi va uning qabul qilinishi, foydalanuvchilarga haqiqiy va aniq bir tajribani ta'minlash uchun katta ahamiyatga ega.
Qayd yozuvlari tarjimasi: Foydalanuvchilar tarkibni tushunish uchun ingliz tilidan boshqa tilga tarjima qilingan qoid yozuvlarini olishlari mumkin.
Qayd yozuvlariga rioya qilish: Foydalanuvchilar va guruhlar qayd yozuvlarini bilish va ularni qabul qilish kerak. Qayd yozuvlariga rioya qilish quyidagi yordamga asoslangan bo'lishi kerak:
a. Qoidalar tekshiruvchi (moderator) tomonidan ko'rib chiqilishi.
b. Foydalanuvchilar va guruhlar qoidalarni o'qish va yaxshi tushunish uchun qo'llanilishi kerak.
c. Qoidalar har bir foydalanuvchiga jo'natilishi va yangi foydalanuvchilarga ro'yxatdan o'tish jarayonida tarqatilishi kerak.
Qoid yozuvlari ko'rib chiqish: Foydalanuvchilar va guruhlar qoid yozuvlariga rioya qilish orqali, ularni buzishlari yoki buzilishlari mumkin. Shunday hollarda, qoid yozuvlarini buzish sabablari aniqlanishi va qoid yozuvlariga amal qilishning qaydasi qiyosiy ravishda o'zgartirilishi mumkin.
Qoid yozuvlari yangilash: Foydalanuvchilar va guruhlar qoid yozuvlarini, platformaning yangilanishi va/ yoki qoid yozuvlarida o'zgartirishlar kiritilishi bilan kelajakda o'zgartirishi mumkin.
Ko'proq yordam kerak bo'lsa, foydalanuvchilar va guruhlar qoid yozuvlarini to'liq aniqlash uchun platformaning maqsadiga mos keladigan qo'llanmalardan foydalanishlari mumkin

Foydalanuvchilar va guruhlar.
Astra Linux bu ko'p foydalanuvchilardan iborat operatsion tizim (OT), shuning uchun foydalanuvchi qayd yozuvi kirishni boshqarishning butun tizimining asosiy elementi hisoblanadi. Linux oilasining barcha operatsion tizimlarida bo'lgani kabi Astra Linuxda foydalanuvchi va guruh qayd yozuvlarini aniqlash uchun mos ravishda uid va gid ishlatiladi. Har bir foydalanuvchi hisobi kamida bitta guruhga - asosiy guruhga tegishli bo'lishi kerak. Foydalanuvchi hisobi adduser buyrug'i yordamida yoki fly-admin-smc grafik yordam dasturi yordamida yaratilganda, uning nomi foydalanuvchi hisobining tizim nomiga mos keladigan guruh yaratiladi. Bu guruh asosiy guruh sifatida ishlatiladi va /etc/passwd faylida joylashgan foydalanuvchi hisobidagi identifikator tomonidan ko'rsatiladi. foydalanuvchi qayd yozuvi bir nechta guruhga tegishli bo'lishi mumkin, keyin bunday guruhlarning nomlari (Astra Linuxda bu guruhlar ikkinchi darajali deb nomlanadi) /etc/group faylida bo'ladi.
Foydalanuvchi hisoblari va guruh ma'lumotlari mos ravishda /etc/passwd va
/etc/group fayllarida saqlanadi. Agar ba'zi foydalanuvchi hisoblari uchun
/etc/passwd faylida parol o'rniga "x" belgisi ko'rsatilgan bo'lsa, u holda parol /etc/shadow faylida bo'ladi. Uning tuzilishi ro'yxat bo'lib, uning har bir satri ":" belgisi bilan ajratilgan elementlardan iborat bo'lib, ular orasida quyidagi sozlanmalar bo’ladi: parol oxirgi o'zgartirilgan kungacha bo'lgan kunlar soni, parolning amal qilishining minimal kunlari, oxirgi o'zgartirilgan kundan boshlab, parolning amal qilishining maksimal kunlar soni, parol tugashiga necha kun qolganida Astra Linux ogohlantirishlarni berishni boshlashi, parolni o'zgartirish zarur bo'lgan kundan boshlab foydalanuvchi qayd yozuvi ochilgunga qadar sana, foydalanuvchi qayd yozuvi qulflangan kun.
Foydalanuvchi qayd yozuvlarining parametrlarini boshqarish uchun quyidagi buyruq va yordamchi dasturlari ishlatiladi:
useradd va adduser - foydalanuvchi qayd yozuvini qo'shish buyruqlari;
passwd - foydalanuvchi qayd yozuvining parolini o'zgartirish buyrug'i;
usermod - mavjud qayd yozuv parametrlarini o'zgartirish buyrug'i;
userdel - foydalanuvchi qayd yozuvini o'chirish buyrug'i;
gpasswd - guruhni boshqarish buyrug'i;
addgroup - guruh yaratish buyrug'i;
delgroup - guruhni o'chirish buyrug'i;
fly-admin-smc - vazifalar majmuini hal qilishga imkon beruvchi grafik yordamchi dastur foydalanuvchilar va guruh qayd yozuvlarini boshqarish, shu jumladan mandatli kirishni nazorat qilish va mandatli yaxlitlikni boshqarish parametrlarini o’z ichiga oladi


Yüklə 26,39 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə