Mavzu: Lirik tur, She’rshunoslik Reja: Lirik tur va uning o`ziga xos xususiyatlari

Barmoq she’r tizimida ikki xil vazn bor: sodda vazn, qo‘shma vazn. Agar she’rning boshidan oxirigacha misralardagi bo‘g‘inlar miqdori bir xil bo‘lsa, sodda vazn deyiladi. Masalan:

• Barmoq she’r tizimida ikki xil vazn bor: sodda vazn, qo‘shma vazn. Agar she’rning boshidan oxirigacha misralardagi bo‘g‘inlar miqdori bir xil bo‘lsa, sodda vazn deyiladi. Masalan:
• Qani, ayt, maqsading nimadir sening? – 11 bo‘g‘in
• Nega tilkalaysan bag‘rimni, ohang? – 11 bo‘g‘in
• Nechun kerak bo‘ldi senga ko‘z yoshim, – 11 bo‘g‘in
• Nechun kerak, rubob, senga shuncha g‘am? – 11 bo‘g‘in

Misralardagi bo‘g‘inlar miqdori ikki xil ko‘rinishda bo‘lsa, qo‘shma vazn deb ataladi. Qo‘shma vaznda bo‘g‘inlar miqdori bir xil bo‘lmagan misralarning muayyan tartibi she’r oxirigacha qat’iy saqlanadi. Masalan, Mirtemirning

• Misralardagi bo‘g‘inlar miqdori ikki xil ko‘rinishda bo‘lsa, qo‘shma vazn deb ataladi. Qo‘shma vaznda bo‘g‘inlar miqdori bir xil bo‘lmagan misralarning muayyan tartibi she’r oxirigacha qat’iy saqlanadi. Masalan, Mirtemirning
• Alisherga alla aytib uxlatgan – 11 bo‘g‘in
• Sen – ona. – 3 bo‘g‘in
• Og‘ushida Bobur kamolga yetgan – 11 bo‘g‘in
• Sen – ona, – 3 bo‘g‘in

Barmoq she’r tizimida misralardagi bo‘g‘inlarning muayyan guruhlarga bo‘linishi turoq deb ataladi. Bo‘g‘inlarning qanday ko‘rinishda turoqlarga bo‘linishi esa she’rning o‘ziga xos ohangini keltirib chiqaradi.

• Barmoq she’r tizimida misralardagi bo‘g‘inlarning muayyan guruhlarga bo‘linishi turoq deb ataladi. Bo‘g‘inlarning qanday ko‘rinishda turoqlarga bo‘linishi esa she’rning o‘ziga xos ohangini keltirib chiqaradi.
• Solishtiring:
• 4 5
• Garchi shuncha/ mag‘rur tursa ham 4+5=9
• Piyolaga/ egilar choynak. 4+5=9
• Shunday ekan/ manmanlik nechun, 4+5=9
• Kibr-u havo/ nimaga kerak? 4+5=9

E’tiboringiz uchun tashakkur.

E’tiboringiz uchun tashakkur.