O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT ARXITEKTURA QURILISH INSTITUTI
MATEMATIKA VA TABIIY FANLAR KAFEDRASI
REFERAT
MAVZU. MATRITSALAR
TOSHKENT 2016
MAVZU. MATRITSALAR
Reja:
1.Matritsalar
2.Matritsalar
ustida arifmetik amallar
1.Matritsalar
Matritsa tushuncha sifatida XYIII-XIX asrlar davomida shakllantirildi va
ishlab chiqildi. Daslabki vaqtlarda matritsa geometrik ob’ektlarni almashtirish va
chiziqli tenglamalarni yechish bilan bog‘liq holda rivojlantirildi.
Hozirgi vaqtda
matritsalar matematikaning kuchli tatbiqiy vositalaridan biri hisoblanadi.
Matritsalar sonlar, funksiyalar va matematik belgilarning katta massivlarini
yagona ob’ekt sifatida qarash va bunday massivlarni o‘z ichiga olgan
masalalarni
qisqa ko‘rinishda yozish va yechish imkonini beradi.
Matritsalar matematika, texnika va iqtisodiyotning
turli sohalarida keng
qo‘llaniladi. Masalan, ulardan matematikada algebraik va differensial tenglamalar
sistemasini yechishda, kvant nazariyasida fizik kattaliklarni
oldindan aytishda,
internet tarmog‘ida ma’lumotlarni shifrlashda foydalaniladi.
Sonlarni joylashtirishda «Matritsa» tushunchasi
1850 yilda James Joseph
Sylvester
tomonidan kiritilgan
1
.
Ushbu bandda matritsalar nazariyasining asosiy tushunchalari bilan
tanishamiz va uning ayrim tatbiqlarini o‘rganamiz.
Bunda muhim tushuncha va
qoidalar misollar yordamida mustahkamlanadi, qat’iy tasdiqlarni isbotlashda
intuiktiv yondashishdan foydalaniladi.